Anna Michalczuk-Podlecki « Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury

Języki źródłowe

estoński

Języki docelowe

polski

Specjalizacje

dramat, dziennik, wspomnienia, esej, fantastyka, humanistyka, literatura dziecięca i młodzieżowa, literatura faktu, proza

Biogram

Anna Michalczuk-Podlecki, opolanka, absolwentka filologii polskiej i doktor nauk humanistycznych Uniwersytetu Wrocławskiego, członkini Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury, tłumaczka literatury estońskiej. Ta profesja łączy jej największe fascynacje: język, literaturę i Estonię. Po tym, gdy studiowała oraz pracowała jako lektorka języka polskiego na Uniwersytecie w Tartu, często powraca do swojego ulubionego kraju, odwiedzając przyjaciół i estońskie księgarnie.

W 2020 roku ukazała się w jej przekładzie głośna w Estonii powieść Andrusa Kivirähka Człowiek, który znał mowę węży (Marpress, seria Bałtyk). Tytuł ten znalazł się na tzw. długiej liście Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus” oraz w finałowej piątce nominacji do nagrody „Ambasador Nowej Europy” przyznawanej przez Europejskie Centrum Solidarności.

W roku 2021 Wydawnictwo Literackie opublikowało w przekładzie Anny Michalczuk-Podlecki kolejną „kultową” w Estonii powieść tego autora Rehepapp, ehk November – pod polskim tytułem Listopadowe porzeczki. Również ta książka znalazła się na długiej liście Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus”.

26 listopada tego samego roku roku Ministerstwo Spraw Zagranicznych Republiki Estonii uhonorowało tłumaczkę listem dziękczynnym za „długoletni wkład w przekład literatury estońskiej oraz przybliżanie estońskiej kultury literackiej w Polsce”.

W roku 2022 swą premierę w jej przekładzie miały: powieść Paava Matsina Gogolowe disco (wyd. Marpress 2022, seria Bałtyk) oraz, dla młodzieży, Marius, magia i wilkołaczka Liisi Reeli Reinaus (wyd. Widnokrąg 2022).

Przełożyła również esej Jaana Kaplinskiego (Ojcu, wyd. Pogranicze, 2016) oraz wiele książek dla dzieci i młodzieży takich estońskich autorów jak Andrus Kivirähk, Anti Saar, Reeli Reinaus, Piret Raud, Priit Põhjala, Hilli Rand i Helena Läks (w wydawnictwach Widnokrąg, Ezop i Finebooks).

W przygotowaniu nowe tytuły dla czytelników dorosłych (m. in. Serafima i Bogdan Vahura Afanasjeva oraz dla dzieci i młodzieży.

Delegatka Oddziału Południowego STL.

