Znany jest program 9. edycji Międzynarodowego Festiwalu Poezji Silesius, którego tematem przewodnim będzie w tym roku SUKCES. To wokół tego zagadnienia odbędą się debaty, dyskusje i spotkania. Poznamy także nominacje do tegorocznej Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius oraz nazwisko osoby nagrodzonej Silesiusem za całokształt twórczości. W programie znajdziemy też m.in. wydarzenia z okazji Roku Czesława Miłosza, premiery książek, spotkania autorskie, czytania wierszy i koncerty, usłyszymy poezję z Białorusi, ale i z Katalonii.

9. Międzynarodowy Festiwal Poezji Silesius odbędzie się  we Wrocławiu w dniach 14–19 maja. Wstęp na większość wydarzeń będzie bezpłatny i odbędą się one w Prozie – klubie Wrocławskiego Domu Literatury. Ale punkty festiwalowe będą miały miejsce także w Księgarni Tajne Komplety, Dolnośląskim Centrum Filmowym (wydarzenia towarzyszące), czy plenerowo w Parku Słowackiego i Przejściu Garncarskim.

Festiwal Silesius ma już dziewięcioletnią tradycję, pierwszy raz odbył się w maju 2016 roku jako wydarzenie towarzyszące Wrocławskiej Nagrodzie Poetyckiej Silesius (przyznawanej przez miasto Wrocław od 2008 roku). I choć od czterech lat wręczenie Nagrody ma miejsce w październiku (podczas wspólnej gali z Literacką Nagrodą Europy Środkowej Angelus), to Festiwal nadal stanowi swojego rodzaju prolog sezonu nagrodowego, będąc jednym z głównych elementów kreowania dużego, niemal całorocznego święta poezji.

W tym roku tematem przewodnim Międzynarodowego Festiwalu Poezji Silesius jest SUKCES. To za tym hasłem podąża program, w którym zostanie ono poddane refleksji z różnych stron i w rozmaitych kontekstach. Bo czy można w ogóle mówić o sukcesie w poezji? Co jest jego wyznacznikiem w Polsce? Przed nami m.in. debata „Sukces a wydawanie poezji” z udziałem wydawczyń i wydawców poezji, dyskusja „Sukces w poezji nie istnieje?” o tym, jak definiowany jest sukces w poezji, kto w Polsce osiągnął sukces i czy to się w ogóle opłaca, ale także panel „Sukces według Czesława Miłosza”. Ten ostatni punkt to jeden z akcentów nawiązujących do obchodów Roku Czesława Miłosza, w ramach których odbędzie się jeszcze dyskusja wokół premierowego tomu korespondencji Miłosza z Tymoteuszem Karpowiczem oraz plenerowe czytanie wierszy noblisty zatytułowane „Miłosz na głosy”. Swoje ulubione wiersze autora „Zniewolonego umysłu”  przeczyta czołówka polskiej sceny poetyckiej: Darek Foks, Konrad Góra, Urszula Honek, Jakub Kornhauser, Justyna Kulikowska, Małgorzata Lebda, Marta Podgórnik, Joanna Roszak. Czytaniom towarzyszyć będzie muzyka grana na żywo przez zespół Zdrój.

Przed startem Festiwalu – w sobotę 11 maja – poznamy nominacje do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius wraz z ogłoszeniem nazwiska osoby, która w tym roku zostanie nagrodzona Silesiusem za całokształt twórczości. Dyskusja o laureatce/laureacie w tej kategorii z udziałem członków jury: Moniki Glosowitz, Pawła Mackiewicza i Piotra Śliwińskiego odbędzie się 14 maja o 17.00 i tym samym otworzy tegoroczne Festiwal.

Tradycyjnie już w ramach MFPS pojawią się także akcenty międzynarodowe. Będzie okazja, by poznać poezję Mirei Calafell – z nagradzaną poetką z Katalonii porozmawia poeta i tłumacz Xavier Farré. Natomiast Jazep Januszkiewicz – białoruski poeta, historyk literatury i tłumacz opowie o historii literatury białoruskiej. Nowością programową na Festiwalu będą Dyżury poetyckie przewidziane na piątek 17 maja (14.00–15.00) i niedzielę 19 maja (14.00–15.00), które odbędą się w Księgarni Tajne Komplety. To rodzaj konsultacji poetyckich: można wpaść, by uzyskać porady dotyczące pisania, rekomendacje czytelnicze albo po prostu porozmawiać o poezji. Dyżurować będą Darek Foks, Jakub Kornhauser, Małgorzata Lebda i Joanna Roszak. Kto wie, może wizyta na takim dyżurze okaże się dla kogoś pierwszym krokiem do poetyckiego sukcesu?

A jak już o tym mowa, to na sukces jest szansa również podczas Turnieju jednego wiersza im. Rafała Wojaczka, bez którego trudno sobie wyobrazić Festiwal Silesius. Turniej odbędzie się w klubie Proza w piątek 17 maja od 21.40. W wydarzeniu mogą wziąć udział wszyscy chętni, a prezentowane wiersze oceniać będzie w tym roku jury w składzie: Małgorzata Lebda, Gabriel Leonard Kamiński, Marcin Mokry, Joanna Roszak. Pula nagród to 1500 zł.

Podobnie jak w ubiegłych latach w sobotę (18 maja) od 12.00 w Parku Słowackiego będzie można oglądać poetyckie rozgrywki w bule. Nie zabraknie także elementów muzycznych. W programie znajdziemy koncert zespołu Morświn (Małgorzata „Tekla” Tekiel – bas, Marcin Świetlicki – głos, Paulina Owczarek – saksofon barytonowy), który odbędzie się w sobotę 18 maja o 20.00. To jedyny punkt programu, na który obowiązują bilety w cenie 20 zł do nabycia w Klubie Proza od 30 kwietnia. Wstęp na festiwal (poza koncertem zespołu Morświn) jest bezpłatny. Większość wydarzeń będzie także transmitowana na żywo online na profilach na Facebooku: Wrocławska Nagroda Poetycka Silesius, Wrocławski Dom Literatury, Wrocław Miasto Literatury.

Wśród gości i gościń Festiwalu Silesius pojawią się ponadto między innymi: Stanisław Bereś, Wojciech Bonowicz, Mireia Calafell, Justyna Czechowska, Marcin Czerkasow, Xavier Farré, Irek Grin Mariusz Grzebalski, Stanisław Kalina Jaglarz, Kamila Janiak, Jazep Januszkiewicz, Jerzy Jarniewicz, Emilia Konwerska, Anna Matysiak, Emil Pasierski, Zuzanna Sala, Jakub Skurtys, Katarzyna Szaulińska, Marcin Świetlicki, Joanna Zach, Mateusz Żaboklicki.

Cały program tegorocznej edycji Międzynarodowego Festiwalu Poezji Silesius znaleźć można na stronie festiwalu.  .

Organizatorem 9. Międzynarodowego Festiwalu Poezji Silesius jest Wrocławski Dom Literatury.

Partnerzy: Centre de Cultura Contemporània de Barcelona (CCCB), Kolegium Europy Wschodniej, Wydawnictwo Ossolineum, Wydawnictwo Warstwy, Wydawnictwo Znak (operator Roku Czesława Miłosza), Koła Artystyczno-Naukowe Nowych Mediów w Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu, Akademia Muzyczna im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich oddział Wrocław, „Zakład Magazyn”, Księgarnia Tajne Komplety, Kino Nowe Horyzonty, Dolnośląskie Centrum Filmowe, Millenium Docs Against Gravity, Fundacja Olgi Tokarczuk

Patroni medialni: Program 2 Polskiego Radia, Program 3 Polskiego Radia, Radio RAM, Radio Wrocław, Radio Wrocław Kultura, „Gazeta Wyborcza”, „Książki Magazyn do czytania”, „Pismo. Magazyn Opinii”, Booklips.pl, wroclaw.pl

Autorem tegorocznej identyfikacji graficznej Międzynarodowego Festiwalu Poezji Silesius jest Jakub Zasada.

Poniżej kilka zdjęć autorstwa Macieja Studenckiego.

W środę 24.04, o godzinie 12:00 zapraszamy wszystkie osoby, które czują potrzebę spotkania się z Jurkiem i jego Rodziną, na Ceremonię Pożegnalną, w trakcie której wspólnie będziemy celebrować jego, dalekie od zwyczajnego, życie.

Ceremonia odbędzie się w restauracji „Wilanów” (ul. Stanisława Kostki Potockiego 27, Warszawa), po której nastąpi odprowadzenie urny z prochami Jurka do grobu rodzinnego.

Zachęcamy Was do dzielenia się zdjęciami/filmami z Waszych przeżyć z Jurkiem – prosimy o wysyłanie ich na adres mailowy pozegnaniejurka@gmail.com
Po złożeniu urny w rodzinnym grobie zaprosimy Was w miejsce, gdzie będziemy mogli powspominać wszystkie historie i anegdotki związane z Jurkiem.

Zamiast wiązanek kwiatowych zachęcamy do wsparcia rodzinnej zrzutki: https://zrzutka.pl/phmk46?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR0cX2CpcZh2wWFKrUuj9qc_acs4raDWwTlwAuWVYRbSo-NlwuNjltoPd6I_aem_AZ8VSMqro9IolIV_biTZHZi57-IH1iXQ9T6oXOudtyFs2w4R28Pj0dtFT19QIk8rZYOAvbr4l8-7_6fFEMM2p0VV

(Tekst zaczerpnięty z wydarzenia utworzonego przez bliskich Jurka na portalu Facebook).

(Autorka zdjęcia Natalii Belczenko – Marysia Gąsecka).

Rezydenci korzystający z programu otrzymują do dyspozycji mieszkanie w Gdańsku, wsparcie merytoryczne i logistyczne oraz honorarium w wysokości do 4400 zł brutto miesięcznie. Goście i gościnie zostają także włączeni w działalność literacką Instytutu Kultury Miejskiej. Rezydencje w Gdańsku dają możliwość spędzenia w mieście kilku tygodni na pracy twórczej oraz szansę poznania lokalnego środowiska artystycznego. Spośród nadesłanych zgłoszeń rezydentów wyłania komisja, w skład której wchodzą przedstawiciele Instytutu Kultury Miejskiej, Stowarzyszenia Unia Literacka i Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury.  

