W dniach 30 stycznia – 1 lutego 2025 roku w Turynie odbyło się pierwsze spotkanie wszystkich uczestników bieżącej edycji programu rozwoju talentów CELA (Connecting Emerging Literary Artists).
Współfinansowany ze środków unijnego programu Kreatywna Europa projekt ma na celu wspieranie osób piszących, tłumaczących i organizujących wydarzenia literackie w początkowych stadiach rozwoju zawodowego. O jego wyjątkowości w skali europejskiej świadczy zarówno profil uczestników, do których jest adresowany, jak i cel, jakim jest międzynarodowa wymiana literacka z udziałem tzw. małych języków, odbywająca się z pominięciem języka angielskiego. Charakterystyczną cechą programu jest także przyznanie tłumaczom i pisarzom równorzędnego statusu – stąd określenie zbiorowe „twórcy literaccy” w nazwie CELA.
Fot. Paola Pappalardo.
W trzeciej edycji programu na lata 2024–2028 biorą udział organizacje literackie z jedenastu państw: Belgii, Bułgarii, Czech, Hiszpanii, Holandii, Rumunii, Serbii, Słowenii, Ukrainy, Włoch oraz Polski, którą reprezentuje Krakowskie Biuro Festiwalowe. Każda z nich wybiera sześcioro pisarzy (po trzy osoby na dwa lata) oraz dziesięcioro tłumaczy z każdego z języków programu. W gronie tych ostatnich znalazło się troje obecnych członków STL-u: Anna Opara, Aleksander Podgórny i Marta Talacha. Do zadań każdego z tłumaczy należał przekład trzech tekstów trojga pisarzy z przypisanego mu języka źródłowego. Teksty te zostaną wkrótce opublikowane na platformie internetowej CELA. W dalszej części programu każdy z pisarzy, wyposażony w przekłady swojego utworu, będzie gościem na międzynarodowym festiwalu literackim organizowanym w jednym z jedenastu krajów.
Podczas kilkudniowego pobytu we Włoszech tłumacze i tłumaczki uczestniczący w programie mieli okazję osobiście poznać tłumaczonych przez siebie pisarzy i pisarki oraz pozostałych uczestników programu, w tym swoich buddies, czyli osoby tłumaczące w odwrotnej parze językowej. Grafik, jak to w przypadku tego typu wydarzeń, był nadzwyczaj napięty: odbywały się spotkania w grupach osób tłumaczących na ten sam język docelowy lub z tego samego języka źródłowego, sesje informacyjne dotyczące festiwali literackich w krajach objętych programem oraz warsztaty rozwijające praktyczne umiejętności, takie jak stosowanie języka inkluzywnego czy ćwiczenie wystąpień publicznych. Zwieńczeniem intensywnej trzydniowej pracy był open mic, czyli wieczór, podczas którego każdy z uczestników mógł w dowolnej formie zaprezentować swój talent, oraz impreza pożegnalna we wnętrzach zabytkowego arsenału, będącego siedzibą goszczącej to wydarzenie szkoły pisarstwa Scuola Holden w Turynie.
Jednym z najważniejszych punktów programu była możliwość wymiany doświadczeń z innymi tłumaczami znajdującymi się na podobnym etapie kariery, a tym samym zmagającymi się z podobnymi wyzwaniami. Ożywione dyskusje, toczące się w salach, na korytarzach i na dziedzińcu, zdawały się nie mieć końca. Z kolei rozmowy z pisarzami i pisarkami zaowocowały świeżym spojrzeniem na ich twórczość i zacieśnieniem współpracy nawiązanej wcześniej za pośrednictwem internetu. Uczestnicy spotkania opuścili Turyn pełni energii do pracy twórczej i inspiracji, które z pewnością wystarczą im na długo.
Tekst: Anna Opara