W internecie

Wybrane przekłady

	Andrus Kivirähk, Listopadowe porzeczki (Rehepapp, ehk November), Wydawnictwo Literackie 2021 Literackie odkrycie prosto z Estonii. Nietuzinkowa powieść wypełniona czarnym humorem i przeszywającą grozą, w której mitologia miesza się z surową, naturalistyczną rzeczywistością, a stare wierzenia łączą z chrześcijaństwem. (…) Powieść Kivirähka to książka szalona, pełna zadziwiających (i dziwacznych) zwrotów akcji. Niestereotypowa, okrutna, naturalistyczna i romantyczna zarazem. Nie da się pojąć świata estońskiej wioski „szkiełkiem i okiem”. Trzeba uruchomić wyobraźnię, empatię i przyjąć go z niepokojem oraz … gromkim śmiechem *„Andrus Kivirähk to autor obdarzony najbardziej niesamowitą wyobraźnią na świecie. Ta literatura potrafi zaczarować”* Olga Tokarczuk
	Andrus Kivirähk, Człowiek, który znał mowę węży (Mees, kes teadis ussisõnu), Marpress 2020, 2021 Leśny świat Leemeta się rozpada: przyjaciele i sąsiedzi wyprowadzają się do wioski, aby tam wieść nowe życie podporządkowane pracy na roli i obrządkom chrześcijańskim. Porzucają swoje chaty, obyczaje i umiejętności skuszeni smakiem chleba oraz wynalazkami przywiezionymi przez rycerzy zza morza. Leemet wierzy, że odnajdzie pogrążonego w wiecznym śnie Północnego Gada – jedyną istotę zdolną przywrócić dawny porządek. Ponadczasowa powieść z Estonii o walce „starego” z „nowym”, niełatwym poszukiwaniu własnej tożsamości i zerwanym przymierzu człowieka z przyrodą.
	Andrus Kivirähk, Tilda i kurzołek (Tilda ja tolmuingel), Widnokrąg 2021 Wielowymiarowa, ponadczasowa i uniwersalna opowieść w klimacie najpiękniejszych baśni Andersena. Historia o pamięci, dzięki której możemy określić swoje miejsce w świecie. I mimo że kierowana jest do dzieci, z pewnością zachwyci również dorosłych. Przygody Tildy i jej kurzołka inspirują do szukania odpowiedzi na ważne pytania – te najważniejsze, fundamentalne. Niech to będą wspaniałe poszukiwania!
	Jaan Kaplinski, Ojcu (Isale), Pogranicze 2016 „Dużo myślałem o tym, jak potoczyłyby się moje losy, gdyby mój ojciec nie zginął w gułagu. Prawdopodobnie wyjechalibyśmy z Estonii pod koniec wojny z ciągnącymi na Zachód dziesiątkami tysięcy estońskich uciekinierów albo setkami tysięcy Polaków opuszczających po wojnie tereny Związku Radzieckiego, by osiedlić się w zachodniej Polsce, na byłych terenach niemieckich. Nie zostałbym wówczas pisarzem estońskim – pisałbym pewnie w jakimś innym języku. Może w języku szwedzkim, angielskim, a może polskim. Z ojcem rozmawiałbym oczywiście po polsku. Przypadek sprawił więc, że jestem tym, kim jestem. Przypadkowo Estończykiem, przypadkowo nie Polakiem.”
	Anti Saar, Mati i śliwki (Pärt ja ploomid) Anti Saar, Stój tu, Mati! (Seisa siin, Pärt!) Anti Saar, Mati jedzie autobusem (Pärt läheb uuele ringile) Anti Saar, Mati nie umie zrobić salta (Pärt ei oska saltot) Anti Saar, Mati i ostatni kawałek ciasta (Pärt ja viimane koogitükk) Widnokrąg 2021 Życie bywa skomplikowane, gdy ma się siedem lat… Ukazane z perspektywy dziecka i okraszone subtelnym humorem historie o Matim pokazują, że nie zawsze da się uniknąć trudnych sytuacji, ale można sobie z nimi poradzić. Polecamy do wspólnego czytania.
	Priit Põhjala, Doktor Mati, weterynarz (Onu Mati loomaarst), Finebooks 2021 Doktor Mati jest najlepszym weterynarzem na świecie (sam doszedł do takiego wniosku) i zna się na wszystkich zwierzętach. Niestety jest trochę roztargniony i dlatego ma mnóstwo śmiesznych i nieco absurdalnych przygód – gdy autobusem wozi swą pracę do domu, gdy doradza sąsiadom, gdy oprowadza prezydenta albo gdy szuka kreta do przetkania rur. Zbiór przezabawnych opowiadań o roztargnionym weterynarzu to estońska literatura dla dzieci w najlepszym wydaniu.
	Paavo Matsin, Gogolowe disco (Gogoli disko), Marpress 2022 Kiedy na progu antykwariatu w Viljandi staje zmartwychwstały Nikołaj Gogol, Arkasza Siewiernyj przewraca się z wrażenia. Mistrza pod swoją opiekę biorą antykwariusz, barmanka, złodziej kieszonkowy i miłośnik Beatlesów. Wśród takich osobowości wszystko może się zdarzyć, szczególnie, że Estonia znów nie z własnej woli znalazła się pod panowaniem Imperium Rosyjskiego. Czy sztuka, muzyka i literatura mogą stać się zapalnikami rewolucji?