Więcej szczegółów o programie znajduje się na stronie:  www.literaryresidenciespoland.pl

Rezydencja dla tłumaczek i tłumaczy z Polski  

Nabór jest skierowany do tłumaczy i tłumaczek z języka obcego na język polski, którzy:   

– mają w swoim dorobku co najmniej jeden wydany drukiem lub wystawiony na scenie teatralnej przekład,  

– pracują aktualnie nad projektem przekładowym.  

W tym roku szczególnie zachęcamy do aplikowania tłumaczy i tłumaczki przekładających poezję.       

Czas trwania Rezydencji Literackich 2024

Rezydencje mogą trwać od 2 do 6 tygodni, rozpoczną się wraz z końcem maja i łącznie potrwają do końca roku 2024 r. Terminy zostaną uzgodnione bezpośrednio z wyłonionymi w naborze rezydentami i rezydentkami. 

Jak aplikować?    

Zgłoszenie w języku polskim lub angielskim (w wyjątkowych sytuacjach – w języku białoruskim, ukraińskim lub rosyjskim) należy przesyłać do północy 5 maja 2024 r. na adres: rezydencje@ikm.gda.pl.  

Zgłoszenie powinno zawierać:    

– wypełniony formularz,    

– CV z wykazem opublikowanych dzieł literackich lub prac naukowych,  

– list motywacyjny z opisem koncepcji pracy na okres rezydencji (nie dłuższy niż 5000 znaków ze spacjami),    

– fragment opublikowanego dzieła (maksymalnie 8 stron A4, w języku oryginału)  

Regulamin programu i formularz zgłoszeniowy dostępne są na stronie  www.literaryresidenciespoland.pl  oraz poniżej: 

Regulamin programu,  formularz zgłoszeniowy

Wyniki naboru zostaną ogłoszone do 31 maja 2024 r.   

Film podsumowujący ubiegłoroczne rezydencje literackie w Gdańsku: 

Organizatorzy: Miasto Gdańsk i Instytut Kultury Miejskiej

Projekt finansowany z dotacji celowej Miasta Gdańska

W finałowej piątce znalazła się między innymi książka To nie jest Miami Fernandy Melchor, w przekładzie Tomasza Pindla (STL), Wydawnictwo Art Rage

Serdecznie gratulujemy Tomaszowi i pozostałym finalistom!

A oto finałowa piątka:

Marta Abramowicz, Irlandia wstaje z kolan, Wydawnictwo Krytyki Politycznej (Krytyka Polityczna)

Ersin Karabulut, Kroniki ze Stambułu, tom 1, przeł. Ada Wapniarska, Wydawnictwo Timof Comics

Michał Książek, Atlas dziur i szczelin, Wydawnictwo Znak Literanova

Fernanda Melchor, To nie jest Miami, przeł. Tomasz Pindel, Wydawnictwo Art Rage

Bartosz Żurawiecki, Ojczyzna moralnie czysta. Początki HIV w Polsce, Wydawnictwo Czarne

Tytuł zwycięskiej książki zostanie ogłoszony 25 maja 2024, wcześniej tego dnia – Dzień Reportażu (wstęp wolny), czyli spotkania z autorkami i autorami finałowej piątki.

Rezydencje literackie skierowane są do tłumaczy współczesnej niemieckojęzycznej literatury (IÜT) oraz literatury dziecięcej i young adult („Kein Kinderspiel!”). Dostępnych jest łącznie 10 miejsc na miesięczny pobyt w siedzibie LBC. Dodatkowym atutem będzie udział w międzynarodowym spotkaniu IÜT lub warsztatach „Kein Kinderspiel!”, zorganizowanych przez Arbeitskreis für Jugendliteratur we współpracy z TOLEDO i LCB.

W programie mogą wziąć udział tłumacze literatury niemieszkający w Niemczech, pochodzący z krajów biorących udział w programie „Kreatywna Europa” (obywatele krajów UE oraz Islandii, Norwegii, Liechtenstein, Albanii, Kosowa, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry, Północnej Macedonii, Ukrainy, Turcji, Armenii, Gruzji i Tunezji), którzy mają już doświadczenie w tłumaczeniu i będą pracować nad konkretnym projektem tłumaczeniowym w Berlinie, chcą nawiązać kontakty z berlińskim światem literatury i uczestniczyć w jednym z międzynarodowych spotkań (IÜT albo KEIN KINDERSPIEL).

W ramach rezydencji uczestnicy programu otrzymają:

– stypendium wyjazdowe (32 stawki dzienne o wartości 25 euro każda);

– program TOLEDO przydziela jednorazową kwotę 500 euro;

– zwrot kosztów podróży;

– zwrot kosztów wizy (do 80 euro);

– dla osób niepełnosprawnych dodatkowe diety dzienne;

– zakwaterowanie w pensjonacie LCB.

Więcej informacji i wszystkie potrzebne dokumenty dostępne tu:

https://www.jugendliteratur.org/veranstaltung/residenzstipendien-fuer-uebersetzer-innen-im-lcb-2025-1451/?page_id=1
oraz tu:
www.toledo-programm.de/mobiliteatsfonds/

Zgłoszenia należy przesłać mailem do 15 maja 2024:

– IÜT (marzec 2025) do Jürgena Jakoba Beckera (becker@lcb.de)

– „KEIN KINDERSPIEL!”(maj 2025) do Kristiny Bernd (info@jugendliteratur.de).

Wyniki naboru na rezydencje zostaną ogłoszone do 1 czerwca 2024.

Centrum Badań nad Gospodarką Kreatywną Uniwersytetu SWPS, na zlecenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pod kierownictwem profesor Doroty Ilczuk prowadzi prace badawcze, mające na celu doprecyzowanie i domknięcie procesu wprowadzenia w życie Ustawy o zawodzie artysty.

Ankieta jest w pełni anonimowa. Jej wypełnienie zajmuje około 20 minut. Prosimy o podanie danych zgodnie ze stanem na 1 marca 2024.
https://liczymysie.webankieta.pl/
Ankieta będzie aktywna do 5 maja 2024.

Bardzo zależy nam na tym, żeby wzięło w niej udział jak najwięcej tłumaczek i tłumaczy, a także innych twórców. Nic o nas bez nas!

Rozmowę poprowadziła Dobromiła Jankowska (MPT), tłumaczka literatury angielskiej, menadżerka kultury i inicjatorka cyklu „Tłumacz w Muzeum”, realizowanego jest pod patronatem Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury.

O literaturze węgierskiej i jej recepcji w Polsce pisaliśmy już szerzej w zapowiedzi spotkania połączonej z podcastem: TUTAJ.
Poniżej zamieszczamy wideorelację z wydarzenia.

Irena Makarewicz – urodzona w Warszawie, studiowała w Budapeszcie i w Warszawie, z wykształcenia enolożka i filozofka, z zamiłowania tłumaczka literatury węgierskiej, od wielu lat zafascynowana osobą i twórczością Sándora Máraiego – przełożyła wiele jego opowiadań („Magia”, „Stara miłość”), powieści („Pokój na Itace”, „Pokrzepiciel”, „Sąd w Canudos”, „Trzydzieści srebrników”, „Rozwód w Budzie”, „Ta prawdziwa”), esejów i felietonów („Kronika Niedzielna”), a także dzienników podróży („Śladami bogów”, „Porwanie Europy”). Ostatnio ukazała się w jej przekładzie obszerna monografia na temat życia i twórczości Sándora Máraiego: Tibor Mészáros, „Odyseja XX. Sándor Márai – życie i dzieło”. Tłumaczyła również utwory Györgya Spiró („Salon Wiosenny”, „Diavolina”) i Dezső Kosztolányiego („Złoty latawiec”), wciąż też odkrywa dla polskiego czytelnika nieznanych wcześniej węgierskich autorów, takich jak Alberta Wassa („Czarownica z Funtinel”), Gábora Zoltána („Orgia”, we fragmentach) i Miklósa Bánffyego („Trylogia siedmiogrodzka” – pierwszy tom „Policzone” ukazał się pod koniec 2023 roku). Wielokrotna stypendystka węgierskich instytucji kultury, nagrodzona także przez Fundację Milána Füsta przy Węgierskiej Akademii Nauk oraz Węgierskim Krzyżem Zasługi za osiągnięcia w krzewieniu literatury i kultury węgierskiej. Członkini Kapituły Nagrody Literackiej im. Marka Nowakowskiego.

Hrabia Miklós Bánffy de Losoncz (1873–1950) pochodził z jednej z najznamienitszych i najbardziej wpływowych arystokratycznych rodzin Siedmiogrodu. Był artystą wszechstronnie utalentowanym – pisarzem, grafikiem, reżyserem teatralnym, projektował też kostiumy i scenografię do przedstawień operowych, był intendentem węgierskich teatrów, a z drugiej strony brał czynny udział w życiu politycznym – jako wojewoda komitatu Kolozsvár, poseł do parlamentu węgierskiego, a także minister spraw zagranicznych Węgier w latach 1921–1922. Po tym jak Traktatem z Trianon Siedmiogród został przyznany Rumunii, w 1926 roku Bánffy powrócił w rodzinne strony i zajął się organizowaniem i wspieraniem, także materialnym, instytucji naukowych, kulturalnych, oświatowych, wyznaniowych, których zadaniem było działanie na rzecz mniejszości węgierskiej w Siedmiogrodzie. Brał też udział w tajnych rokowaniach z opozycją antyhitlerowską w Bukareszcie w 1943, w odwecie za co Niemcy spalili jego wspaniały – jeden z największych w całym Siedmiogrodzie! – pałac w Bonchida. Po II wojnie światowej dopiero w 1949 roku pozwolono mu opuścić Rumunię i połączyć się z żoną i córką, które przebywały na Węgrzech. Krótko potem zmarł w Budapeszcie.

