Gabriel Borowski « Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury

Języki źródłowe

polski, portugalski

Języki docelowe

polski, portugalski

Specjalizacje

dziennik, wspomnienia, esej, humanistyka, literatura dziecięca i młodzieżowa, literatura faktu, literatura naukowa, literatura popularna, literatura popularnonaukowa, literatura użytkowa, literatura piękna, literatura religijna, poezja, poradniki, proza, przekład audiowizualny, publicystyka, teksty naukowe

Biogram

Tłumacz literatur portugalskojęzycznych na język polski oraz literatury polskiej na język portugalski, badacz literatury i przekładu.

Laureat Nagrody Krakowa Miasta Literatury UNESCO (2021) oraz brazylijskiej Nagrody Narodowej Fundacji na rzecz Książki Dziecięcej i Młodzieżowej (2024) w kategorii tłumaczenie/adaptacja książki dla młodzieży za przekład Pana Wyrazistego Olgi Tokarczuk i Joanny Concejo. Finalista Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki za przekład Kolekcjonera porzuconych dusz Eliane Brum oraz organizowanego przez Empik konkursu na Najlepszą Książkę Dziecięcą „Przecinek i Kropka” za przekład Królika i Chopina Miguela Souzy Tavaresa.

Stypendysta programu Connecting Emerging Literary Artists 2019-2023 finansowanego w ramach projektu Kreatywna Europa oraz Instytutu Camõesa w ramach programu dla tłumaczy Vieira (2021).

Ukończył z wyróżnieniem studia w zakresie filologii portugalskiej na Wydziale Filologicznym UJ oraz podyplomowe studia dla tłumaczy literatury w Katedrze UNESCO do Badań nad Przekładem i Komunikacją Międzykulturową UJ. Przez pewien czas studiował również polonistykę i kognitywistykę. W 2015 roku obronił na UJ doktorat w zakresie literaturoznawstwa.

Pracuje w Zakładzie Filologii Portugalskiej UJ, gdzie prowadzi kursy poświęcone m.in. przekładowi pisemnemu i ustnemu oraz najnowszym literaturom w języku portugalskim. Gościnnie wykładał również na Wydziale Polonistyki UJ, Uniwersytecie Warszawskim i Uniwersytecie Śląskim. Jest założycielem Pracowni Studiów Brazylijskich UJ.

Tłumacz pracujący, co żadnej pracy się nie boi. Przekłada tzw. literaturę wysoką i popularną, poradniki i eseje teoretyczne, świadectwa traumy i literaturę dziecięcą. Tłumaczy z języka portugalskiego i na język portugalski zarówno w odmianie europejskiej, jak i brazylijskiej.

