Na przełomie lipca i sierpnia odbyły się w Berlinie międzynarodowe warsztaty dla tłumaczy literatury dziecięcej. Uczestniczyła w nich członkini STL, Eliza Pieciul-Karmińska – tłumaczka z języka niemieckiego, profesorka nadzwyczajna na Wydziale Neofilologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Zapraszamy do przeczytania jej relacji z warsztatów.
W dniach 30.07. – 03.08.2023 przebywałam w Berlinie na międzynarodowych warsztatach translatorskich dla tłumaczek i tłumaczy niemieckojęzycznej literatury dla dzieci i młodzieży „Kein Kinderspiel”, które są organizowane i finansowane przez organizacje: Der Arbeitskreis für Jugendliteratur, Der Deutsche Übersetzersfonds (w ramach programu: TOLEDO–Übersetzer·innen im Austausch der Kulturen) oraz Das Literarische Colloquium Berlin. W tym roku można było ubiegać się o jedno z dziesięciu stypendiów, a wybrano osoby tłumaczące na następujące języki: chiński, kataloński, hiszpański, wietnamski, turecki, estoński, uzbecki, angielski, włoski i polski.
Program warsztatów był bardzo intensywny. Z jednej strony miał nam dać wgląd w sytuację na niemieckim rynku książki dziecięcej i młodzieżowej, więc odbyliśmy spotkania robocze z przedstawicielami wspomnianych wyżej organizacji, a także z wydawcami i bibliotekarzami. Z drugiej strony istotna była część warsztatowa: tutaj pod okiem tłumacza literatury francuskiej Tobiasa Scheffela pracowaliśmy wspólnie nad przekładem wybranych niemieckich tekstów z uwzględnieniem trzech głównych problemów: realiów kulturowych, języka młodzieżowego/slangu oraz gier słownych i humoru językowego. Przygotowaliśmy także próbki tłumaczeń tekstów dwojga autorów, Katji Ludwig i Martina Musera, nominowanych w tym roku do nagrody Deutscher Jugendliteraturpreis. Nasze problemy tłumaczeniowe i obserwacje mogliśmy potem przedyskutować z samymi pisarzami, którzy również nas odwiedzili w ośrodku Das Literarische Colloquium Berlin.
Bardzo ciekawe było spotkanie z Jürgenem Jacobem Beckerem reprezentującym Deutscher Übersetzerfonds na temat sytuacji zawodowej tłumaczy literackich w poszczególnych krajach. Wynikało z niej jednoznacznie, że nigdzie nie jest różowo (chociaż oczywiście w zależności od kraju stawki sytuowały się między 22 a 2 Euro za stronę), ale bardzo pomocne jest zrzeszanie się i solidarna, środowiskowa walka o korzystne umowy, przyzwoite honoraria oraz widzialność tłumaczy.
Do domu zabraliśmy nie tylko zdobyte doświadczenie, nowe kontakty, informacje o stypendiach translatorskich, ale także liczne książki podarowane nam przez Carlsen Verlag oraz Arbeistkreis für Jugendliteratur. Po więcej szczegółów zapraszam na moją stronę na Facebooku: Rumpelsztyk.
Zachęcam koleżanki i kolegów z STL, którzy tłumaczą niemiecką literaturę dziecięcą i młodzieżową, by ubiegali się o stypendium „Kein Kinderspiel”. Program ogłaszany jest zwykle w okolicach kwietnia/maja, a warsztaty odbywają się na przełomie lipca i sierpnia. Formalności są minimalne, a organizatorzy niezwykle życzliwi i pomocni. Niestety z powodu cięć budżetowych do programu kwalifikowanych jest tylko 10 uczestników (w poprzednich latach warsztaty odbywały się dla grupy 15-osobowej).
tekst: Eliza Pieciul-Karmińska