Dobromiła Jankowska – absolwentka Uniwersytetu Wrocławskiego (filologia angielska i filologia polska), tłumaczka literatury angielskiej, menadżerka kultury. W latach 2007–2021 koordynatorka Międzynarodowego Festiwalu Opowiadania. Od 2016 roku kierowniczka Gabinetu Literackiego im. Tadeusza Różewicza w Muzeum Pana Tadeusza (Ossolineum) we Wrocławiu. W 2009 roku jurorka konkursu na najlepszy zbiór opowiadań imienia Franka O’Connora (Cork, Irlandia), jednej z najbardziej prestiżowych nagród literackich na świecie. Przełożyła prawie osiemdziesiąt książek, między innymi opowiadania Lauren Groff oraz Lucii Berlin i powieści Sigrid Nunez. W 2020 roku nagrodzona tytułem jednej z 30 Kreatywnych Wrocławia. W 2021 była jurorką Nagrody za Twórczość Translatorską imienia Tadeusza Boya-Żeleńskiego. Tłumaczy między innymi dla wydawnictw Pauza, Agora, Poznańskie, Czarne, Marginesy, W.A.B.

Informacje na stronie MPT: TUTAJ.

Ósma edycja festiwalu Europejski Poeta Wolności odbędzie się pod hasłem PRZEPŁYW, adresującym upłynnianie się granic gatunkowych. W świecie przenikania się dyscyplin wspólnie zbadamy przepływy między poezją i prozą i sprawdzimy, co leży na ich styku. Ważnym tematem będzie również miejsce i znaczenie wolności – w poezji i w naszym codziennym życiu. Sporo uwagi poświęcimy spotkaniom organizowanym wokół Nagrody Literackiej Miasta Gdańska Europejski Poeta Wolności, która zostanie wręczona 19 kwietnia.

Program festiwalu zapowiada się bardzo interesująco, bowiem w ciągu tych kilku dni w Gdańsku będzie można uczestniczyć w spotkaniach m.in. 
z Mariuszem Szczygłem, Magdą Heydel, Jerzym Jarniewiczem, Michałem Rusinkiem, Katarzyną Kasią, Jakobem Mansztajnem, Tomaszem Różyckim, Agnieszką Wolny-Hamkało, Tomaszem Stawiszyńskim. Będzie to też okazja, by poznać laureatki oraz nominowanych i nominowane do Nagrody Literackiej Europejski Poeta Wolności.

Szczegółowy program festiwalu dostępny jest pod adresem:

https://europejskipoetawolnosci.pl/europejski-poeta-wolnosci-2024/program/

Festiwal jest bezpłatny, choć niektóre wydarzenia wymagają wcześniejszej rejestracji. Na uroczystość wręczenia Nagrody EPW, która odbędzie się w Audytorium IKM, obowiązywać będą zaproszenia.

EUROPEJSKI POETA WOLNOŚCI

Europejski Poeta Wolności to nagroda literacka, festiwal poezji i seria wydawnicza prezentująca tomy autorów i autorek nominowanych w danej edycji konkursu. EPW organizowane jest w trybie dwuletnim.

Nagrodę Literacką Miasta Gdańska „Europejski Poeta Wolności” w 2024 otrzymała chorwacka autorka Monika Herceg. Osobno uhonorowano jej tłumaczkę, Aleksandrę Wojtaszek. Nagrody zostaną wręczone 19 kwietnia podczas 8. Festiwalu Europejski Poeta Wolności.

Nagroda powstała, by promować wysokiej jakości poezję, która porusza jeden z najważniejszych tematów współczesnego świata – temat wolności. Fundatorem nagrody jest Miasto Gdańsk. Organizatorem festiwalu i nagrody oraz wydawcą nominowanych tomów jest Instytut Kultury Miejskiej.

A dziś zapraszamy do obejrzenia zapisu wideo z tego spotkania:

Natomiast już w sobotę, 6 kwietnia 2024, zapraszamy na kolejne spotkanie z tego cyklu: zapowiedź wydarzenia.

Rezydencja przeznaczona jest przede wszystkim dla tłumaczek i tłumaczy, którzy mają w swoim dorobku co najmniej dwa opublikowane przekłady, wydawców, którzy opublikowali co najmniej jeden przetłumaczony utwór oraz agentów literackich, którzy mają na swoim koncie co najmniej jedną umowę publikacji przekładu literatury słoweńskiej.

Organizatorzy tegorocznej edycji programu rezydencyjnego planują skupić się tym przede wszystkim na literaturze dziecięcej i młodzieżowej oraz przekładach na język włoski.

Pobyty rezydencyjne będą trwały od dwóch do trzech tygodni i będą realizowane od 8 maja do 31 grudnia 2024 r.

Termin zgłoszeń upływa 20 kwietnia 2024 r.

Szczegółowe informacje o rezydencji TUTAJ

Fundacja Kultury Zamek Wiepersdorf (Kulturstiftung Schloss Wiepersdorf) ogłosiła konkurs na stypendia rezydencyjne w zamku Wiepersdorf (Brandenburgia/ Fläming, Niemcy). O pobyt mogą ubiegać się zarówno niemieccy jak i zagraniczni twórcy oraz naukowcy działający w takich obszarach jak:

• literatura (m.in. liryka, proza, dramat, esej, scenariusz, krytyka, przekład)
• nauka / epoka romantyzmu (nauki humanistyczne i społeczne)
• nauka /kwestie niemiecko-niemieckie (nauki humanistyczne i społeczne)
• sztuki piękne (m.in. malarstwo, grafika, rzeźba, sztuka medialna i fotografia)
• kompozytorstwo (m.in. sound design, instalacje dźwiękowe, performans dźwiękowy, dyrygentura)

Kandydaci powinni posiadać pełne wykształcenie artystyczne lub naukowe, pracować nad doktoratem albo wyróżniać się publikacjami względnie wieloletnim dorobkiem artystycznym lub naukowym i powinni być w stanie poprzeć swoje kwalifikacje próbkami prac.
W przypadku kandydatów zagranicznych warunkiem koniecznym jest znajomość języka niemieckiego lub angielskiego. Znajomość języka niemieckiego na poziomie podstawowym jest bardzo pomocna podczas pobytu. Ważnym kryterium decydującym o przyznaniu stypendium jest jakość dotychczasowej działalności twórczej względnie naukowej oraz plan pracy na okres pobytu w zamku Wiepersdorf.

Stypendium rezydencyjne trwa trzy miesiące i jest przyznawane na czas marzec-maj, czerwiec-sierpień i wrzesień-listopad. Oprócz darmowego zakwaterowania i wyżywienia w zamku Wiepersdorf stypendyści otrzymują miesięcznie 1200 Euro oraz jednorazową dotację na koszty materiałowe wysokości 480 Euro. W przypadku skróconego pobytu dotacja ta jest redukowana o 160 Euro/miesiąc.

Zarówno twórcy jak i naukowcy mogą ubiegać się o stypendia indywidualne lub o stypendia tandemowe. W przypadku stypendium indywidualnego twórcy i naukowcy pracują nad projektami sami. Natomiast w przypadku pobytów tandemowych mogą oni wskazać jedną lub maximum dwie osoby, z którymi chcieliby pracować nad wspólnymi projektami artystycznymi.

Więcej szczegółów na temat kryteriów przyznawania stypendium, warunków pobytu oraz formularz aplikacyjny w języku niemieckim: TUTAJ.

Informacje i formularz aplikacyjny w języku angielskim: TUTAJ.

Zaproszenie skierowane jest do osób członkowskich ze wszystkich oddziałów STL. Dyżury to świetna okazja, żeby spotkać się z czytelnikami, wydawcami i innymi tłumaczami. Swoją dostępność zgłaszać można w plikach dostępnych we wpisie na wewnętrznym forum STL: TUTAJ.
Na zgłoszenia czekamy do 14 kwietnia – nazwiska wszystkich osób, które zadeklarują obecność do tego dnia, zgłoszone będą do oficjalnego programu Targów. Więcej szczegółów pod linkiem na forum STL.

Fot. pexels-pixabay

Ponadto rozmawiamy o aktualnej literaturze szwedzkiej, o trendach i debatach na szwedzkiej scenie kulturalnej, a także wymieniamy się doświadczeniami z polskiego rynku wydawniczego. Uczestnictwo w seminarium jest bezpłatne, pokrywamy część kosztów dojazdu do Warszawy. Pierwszy zjazd zaplanowano na 8-9 czerwca 2024 r.

Pracujemy pod okiem Justyny Czechowskiej, tłumaczki, literaturoznawczyni, koordynatorki projektów literackich, laureatki nagrody im. Wisławy Szymborskiej, w 2023 roku uhonorowanej nagrodą dla tłumaczy Akademii Szwedzkiej.

Kandydaci proszeni są o przesłanie 3 do 5 stron przekładu wybranej przez siebie prozy literackiej wraz z oryginałem na adres justynacze@gmail.com najpóźniej 22 kwietnia.

Spotkanie odbędzie się w kinie Popiół i Diament (wejście przez kawiarnię).
Wstęp bezpłatny, liczba miejsc ograniczona, wejściówki do odbioru w kasach muzeum. Spotkanie będzie transmitowane online (link do wydarzenia na Facebooku). Patronat nad wydarzeniem objęły: Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury, Wydawnictwo Officyna oraz Instytut Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka.

Pretekstem do spotkania poświęconego literaturze węgierskiej jest publikacja książki „Policzone” Miklósa Bánffy’ego (Wydawnictwo Officyna), ale bohaterami najnowszego, dziewięćdziesiątego drugiego odcinka podcastu „W księgarni” – który jest zarazem zaproszeniem na spotkanie – są także inni pisarze z tego kraju: Sándor Márai, György Spiró oraz Dezső Kosztolányi. W premierowej audycji posłuchać można o ich życiu i twórczości.

W audycji usłyszeć można przede wszystkim o książkach Sándora Máraiego, takich jak „Kronika niedzielna”, „Żar” i „Księga ziół” (wyd. Czytelnik). „Kronika…” to zbiór felietonów publikowanych od 1936 do 1943 roku. Z jednej strony to teksty traktujące o warsztacie pisarskim, z drugiej Márai zastanawia się w nich, czym jest Europa i jaka jest jej przyszłość. Z kolei „Żar”, jak czytamy na stronie wydawnictwa, „mówi o męskiej przyjaźni, zburzonej przez miłosny trójkąt, przede wszystkim jednak jest refleksją nad potrzebą poznania prawdy, ale także nad niemożnością dotarcia do sedna minionych zdarzeń. Choć bohaterowie są już starzy, na przeszłość ciągle kładzie się cień niepewności”. „Księga ziół” to niewielki zbiór refleksji, w których pozornie błahe przemyślenia mieszają się z wielkimi – tak jak pospolite rośliny mieszają się w zielnikach z tymi egzotycznymi. 