W internecie

Wybrane przekłady

	Clarice Lispector, Pasja według G.H., przeł. Gabriel Borowski i Wojciech Sawala, Warszawa, Filtry, 2024. 224 s. Tytuł oryginalny: A paixão segundo G.H.
	Michał Skibiński, Ala Bankroft, Hoje eu vi um pica-pau, przeł. Gabriel Borowski, Baião, São Paulo, 2024. 128 s. Tytu oryginalny: Widziałem pięknego dzięcioła.
	Olga Tokarczuk, Joanna Concejo, Um senhor notável, przeł. Gabriel Borowski, Baião, São Paulo, 2023. 64 s. Tytuł oryginalny: Pan Wyrazisty. Nagroda Narodowej Fundacji na rzecz Książki Dziecięcej i Młodzieżowej (Brazylia) w kategorii tłumaczenie/adaptacja książki dla młodzieży.
	Clarice Lispector, W pobliżu dzikiego serca, przeł. Gabriel Borowski, Filtry, Warszawa, 2023. 240 s. Tytuł oryginalny: Perto do coração selvagem.
	Olga Tokarczuk, Escrever é muito perigoso: ensaios e conferências, przeł. Gabriel Borowski, Todavia, São Paulo, 2023. 264 s. Tytuł oryginalny: Czuły narrator.
	Sophia de Mello Breyner Andresen, Oto ja: wiersze wybrane, przeł. Gabriel Borowski, Lokator, Kraków 2022. 80 s. Autorski wybór wierszy. Nagroda Krakowa Miasta Literatury UNESCO 2021.
	José Jorge Letria, Fernando Pessoa: chłopiec, który był wieloma poetami, przeł. Gabriel Borowski i Daria Mikocka, Stowarzyszenie Miłośników Portugalii „My Lisbon Story”, Katowice 2021. 40 s. Tytuł oryginalny: Fernando Pessoa: o menino que era muitos poetas.
	José Tolentino Mendonça, Mistyka chwili: czas i obietnica, przeł. Gabriel Borowski, Bratni Zew, Kraków 2021. 232 s. Tytuł oryginalny: A mística do instante: o tempo e a promessa.
	João Luís Barreto Guimarães, Śródziemnomorze, przeł. Gabriel Borowski, Lokator, Kraków 2020. 62 s. Tytuł oryginalny: Mediterrâneo.
	Azulejo chabrem ubrane / Azulejo vestido com centáureas, red. Katarina Lavmel, przeł. G. Borowski i A. Skwarek, Duży Format, Warszawa 2020. 190 s. Przekład wierszy szesnastu polskich poetów na język portugalski.
	Olga Tokarczuk, Joanna Concejo, A alma perdida, przeł. Gabriel Borowski, Todavia, São Paulo 2020. 48 s. Tytuł oryginalny: Zgubiona dusza.
	Wisława Szymborska, Para o meu coração num domingo, przeł. Regina Przybycien i Gabriel Borowski, Companhia das Letras, São Paulo 2020. 344 s. Autorski wybór 85 wierszy.
	Eliane Brum, Kolekcjoner porzuconych dusz: reportaże z Brazylii, przeł. Gabriel Borowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2020. 224 s. Tytuł oryginalny: O colecionador de almas sobradas / The collector of leftover souls. Finał Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki.
	Fernando Pessoa, Poezje zebrane – Alberto Caeiro, przeł. Gabriel Borowski, Lokator, Kraków 2020. 168 s. Tytuł oryginalny: Poesia completa de Alberto Caeiro.
	Katarina Lavmel, [Nas falésias do Algarve respiramos — fundo…], Num cartaz eleitoral, [E se…], Ocho, [Seguimos numa onda escura e fresca…], Encantações do oceano, [Não foste prevista…], przeł. Gabriel Borowski, [w:] Anturaż/Entourage, Font, Poznań 2019.
	Bogdan Bartnikowski, Infância listrada, przeł. Gabriel Borowski i Eda Nagayama, Wyd. Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim 2018, 194 s. Tytuł oryginalny: Dzieciństwo w pasiakach.
	Fernando Sobral, Lizbończyk, przeł. Gabriel Borowski, Świat Książki, Warszawa 2018. 176 s. Tytuł oryginalny: L. Ville.
	João Carlos Almeida, Pięć sekretów miłości, przeł. Gabriel Borowski, DEHON, Poznań 2017, 164 s. Tytuł oryginalny: Os cinco segredos do amor.
	Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Manuscritos queimados, Sobre ela, Amante mudo; Florbela Espanca, Siostra Tęsknota, Fanatyzm, Kochać!, przeł. Gabriel Borowski [w:] B. Cieszyńska, F.M. da Silva, A. Kalewska, M.L.D. Farra, G. Borowski (red.), Diálogos no feminino : antologia poética – Florbela Espanca & Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Associação Internacional de Estudos Ibero-Eslavos, Universidade de Varsóvia, Lisboa-Varsóvia 2017, s. 68-73, 150-151, 154-155, 158-159.
	João César das Neves, Stulecie fatimskie, przeł. Gabriel Borowski, WAM, Kraków 2017. 304 s. Tytuł oryginalny: O século de Fátima.
	João César das Neves, Łucja z Fatimy i jej kuzyni, przeł. Gabriel Borowski, Edycja Św. Pawła, Częstochowa 2016. 184 s. Tytuł oryginalny: Lúcia de Fátima e os seus primos.
	Miguel Souza Tavares, Królik i Chopin, przeł. Gabriel Borowski, REA-SJ, Konstancin-Jeziorna 2015. 57 s. Tytuł oryginalny: Ismael e Chopin. Finalista nagrody dla najlepszej książki dziecięcej „Przecinek i Kropka” 2015.
	José Eduardo Agualusa, Dobry Wypoczynek; Fałszywe szczęśliwe wspomnienia; Na szczęście padało; Król Parku; Żółte wycie słoneczników; Kiedy nic innego nie pomaga, czytaj Clarice; Sylwetka lśniąca o zmierzchu, „Dekada Literacka”, nr 3 (246; Kalejdoskopisanie: antologia opowiadań portugalskojęzycznych autorów afrykańskich), 2011, s. 28-31, 56-57, 72-73, 78-83.