Drugim wspomnianym w odcinku autorem jest György Spiró, nie tylko prozaik, ale też tłumacz z języka polskiego, który przełożył całą twórczość Stanisława Wyspiańskiego oraz wybrane dzieła Witolda Gombrowicza. Swoją prozę opiera na prawdziwych postaciach i wydarzeniach. „Diavolina” to fikcyjny pamiętnik tytułowej Diavoliny czyli Olimpiady Czertkowej, służącej, a potem pielęgniarki Gorkiego, która nieustannie przebywała w gronie jego przyjaciół i nieprzyjaciół. Z kolei „Salon wiosenny” ukazał się w Polsce w sześćdziesiątą rocznicę powstania węgierskiego. Jego bohaterem jest przeciętny mężczyzna, który w dniu wybuchu powstania nie musiał się opowiedzieć po żadnej ze stron. Jednak ta sytuacja nie trwa zbyt długo, a rewolucja upomina się o niego.

Ostatnim węgierskim autorem jest w podcaście Dezső Kosztolányi, którego powieść „Złoty latawiec” ukazała się nakładem Officyny w 2020 roku. Bohaterami są tu Vili Liszner, słaby uczeń, ale dobry sportowiec, oraz Antal Novák, nauczyciel matematyki i fizyki, sympatyczny, ale bardzo wymagający. Tuż przed maturą między Vilim a Novákiem dochodzi do scysji, której następstwem będą dramatyczne wydarzenia. W tle historii toczy się miłosna przygoda Hildy, nastoletniej córki Nováka. 

Link do wydarzenia na stronie MPT: TUTAJ.

Program rezydencji oferuje autorkom/autorom i tłumaczkom/tłumaczom z Polski, Francji i Niemiec reprezentujących różne gatunki literatury (proza, poezja, dramat, eseistyka, publicystyka, literatura dla dzieci i młodzieży i in.) 10-dniowy pobyt w Pałacu Genshagen pod Berlinem. Program skierowany jest do trzech tandemów autorka/autor i tłumaczka/tłumacz (w sumie sześć osób) z trzech krajów Trójkąta Weimarskiego, którzy jako tandem chcą wspólnie ubiegać się o pobyt w Pałacu Genshagen, aby podczas rezydencji pracować razem i/lub zainicjować nowe projekty tłumaczeniowe. Autorki /autorzy i tłumaczki/ tłumacze z Niemiec, Francji i Polski będą w tym czasie mieszkać i pracować w Genshagen.

Cele robocze programu rezydencyjnego dla tandemów autorka/autor i tłumaczka/tłumacz:

• tworzenie przestrzeni do wspólnej i indywidualnej pracy nad tekstami i tłumaczeniami
• umożliwianie intensywnego i pogłębionego procesu pracy
• omawianie bieżących projektów i/lub planowanie i przygotowywanie przyszłych projektów
• stworzenie przestrzeni dla wzajemnego (lepszego) osobistego poznania się
• umożliwianie wymiany na temat literatury i tłumaczeń

W ramach programu „Trójstronna rezydencja tandemowa” Fundacja Genshagen oprócz celów praktycznych pragnie wspierać i kształtować europejską współpracę transgraniczną zgodnie z własnymi założeniami i w duchu formatu Trójkąta Weimarskiego. Poza wymianą informacji na poziomie roboczym na temat trwających i przyszłych projektów, Fundacja Genshagen pragnie dać uczestnikom z Niemiec, Francji i Polski możliwość spotkań ponad granicami, aby mieli sposobność nawiązywania kontaktu z literaturą krajów sąsiednich i rozbudzania wzajemnego zainteresowania krajobrazem literackim krajów sąsiednich. W dłuższej perspektywie Fundacja Genshagen chciałaby dzięki temu projektowi przyczynić się do podniesienia wiedzy o literaturze krajów sąsiednich i do promowania sztuki przekładu poprzez dialog.

Termin nadsyłania zgłoszeń upływa 12 maja 2024 roku.

Więcej szczegółów na temat wymogów, sposobu aplikowania i pobytu stypendialnego: TUTAJ.

Z sylwetkami laureatów można się zapoznać tutaj https://dzieje.pl/kultura-i-sztuka/nagroda-im-karla-dedeciusa-za-rok-2024-dla-urszuli-poprawskiej-i-lothara?fbclid=IwAR2J5hFS2rXn8ZmacoU6i0u2jgR8nywUDywN_4wFFsoK1kl0vE_hL4Z_WzU

Natomiast o ogłoszeniu konkursu informowaliśmy w listopadzie https://stl.org.pl/nagroda-im-karla-dedeciusa-2024-ogloszenie-konkursu/?fbclid=IwAR3xNe-a6Z5JCyO3RD0DXXhVleiSlGe4S1c0HDB8d4QaXyF8SBs6zwXw2aM

Podczas zajęć prowadzący i uczestnicy skupią się na praktycznych aspektach pracy nad przekładem, obejmujących takie zagadnienia, jak techniki tłumaczeniowe, radzenie sobie z pułapkami oryginału, dostosowanie tekstu do polskich norm, zasady współpracy z wydawnictwami (umowa), współpraca z redaktorem, autoredakcja czy wyzwania związane z tłumaczeniem fikcji literackiej oraz literatury faktu, naukowej i popularnonaukowej.

Kursy są objęte patronatem STL.
Uwaga! Obowiązują zapisy. Szczegóły na stronach z informacjami o poszczególnych kursach.

6‒7 kwietnia 2024 (12 godz.): „Kurs redagowania tekstów tłumaczonych ON-LINE Okiem redaktora/Okiem tłumacza”.

27‒28 kwietnia oraz 11‒12 maja 2024 (21 godz.): „Kurs tłumaczenia literackiego z języka angielskiego dla początkujących ON-LINE Kuchnia przekładu, czyli jak upichcić dobrą książkę”.

https://europejskipoetawolnosci.pl/monika-herceg-z-tytulem-europejskiej-poetki-wolnosci-2024/?fbclid=IwAR2-LLpRz40kCzc57b3SVwcYmTmMbXuhTHjBZdEY24Z-YOGHEEtpjQ9EA2s

W sobotę 9 marca w ramach głównych wydarzeń Krzysztof Majer opowiadał o realizmie zaczarowanym Johna Cheevera, a rozmowę moderowała Kinga Piotrowiak-Junkiert. 

Uczestnicy Targów mieli również okazję posłuchać o przekładzie z języka polskiego na angielski w rozmowie Katarzyny Boni, autorki Ganbare! Warsztaty umierania z tłumaczem jej książki Markiem Ordonem. Spotkanie autorskie z Sabinem Iqbalem, którego debiutancka powieść Chłopaki z Klifu właśnie ukazała się po polsku, poprowadziła tłumaczka książki Ewa Rajewska.

Wieczorem o swoich nowych przekładach podczas panelu „Kobiety piszą. Wielki powrót Marlen Haushofer i Doli de Jong” opowiadali Małgorzata Gralińska (Ściany) oraz Jerzy Koch (Strażniczka domu), a dyskusję prowadziła Kinga Piotrowiak-Junkiert. Ostatniego dnia Targów Alicja Szyguła i Eliza Pieciul-Karmińską tłumaczka Żyli długo i szczęśliwie, póki nie umarli rozmawiały o wcześniej niewydanych baśniach braci Grimm w zupełnie innej odsłonie.   

W strefie Stowarzyszenia Tłumaczy literatury również nie brakowało atrakcji. W ramach wydarzeń „Tłumacz/ka na kanapie” oraz „Tłumaczenie in vivo”, które trwały przez całą targową sobotę uczestnicy mieli okazję porozmawiać z tłumaczami o ich przekładach i sztuce literackiej oraz podpatrzeć jak osoby tłumaczące w czasie rzeczywistym dokonują przekładu tekstów literackich z różnych języków. 

Dodatkowo w strefie STL odbyły się dwa konkursy o tłumaczeniach. Pierwszy, „Jidysz? Ależ to proste!  Zabawa-konkurs dla wszystkich od lat kilku do stu kilku” poprowadził Krzysztof Modelski. Uczestnicy musieli odczytać używany do zapisu języka jidysz alfabet hebrajski wraz z polskimi odpowiednikami fonetycznymi i (po kolei) słówka oraz podać znaczenie kolejnych wyrazów. Nagrody książkowe ufundowało Wydawnictwo Fame Art. 

Konkurs „Translatyk” odbywał się w formie quizu na temat znanych tłumaczy i tłumaczeń, a poprowadziła go Marta Petryk. Nagrody ufundowały nasze osoby członkowskie, które przeznaczyły na ten cel egzemplarze autorskie własnych przekładów.

14 marca zmarł Jerzy Wołk-Łaniewski, członek naszego stowarzyszenia, serdeczny kolega i przyjaciel wielu z nas. Iberysta, autor kilkudziesięciu przekładów z języka hiszpańskiego i angielskiego, specjalizujący się w Ameryce Łacińskiej oraz literaturze faktu z zakresu historii i polityki. Laureat Nagrody imienia Ryszarda Kapuścińskiego za reportaż literacki za przekład Potosí. Góra, która zjada ludzi Andera Izagirre. Niezwykły, błyskotliwy, zawsze pełen humoru człowiek, który brał życie garściami. Zawsze pomocny zarówno w znajdowaniu indywidualnych rozwiązań przekładowych, jak i w działaniach STL służących całej tłumackiej społeczności. Niepowtarzalna postać, stale obecna w polskiej społeczności literackiej i przekładowej. Będzie nam go niewyobrażalnie brakować. Jesteśmy myślami z żoną, córką i całą rodziną Jurka.

Dzięki uprzejmości Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, a w szczególności dzięki staraniom prof. Ewy Rajewskiej , przewodniczącej Oddziału Zachodniego STL, dwudniowe spotkanie mogło odbyć się w wydziałowej bibliotece na tyłach historycznego budynku Collegium Maius. Pierwszy dzień warsztatów upłynął pod znakiem intensywnej pracy nad dalszymi fragmentami książek omawianych w Krakowie, jak również – zapoznania się z tekstami nowych uczestniczek: Doroty Stroińskiej i Zofii Sucharskiej. Wieczorem podczas kolacji w towarzystwie Katarzyny Kończal z Wydawnictwa Poznańskiego grupa miała okazję porozmawiać o nowościach wydawniczych i pomysłach na rozszerzenie obecności literatury niemieckojęzycznej w Polsce.

Drugi dzień warsztatów był równie intensywny. Po kilku godzinach pracy nad przekładami i omówieniem planów na przyszłość, uczestniczki i uczestnicy wydarzenia spotkali się ze studentami specjalności przekładowej Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej UAM, aby porozmawiać z nimi o swojej pracy. Późniejszym popołudniem, dzięki wsparciu Instytutu Goethego, gościnią warsztatów była Justyna Żebrowska, redaktorka i korektorka z kilkunastoletnim doświadczeniem w branży wydawniczej. Podczas wykładu na temat dobrych praktyk w zakresie współpracy tłumaczy z redakcją prelegentka udzieliła grupie wielu cennych wskazówek, a także dokonała analizy próbnych fragmentów tekstów przesłanych jej wcześniej przez uczestników spotkania.

W poznańskiej edycji wydarzenia udział wzięli: Małgorzata Gralińska, Kamil Idzikowski,  Katarzyna Łakomik , Ewa Mikulska-Frindo, Mark Ordon, Małgorzata Słabicka-Turpeinen, Dorota Stroińska, Zofia Sucharska oraz Agata Teperek, a przedmiotem ich pracy były teksty następujących autorów: Dinçer Güçyeter, Urlike Sterblich, Julia Schoch, Natascha Wodin, Tomer Dotan-Dreyfus, Terézia Mora, Bettina Wilpert, Adelheid Duvanel i Dana von Suffrin. Uczestnicy i uczestniczki warsztatów ocenili warsztaty jako bardzo udane i już planują kolejne spotkanie w kontekście majowych targów książki w Warszawie. Poznańskie wydarzenie było częścią cyklu regularnych spotkań tłumaczy języka niemieckiego realizowanego pod hasłem „Zusammen do celu”, któremu przyświeca idea współpracy i wzajemnego doskonalenia umiejętności.

Cykl warsztatów „Zusammen do celu” realizowany jest przez Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury we współpracy z Instytutem Goethego.

Zdjęcia: Małgorzata Słabicka-Turpeinen, Katarzyna Łakomik, Aneta Karaban
Tekst: Mark Ordon
Link do zapowiedzi wydarzenia: TUTAJ.

Przedmiotem badań postkolonialnych stał się w ostatnich dziesięcioleciach również przekład, a dokładniej „nierówne relacje władzy” między kulturami i językami oraz relacja dominacji i zdominowania w działalności tłumaczeniowej. W tym kontekście przekład może być rozpatrywany z jednej strony jako narzędzie kolonizacji i ekspansji, z drugiej – jako pomost między kulturą słabszą i silniejszą.
Więcej o treściach, którym ma być poświęcony ten właśnie numer „Przekładańca”, m.in. o tym, co się wydarza w przekładzie między językiem dominującym a językiem zdominowanym można przeczytać: TUTAJ.

Termin nadsyłania zgłoszeń (abstrakt liczący ok. 250 słów oraz biogram – ok. 50 słów): 17 marca 2024 na adres: przekladaniec@uj.edu.pl .

Autorki i autorzy abstraktów, którzy pozytywną odpowiedź otrzymają przed 29.03.2024, zostaną poproszeni o przesłanie pełnych tekstów do 30.06.2024 roku. 
Planowany termin publikacji: grudzień 2024. 

George Orwell to postać pełna sprzeczności: znany pisarz i zapomniany eseista; twórca totalitarnej dystopii i wielbiciel drobnych przyjemności; funkcjonariusz policji kolonialnej i rewolucjonista; buntownik i pustelnik, a przede wszystkim – socjalista przywiązany do angielskich tradycji.
Wykład będzie próbą pokazania, jak dobór tekstów i nowe tłumaczenie mogą zburzyć stereotypowe postrzeganie pisarza i odebrać go prawicy, tak ochoczo wynoszącej go na swoje sztandary. Orwell powiadał, że nie istnieje „prawdziwie apolityczna literatura”; tak samo nie sposób mówić o prawdziwie apolitycznym przekładzie. Będzie to również krótkie wprowadzenie do krytyki przekładu, sztuki uprawianej głównie przez osoby ze środowisk akademickich, istniejącej niejako na marginesach literatury. Zagłębiwszy się w strategię przyjętą przez osobę tłumaczącą, możemy lepiej zrozumieć podejmowane przez nią decyzje i wykorzystać tę wiedzę do pełniejszego doświadczania czytanych dzieł. W omawianiu warsztatu przekładowego szczególna uwaga poświęcona zostanie dopowiedzeniom tłumacza, tak zwanej eksplicytacji, oraz elementom nacechowanym kulturowo, gdyż te nierzadko wymagają sięgania po radykalne rozwiązania – nie inaczej było w przypadku wielu esejów Orwella.

 Jak wiele tłumacz może dodać od siebie? Jak powinien przetłumaczyć nieprzetłumaczalne? Kiedy odtworzenie oryginalnego efektu jest ważniejsze od wiernego przekazania znaczenia? I co najważniejsze: czy kawka może w przekładzie zmienić się w srokę? Poza odpowiedziami na te pytania nie zabraknie też innych problemów, z jakimi musi mierzyć się tłumacz literatury, zwłaszcza w przypadku autora o tak stanowczych poglądach na język i styl pisarski jak Orwell.

Dawid Czech – absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego (filologia angielska, filologia germańska i prawo), doktor nauk humanistycznych z dziedziny językoznawstwa, tłumacz literatury angielskiej i niemieckiej, przede wszystkim eseistyki dla wydawnictwa Karakter. Od ponad czterech lat prowadzi zajęcia z teorii i praktyki przekładu na Uniwersytecie WSB Merito. Do głównych obszarów jego zainteresowań naukowych należą przekład literacki i audiowizualny, kognitywistyka, filozofia umysłu oraz prawo autorskie. Z angielskiego na polski przełożył siedem pozycji, w tym zbiór esejów i felietonów George’a Orwella „Lew i jednorożec”, „Róże Orwella” Rebekki Solnit oraz „Czytaj niebezpiecznie” Azar Nafisi.

Link do wydarzenia na stronie MPT: TUTAJ

Link do wydarzenia na FB: TUTAJ.

„TANDEM, Author with Translator – Translator with Author” to program dla pisarzy i tłumaczy literackich, którego celem jest propagowanie dzieł autorów pochodzących z rejonu Morza Czarnego przez wsparcie przekładów. Program dąży do pogłębienia i rozpowszechnienia wiedzy na temat literackich krajobrazów okolic Morza Czarnego oraz pielęgnowania wzajemnego szacunku wobec kultur i narodów tego regionu.

Zgłoszenia do programu rezydencyjnego można składać w tandemie lub indywidualnie w imieniu tandemu. Wniosek powinien zawierać krótkie CV obu osób wraz z listą publikacjo, a także zarys wybranego tekstu (wydane lub przynajmniej zaakceptowane do publikacji). 

Formularz zgłoszeniowy i wymagane dokumenty (CV, list motywacyjny itp.) w formacie PDF prosimy przesyłać na adres tandem@nec.ro do 10 marca 2024 roku. Wybrani kandydaci zostaną zaproszeni na rozmowę kwalifikacyjną online w połowie kwietnia br.  

Więcej informacji na https://nec.ro/call-for-applications-tandem-fellowships-2024-2025-academic-year/?fbclid=IwAR0foxuAKqSh28EDNyzrmp44zDW5CvKJJ1efj2gzPwV-AhGO_nuHXUW6NlE

O tematyce i uczestnikach spotkania pisaliśmy szerzej w zapowiedzi wydarzenia, a teraz zapraszamy do zapoznania się z krótką fotorelacją oraz z zapisem dźwiękowym tej rozmowy.

Podcast z zapisem dźwiękowym: TUTAJ.

Kolejne wydarzenie z tego cyklu już 16 marca! Szczegóły wkrótce

Fot. Muzeum Pana Tadeusza

W sobotę 9 marca Oddział Zachodni Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury zaprasza na Poznańskie Targi Książki do Strefy Tłumaczy Literatury (Pawilon 8, stoisko nr 52).

Przygotowaliśmy bogaty program wydarzeń w Strefie i na scenach.
Spotkajmy się!

WYDARZENIA GŁÓWNE:
sobota 9 marca

• 10:00 – 11:00, scena F – antresola pawilonu nr 7
  Realista zaczarowany. O opowiadaniach Johna Cheevera
  Spotkanie z tłumaczem Krzysztofem Majerem
  Prowadzenie: Kinga Piotrowiak-Junkiert
• 14:00 – 15:00, pawilon 8, scena D
  Polski reportaż jako towar eksportowy
  Z Katarzyną Boni, autorką Ganbare! Warsztaty umierania, rozmawia tłumacz jej książki na język angielski Mark Ordon
• 16:00 – 17:00, pawilon 7, scena B
  Indie. Inicjacja
  Z Sabinem Iqbalem, autorem powieści Chłopaki z Klifu, rozmawia tłumaczka jego książki Ewa Rajewska
  Tłumaczenie spotkania z języka angielskiego: Gerard Ronge
• 17:00 – 18:00, pawilon 8, scena C
  Kobiety piszą. Wielki powrót Marlen Haushofer i Doli de Jong
  Z Małgorzatą Gralińską, autorką nowego przekładu Ściany Haushofer, oraz Jerzym Kochem, tłumaczem Strażniczki domu de Jong, rozmawia Kinga Piotrowiak-Junkiert

POD NASZYM PATRONATEM
niedziela 10 marca

• 11:00 – 12:00, pawilon 8, scena C
  Grimmowie, jakich nie znacie
  Z Elizą Pieciul-Karmińską, tłumaczką Żyli długo i szczęśliwie, póki nie umarli Jacoba i Wilhelma Grimmów rozmawia Alicja Szyguła

WYDARZENIA STREFOWE
Pawilon 8, stoisko nr 52
sobota 9 marca, godz. 9:00 – 18:00

• Tłumacz/ka na kanapie (godz. 9:00 – 18:00)
  Do rozmowy o swoich przekładach i sztuce tłumaczenia literackiego w ogóle zapraszają: Joanna Krystyna Radosz, Ewa Rajewska (od 9:00), Mark Ordon, Agata Teperek, Katarzyna Łakomik (od 10:00), Krzysztof Modelski, Kinga Piotrowiak-Junkiert (od 11:00), Krzysztof Majer, Daniel Łubiński (od 12:00), Maciej Studencki, Zofia Sucharska (od 13:00), Dorota Konowrocka-Sawa, Sebastian Musielak (od 14:00), Małgorzata Gralińska, Natalia Kołaczek (od 15:00), Aga Zano, Anna Sawicka-Chrapkowicz (16:00), Aleksandra Paukszta i Marta Petryk (od 17:00)

• Performans „Tłumaczenie in vivo” (godz. 10:00 – 18:00)
  Rzadka okazja do podpatrzenia pracy tłumaczy literatury na żywo
  – na oczach targowej publiczności tłumaczki i tłumacze:
  Joanna Krystyna Radosz (od 10:00), Daniel Łubiński (od 11:00),
  Sebastian Musielak (od 13:00), Dorota Konowrocka-Sawa (od 15:00),
  Natalia Kołaczek (od 16:00) i Aga Zano (od 17:00)
  w czasie rzeczywistym dokonują przekładu tekstów literackich z różnych języków
• Jidysz? Ależ to proste! (godz. 12:00)
  Zabawa-konkurs dla wszystkich od lat kilku do stu kilku
  Prowadzenie: Krzysztof Modelski

Uczestnicy konkursu muszą odczytać używany do zapisu języka jidysz alfabet hebrajski wraz z polskimi odpowiednikami fonetycznymi i (po kolei) słówka oraz podać znaczenie kolejnych wyrazów.
Czekają nagrody książkowe ufundowane przez Wydawnictwo Fame Art.

• Translantyk. Konkurs dla publiczności (godz. 14:00)
  Prowadzenie: Marta Petryk

Quiz na temat znanych tłumaczy i tłumaczeń, przeprowadzany na żywo, za pomocą aplikacji Kahoot (każdy uczestnik odpowiada na pytania na własnym telefonie).

Do wygrania atrakcyjne nagrody książkowe!

DO ZOBACZENIA!

Na początek o początkach.

W latach 2014/2015 i 2016/2017 brałam udział w warsztatach dla tłumaczy literatury szwedzkiej prowadzonych przez Zbigniewa Kruszyńskiego, organizowanych przez Ambasadę Szwecji i STL przy wsparciu Szwedzkiej Rady Kultury. Podczas warsztatów każdy z uczestników zajmował się własnym projektem translatorskim, a naszym zadaniem na comiesięcznych zjazdach było wzajemne redagowanie kolejnych fragmentów tekstów. Dzięki komentarzom innych i pracy z cudzymi przekładami bardzo dużo się nauczyłam i zdałam sobie sprawę, jaką satysfakcję tak naprawdę daje mi dłubanie w tekście, grzebanie w języku. Na warsztatach pracowałam nad fragmentami Antona Marklunda Przyjaciele zwierząt – mojego książkowego debiutu translatorskiego.

Noc czy dzień? Jaki masz system pracy?

Pracuję na etacie na uniwersytecie, najintensywniej tłumaczę w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych, na przykład w weekendy lub w wakacje. Dla motywacji, ale i dla higieny pracy, staram się wyznaczyć sobie tygodniowe cele w postaci liczby stron, którymi chciałabym się zająć.

Kanapa czy biurko? Gdzie tłumaczysz?

Najbardziej lubię tłumaczyć w domu, przy biurku na tyle dużym, że mieszczą się na nim laptop, dodatkowy monitor, kubek z kawą, notatnik, tekst oryginału w wersji papierowej (lubię mieć i taką, bo mam wtedy dodatkową przestrzeń na notatki), a także kilka doniczek z roślinami, żeby czasem oderwać wzrok od ekranu i popatrzeć na coś zielonego. Zwykle w tle włączoną mam playlistę z dźwiękami przyrody: do najczęściej wybieranych należą te z lasem deszczowym i leśnymi ptakami w nazwie. Zdarza się, że czasami potrzebuję zmiany otoczenia, wtedy home office zamieniam na café office, a kiedy opiekuję się zwierzakami przyjaciół – na cat office.

Słownik elektroniczny czy papierowy?

W parze szwedzki-polski nie mamy dużego wyboru: słownik szwedzko-polski Jacka Kubitsky’ego dość długo dostępny był tylko w wersji papierowej. Odkąd mam jego wersję elektroniczną, szukanie jest dużo sprawniejsze, a plecak spakowany na café office dużo lżejszy. Korzystam też z różnego rodzaju źródeł elektronicznych: słowników, korpusów, przeszukuję Google Książki.

Wikipedia czy Narodowa? Skąd czerpiesz informacje?

Google potrafi zabrać mnie w podróż w różne kierunki: czasem do biblioteki lub księgarni, czasem na różne strony internetowe z danej dziedziny, innym razem pozwala trafić do ekspertów, do których można spróbować zwrócić się o radę. Research potrafi okazać się jednak okrutnym pożeraczem czasu – kiedy pracowałam nad przekładem O pszczołach i ludziach Lotte Möller,potrafiłam godzinami oglądać kolejne pszczelarskie filmiki na YouTubie i zaczytywać się w polskich dziewiętnastowiecznych podręcznikach dla pszczelarzy, zanim wreszcie przypominałam sobie o czekającym na mnie tekście oryginału. Nierzadko jako źródło informacji służy mi też facebookowe Forum Tłumaczy Literatury – mam nawet zapisane posty dotyczące zarówno  samych problemów translatorskich, jak i różnego rodzaju wskazówek technicznych.

Kiedy się zablokujesz, to…?

Zaznaczam w tekście miejsce, na którym się zablokowałam i próbuję iść dalej. Internetowe memy pokazują, że najlepsze, najbardziej cięte riposty często przychodzą do głowy dopiero pod prysznicem, gdy mogą je usłyszeć jedynie butelki szamponu – zdarza się, że pod prysznicem przychodzą mi do głowy rozwiązania, których tak długo szukałam. Gdy czuję, że jestem w kropce, że brakuje mi pomysłów, zwracam się po pomoc do koleżanek i kolegów tłumaczących ze szwedzkiego, którzy są takim „tłumackim pogotowiem”. Cierpliwość do pytań zaczynających się od „A jakbyś powiedział…?” wyrobił sobie mój mąż.

Redaktor to…?

…ktoś, komu jestem wdzięczna za podejrzliwość i zaufanie jednocześnie.

Od kogo uczysz się przekładu?

Od innych tłumaczek i tłumaczy – gdy czytam ich przekłady i podpatruję ich rozwiązania, gdy mogę przysłuchiwać się opowieściom na spotkaniach autorskich, gdy biorę udział w warsztatach i seminariach translatorskich. I bardziej bezpośrednio, gdy dyskutujemy doraźne problemy, trafiające na wspomniane „tłumackie pogotowie”. Uczę się też od redaktorów i redaktorek, gdy pracujemy nad tekstami.

Yerba mate czy spirytus? Co daje Ci energię do pracy?

Kawa, najczęściej w kubku z Muminkami pasującym do nastroju. Nie jestem tylko pewna, czy energia płynie z napoju, czy raczej z rutyny jego przygotowywania, sygnalizującej wejście w tryb pracy i skupienia.

Kot czy gekon? Jakie istoty cię w niej wspierają?

W pracy towarzyszy mi kot Witek – przypomina mi o tym, żeby regularnie robić sobie przerwy, a jego spacery po biurku motywują do utrzymywania tam porządku.

Co robisz z egzemplarzami autorskimi?

Jeden egzemplarz zawsze zostaje ze mną, pozostałe trafiają do przyjaciół i rodziny oraz na aukcje i bazarki charytatywne.

Co robisz dla relaksu, czyli Twoje zasady tłumackiego BHP?

Dla relaksu czytam książki spoza mojej „bańki”, układam puzzle, spotykam się z przyjaciółmi na planszówki. Od niedawna uczę się grać na ukulele.

Twoja najciekawsza tłumaczeniowa anegdota?

Wciąż czekam na takie niezwykłe, zabawne wydarzenie, o którym mogłabym opowiadać, by błysnąć w towarzystwie!

Ważne dla ciebie książki?

To trudne pytanie, bo książki są i zawsze były dla mnie ważne – tak w ogóle. Te czytane, te tłumaczone i te które czekają na półkach na przeczytanie. Mam osobne notesy na przepisywanie cytatów z bieżących lektur, zaginam rogi w ważnych dla mnie miejscach.

Gdyby wszyscy mieli przeczytać Twój jeden przekład – to który?

Zawodowo i hobbystycznie staram się popularyzować wiedzę o Szwecji i języku szwedzkim, często polecam więc mój przekład Made in Sweden. 60 słów, które stworzyły naród Elisabeth Åsbrink. Autorka prezentuje w niej słowa, frazy, powiedzenia, cytaty z dzieł literackich i filmowych, fragmenty piosenek, inskrypcje runiczne (a nawet hasztag!) z różnych epok od pierwszego wieku naszej ery po początek XXI wieku. Tworzy z nich nierzadko zaskakującą mozaikę: psalm śpiewany w Szwecji na uroczystościach zakończenia roku szkolnego oraz internetowy akronim OMG stają się pretekstem do refleksji nad religijnością, cytat z Kopciuszka Disneya prowadzi do rozważań nad monarchią i równością, a hokej na lodzie okazuje się mieć sporo wspólnego i z wikingami, i z pracownikami fabryk czy hut. Niektóre z tytułowych „słów, które stworzyły naród” należało nie tylko przetłumaczyć, ale jednocześnie wytłumaczyć. Chciałabym, żeby ktoś z taką wrażliwością i wnikliwością napisał kiedyś taką książkę z polskiej perspektywy.

Co teraz tłumaczysz, przetłumaczyłaś albo właśnie ukazało się w Twoim przekładzie?

Mój ostatni przekład to Kradzież Ann-Helén Laestadius, wzruszająca i trzymająca w napięciu powieść o życiu Saamów, rdzennych mieszkańców północy, o wyobcowaniu i stygmatyzacji, z którymi zmagają się współcześnie, ale także o dorastaniu, przyjaźni i rodzinnych relacjach. Została uznana za szwedzką Książkę Roku 2021, a w kwietniu zobaczymy jej netfliksową adaptację.

Tak się złożyło, że tego samego dnia co Kradzież premierę miał zbiór opowiadań Mistrzowie opowieści. Skandynawska zima w wyborze Justyny Czechowskiej, w którym znalazł się mój przekład tekstu Britty Stenberg iluzja@zycie.com, a w nim także saamskie akcenty, choć przedstawione w zupełnie innym kontekście.

Nad kolejnymi tekstami pracuję na seminarium dla tłumaczy literatury szwedzkiej organizowanym przez STL przy wsparciu finansowym ze Szwedzkiej Rady, prowadzonym przez Justynę Czechowską – mam nadzieję, że wkrótce będę mogła zdradzić o nich więcej.

Oferta stypendialna skierowana jest do tłumaczy literackich, którzy pracują nad przekładem dzieła współczesnego irlandzkiego autora (piszącego w języku irlandzkim lub angielskim) na dowolny język europejski. Pobyt rezydencyjny trwa pięć tygodni, a stypendium obejmuje pokrycie kosztów podróży i zakwaterowanie w Galway.

Stypendyści będą mieli możliwość uczestniczyć w dwóch, względnie trzech wydarzeniach organizowanych przez Emily Anderson Centre, takich jak nadchodząca czwarta konferencja Emily Anderson Centre for Translation Research and Practice, konferencja Translation Studies Network of Ireland –  Translation and Creativity (25-26 kwietnia br.) oraz Międzynarodowy Festiwal Literatury Cúirt.

Uczestnicy programu muszą posiadać niezbędne dokumenty / wizy na pobyt w Irlandii jak również międzynarodowe ubezpieczenie zdrowotne. Wnioski należy wysłać na adres translate@literatureireland.com do poniedziałku 18 marca do godziny 18:00.
Rezydencja odbędzie się wiosną 2024 roku.

Więcej informacji na stronie: https://translation.universityofgalway.ie/translator-in-residence/

Z przyjemnością informujemy, że Oddział Zachodni Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury otrzymał grant z Wydziału Kultury Urzędu Miasta Poznania na trzecią edycję cyklu spotkań z tłumaczkami i tłumaczami literatury, „Wierni, piękni, niewidzialni”.

W tym roku czekają nas następujące wydarzenia:

1. Widmontologia Virginii Woolf. Spotkanie z Magdą Heydel, autorką nowego przekładu Pani Dalloway. Prowadzenie: Ewa Rajewska i Ewa Kraskowska
   Marzec 2024, Scena Nowa w Zamku.
2. Warsztaty przekładowe dla młodzieży – odsłona wiosenna.
   Joanna Sobesto (Wśród słów, które stawiają opór i chcą zmieniać świat – o tłumaczeniu manifestu. Warsztaty przekładowe z języka angielskiego) i Kamil Idzikowski (Czego musiałyby się nauczyć algorytmy, żeby tłumaczyć literaturę? Warsztaty przekładowe z języka niemieckiego).
   Kwiecień 2024, Collegium Maius
3. Historia naturalna wróżek i syren. Spotkanie z Emilią Kiereś, tłumaczką książek Historia naturalna wróżek i Historia naturalna syren Jessiki Roux i Emily Hawkins, połączone z warsztatami plastycznymi dla dzieci animowanymi przez Koło Sztuki dla Dzieci „Na Wysokiej Górze” WFPiK UAM. Prowadzenie: Aleksandra Wieczorkiewicz
   Maj, Skład Kulturalny
4. Fantastyczne uniwersum Siri Pettersen. Spotkanie z Martą Petryk, tłumaczką serii Vardari. Prowadzenie: Natalia Kołaczek
   Wrzesień 2024, Dom Bretanii
5. Magia Máraiego. Dzienniki, powieści, biografia. Spotkanie z Ireną Makarewicz wokół mistrza literatury węgierskiej (Sándor Márai, Szkoła biednych oraz Ilona Márai, Dzienniki). Prowadzenie: Kinga Piotrowiak-Junkiert
   Międzynarodowy Dzień Tłumacza, Scena Nowa w Zamku
6. W gabinecie osobliwości Judith Schalansky. Spotkanie z Kamilem Idzikowskim, tłumaczem książek Spis paru strat i Szyja żyrafy niemieckiej pisarki Judith Schalansky.
   Prowadzenie: Aleksandra Wieczorkiewicz
   Październik, Skład Kulturalny
7. Krzysztof Majer, Chimera Johna Bartha. Prowadzenie: Kinga Piotrowiak-Junkiert
   Listopad, księgarnia Bookowski
8. Warsztaty przekładowe dla młodzieży – odsłona jesienna. Michał Rogalski (Ekspresowy kurs tłumaczenia wierszy z rymami i bez. Warsztaty przekładowe z języka angielskiego) i Eliza Pieciul-Karmińska (Baśnie braci Grimm w przekładzie na język polski, czyli jak tłumaczyć kanoniczne teksty kultury dzisiaj. Warsztaty przekładowe z języka niemieckiego).
   Grudzień, Collegium Maius
9. Pisać Noblem: Buddenbrookowie po raz wtóry. Z Jerzym Kochem, autorem nowego przekładu arcydzieła Thomasa Manna, rozmawia Małgorzata Gralińska
   Grudzień, Biblioteka Raczyńskich

Norwich szczyci się wielowiekową tradycją literacką. Tu w XIV wieku pierwszą książkę w języku angielskim napisała kobieta – mistyczka Julianna z Norwich, a w czasach bardziej nam współczesnych, w 1970 roku, na Uniwersytecie Wschodniej Anglii z inicjatywy Malcolma Bradbury’ego i Angusa Wilsona otwarto pierwsze w Wielkiej Brytanii studia creative writing. W 2012 roku Norwich jako pierwsze brytyjskie miasto przystąpiło do sieci Miast Literatury UNESCO. Dziś działa tu wiele instytucji cieszących się międzynarodową renomą, takich jak National Centre for Writing i British Centre for Literary Translation.

Zachęcamy pisarzy i tłumaczy związanych z Krakowem do nadsyłania zgłoszeń. Celem pobytu jest praca nad własnym projektem literackim. Rezydent będzie też uczestniczył w spotkaniu Dragon Hall Social, na którym opowie o swoich planach przedstawicielom lokalnego środowiska literackiego. Zostanie też poproszony o napisanie krótkiego tekstu w języku polskim inspirowanego Norwich, który posłuży w przyszłości do celów promocyjnych.

Więcej informacji o mieście: TUTAJ.

Organizatorzy pokrywają koszty przelotu i zakwaterowania, a także zapewniają honorarium (6000 zł brutto wypłacane w transzach w trakcie pobytu i po jego zakończeniu).

Warunki, które powinni spełniać kandydaci, to:

• posiadanie w swoim dorobku co najmniej jednej publikacji (książki, tomu poetyckiego, przekładu),
• w przypadku tłumaczy – aplikować mogą wyłącznie tłumacze z języka angielskiego,
• posiadanie związków z Krakowem,
• podjęcie pracy nad nowym projektem literackim podczas rezydencji,
• znajomość języka angielskiego w stopniu pozwalającym na swobodne komunikowanie się,
• preferowani będą kandydaci posiadający umowę wydawniczą na utwór, nad którym będą pracować podczas pobytu w Norwich.

Termin nadsyłania zgłoszeń: do 25 marca 2024 roku

Termin ogłoszenia wyników: 15 kwietnia 2024 roku

Termin pobytu rezydencyjnego: 2–27 września 2024 roku

Rezydent/ka będzie mieszkać w Dragon Hall Cottage

Zgłoszenie zawierające:
– wypełniony formularz (prosimy o przygotowanie opisu projektu literackiego w języku angielskim),
– CV lub biogram,
– fragment autorskiego tekstu o długości do jednej strony A4
należy przesyłać w wyznaczonym terminie na adres: residencies@miastoliteratury.pl.

W razie pytań dotyczących postępowania konkursowego prosimy o kontakt: agnieszka.rasinska@kbf.krakow.pl

Piosenek najczęściej się słucha. Niektórzy tłumaczą teksty piosenek; czasem w taki sposób, by można było je zaśpiewać w innym języku. Absolutne wyjątki tłumaczą i śpiewają. Są też tacy, którzy tłumaczą muzykę, komentując jej najróżniejsze dzieła i przekładając książki muzyków. Filip Łobodziński występuje we wszystkich tych rolach, w paru innych również. Przetłumaczył, zaśpiewał i nagrał Georges’a Brassensa, Lluisa Llacha i Boba Dylana. Jest autorem przekładów tomów Patti Smith, Nicka Cave’a, Johna Lennona, autobiografii Milesa Davisa i zbioru wywiadów z Johnem Coltrane’em. Tłumaczył Pabla Nerudę, Maria Vargasa Llosę, Artura Péreza-Revertego. Dzięki Łobodzińskiemu pojawiła się też w Polsce „Mafalda” Quino. Gość wieczoru jest także współtwórcą przewodnika „Sto płyt, które wstrząsnęły światem. Kronika czasów popkultury”.

Filip Łobodziński (1959) – iberysta, muzyk i tłumacz z angielskiego, francuskiego, hiszpańskiego, katalońskiego, portugalskiego oraz ladino. Laureat Nagrody Instytutu Cervantesa w Warszawie w 2005 roku za najlepszy przekład literacki, nominowany do Nagrody Literackiej Gdynia za przekład w 2019 r. Przez lata pracował jako dziennikarz (TVP, Polsat News, Inforadio, „Non Stop”, „Rock’n’Roll”, „Machina”, „MAX”, „Przekrój”, „Newsweek”), przez osiem lat współprowadził program telewizyjny „Xięgarnia”. Współzałożyciel Zespołu Reprezentacyjnego (od 1983, sześć płyt) oraz dylan.pl (od 2014, jedna płyta), specjalizującego się w wykonywaniu jego przekładów piosenek Boba Dylana. Wolontariusz na rzecz bezdomnych zwierząt.

Adam Poprawa (1959) – filolog, krytyk literacki i muzyczny, edytor, prozaik. Pracuje na polonistyce UWr. Wydał m.in. tomy prozatorskie „Walce wolne, walce szybkie” (WBPiCAK, 2009; nominacja do Nagrody Nike), „Kobyłka apokalipsy” (WBPiCAK, 2014), „Zaszłości” (PIW, 2023), zbiór „Szykista. Felietony po kulturze” (WBPiCAK, 2020). Opracował odcenzurowaną edycję „Pamiętnika z powstania warszawskiego Białoszewskiego” (PIW 2014) oraz nowe, poszerzone wydanie „Języka poetyckiego Mirona Białoszewskiego” Barańczaka (Ossolineum, 2016) i zbiór tekstów tego autora o kulturze masowej „Odbiorca ubezwłasnowolniony” (Ossolineum, 2017). Przetłumaczył „Epifanie” Joyce’a (Biuro Literackie, 2016). Jest felietonistą „Nowych Książek”. Pisze monografię o Białoszewskim dziennikarzu.

Link do wydarzenia na Facebooku: TUTAJ.

Link do wydarzenia na stronie MPT: TUTAJ.

W programie – poza tradycyjną pracą nad fragmentami wybranych przez uczestników i uczestniczki tekstów, rozmowami o wątpliwościach i różnych możliwych rozwiązaniach, a także wymianą doświadczeń – przewidziano również krótkie spotkanie ze studentami zainteresowanymi przekładoznawstwem oraz wykład na temat tego, czym jest dobry przekład, co jest ważne z punktu widzenia redaktora oraz osób przyjmujących tłumaczenie, a także tego, na czym często potykają się tłumacze. Dzięki wsparciu Instytutu Goethego jako prelegentkę zaproszono Justynę Żebrowską, absolwentkę filologii polskiej ze specjalizacją edytorską na Uniwersytecie Gdańskim i studiów podyplomowych Polityka Wydawnicza i Księgarstwo na Uniwersytecie Warszawskim, redaktorkę i korektorkę z czternastoletnim doświadczeniem w branży wydawniczej, w której dorobku ma znajduje się prawie 150 książek z literatury pięknej, gatunkowej i non-fiction. Pracowała m.in. w Grupie Wydawniczej Foksal i Wydawnictwie Kobiecym, obecnie jest redaktorką prowadzącą w Wydawnictwie RM.

Część uczestników warsztatów będzie można także spotkać w sobotę 9 marca na stanowisku STL podczas Poznańskich Targów Książki.

Warsztaty są częścią cyklu regularnych spotkań tłumaczy języka niemieckiego pt. „Zusammen do celu”, którym przyświeca idea współpracy i wzajemnego doskonalenia swoich umiejętności. W poznańskiej edycji wydarzenia uczestniczyć będą: Małgorzata Gralińska, Kamil
Idzikowski,  Katarzyna Łakomik , Ewa Mikulska-Frindo, Mark Ordon, Małgorzata Słabicka-Turpeinen, Dorota Stroińska, Zofia Sucharska oraz Agata Teperek, a przedmiotem ich pracy będą teksty takich autorów jak Dinçer Güçyeter, Urlike Sterblich, Julia Schoch, Natascha Wodin, Tomer Dotan-Dreyfus, Terézia Mora, Dana Vowinckel i Bettina Wilpert.
Warsztaty organizowane są przez Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury we współpracy z Instytutem Goethego, a salę na potrzeby marcowego wydarzenia udostępnia Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Z Davidem Frenchem, tłumaczem, dzięki któremu anglojęzyczni czytelnicy mogli wstąpić do powieściowego uniwersum powieści Andrzeja Sapkowskiego, rozmawiała Katarzyna Byłów, tłumaczka literacka, językoznawczyni i antropolożka społeczna, członkini STL.

O uczestnikach wydarzenia i tematyce spotkania pisaliśmy szerzej w zapowiedzi wydarzenia. Zapraszamy do zapoznania się z fotorelacją i nagraniem rozmowy z tamtego wieczoru. A na kolejne, marcowe wydarzenie z cyklu Tłumacz w muzeum zaprosimy już wkrótce.

Dźwiękowy zapis spotkania: TUTAJ.

W ramach programu Rady Miasta Barcelony UNESCO – Barcelona Miasto Literatury, Tramoia rozpoczyna nabór na rezydencję pisarską w Vil-la Joana. Jest to program dla pochodzących z różnych krajów pisarzy i tłumaczy literackich, których projekty (pisarskie lub tłumaczeniowe) są związane z Barceloną. Wybrani rezydenci będą mieszkać, pracować i uczestniczyć w literackim życiu miasta przez trzy tygodnie w rezydencji Vil-la Joana, przy parku przyrody Collserola. Program obejmuje zakwaterowanie, miejsce do pracy oraz zajęcia literackie w okresie trzech tygodni pomiędzy 15 kwietnia a 7 października.

Zgłoszenia w języku angielskim, hiszpańskim lub katalońskim należy złożyć do 29 lutego 2024 roku.

Warunki https://drive.google.com/drive/folders/1DLHDS0gaJ_hJ2TwsnozP3Y_L-jnoIdKp

Rejestracja https://inscripcions-ajuntament.barcelona.cat/index.php/221169?lang=en

FAQ https://drive.google.com/file/d/1sml1nL99jgsnPxD56yOGdbYUXYF188E9/view

Opinie byłych rezydentów https://ajuntament.barcelona.cat/ciutatdelaliteratura/es/sector-libro/residencia-literaria-barcelona

Fundusze http://MOBILITY FUNDING RESOURCES /

Kontakt

residencialiteraria@bcn.cat

ENGLISH

Call for international writers and literary translators

Within the UNESCO-Barcelona City of Literature program of Barcelona City Council, Tramoia is launching the Vil·la Joana writing residency. It’s a program for international writers and literary translatorswho have projects related to the city of Barcelona. The selected residents will live and work for three weeks at the Vil·la Joana residence, in Collserola Natural Park, and enjoy the city’s literary life.The program includes accommodation, work space and literary activities over the course of three weeks.
The applications are open until February 29 2024.

CASTELLANO

Convocatoria internacional de residencias literarias en Vil·la Joana de Barcelona

Dentro del programa UNESCO-Barcelona Ciudad de la Literatura del Ayuntamiento de Barcelona, Tramoia impulsamos la residencia de escritura Vil·la Joana. Se trata de una residencia para personas que se dedican a la escritura y la traducción literaria que tengan proyectos relacionados con la ciudad de Barcelona. Los y las residentes podrán vivir y trabajar durante tres semanas en Vil·la Joana, en el Parque Natural de Collserola, a tocar de la ciudad, y gozar de la vida literaria de ésta.
El programa incluye alojamiento, espacio de trabajo y actividades literarias a lo largo de tres semanas.La convocatoria está abierta hasta el 29 de febrero de 2024.

CATALÀ

Convocatòria internacional de residències literàries a Vil·la Joana de Barcelona

Dins del programa UNESCO-Barcelona Ciutat de la Literatura de l’Ajuntament de Barcelona, Tramoia estem impulsant la residència d’escriptura Vil·la Joana. Es tracta d’una residència per a escriptor/es i traductors/es literaris/es que tinguin projectes relacionats amb la ciutat de Barcelona. Els i les residents podran viure i treballar durant tres setmanes a Vil·la Joana, a Collserola, i gaudir de la vida literària de la ciutat.

El programa inclou l’allotjament, espai de treball i activitats literàries al llarg de tres setmanes.La convocatòria és oberta fins el 29 de febrer de 2024.

Rola tłumacza jako osoby wyszukującej nowe tytuły i proponującej je wydawnictwom jest niedoceniania i niewynagradzana. Jest to umiejętność ważna w kontekście rosnącego znaczenia sztucznej inteligencji w branży literackiej.

Organizatorzy oferują uczestnikom honorarium, pobyt z pełnym wyżywieniem w zabytkowym Zamku na Wodzie w Wojnowicach, dostęp do bogato wyposażonej biblioteki, przestrzeni biurowej z szybkim internetem, restauracji i kawiarni oraz dużego parku.

Dla kogo?

Do udziału zapraszamy osoby tłumaczące:

• z języka polskiego lub ukraińskiego na języki projektu (języki UE, EOG, krajów kandydackich do UE, arabski i ormiański – pełna lista w formularzu aplikacyjnym)
• z języków projektu na język polski lub ukraiński.         
  
  

Co oferujemy:

• wynagrodzenie 350 / 700 euro brutto (w zależności od długości pobytu),
• zwrot kosztów podróży (do 200 euro),
• pełne wyżywienie i nocleg od 2 do 4 tygodni,
• miejsce do pracy i dostęp do biblioteki (możliwość sprowadzenia wybranych przez rezydenta/rezydentkę książek).

Zobowiązania rezydentów

Zadaniem rezydentów jest zbadanie wybranego przez siebie tematu, zapoznanie się z literaturą, a następnie przygotowanie krótkich fragmentów tłumaczeń utworów polecanych do wydania (2 strony prozy lub 2 utwory poetyckie na 1 tydzień pobytu).

Opisy książek i sylwetki tłumaczy zostaną opublikowane na stronie internetowej Archipelagos. Baza będzie mogła służyć wydawcom jako katalog ważnych pozycji, które czekają na publikację. Wydawca będzie mógł nawiązać kontakt z tłumaczem za pośrednictwem strony.

Na koniec pracy rezydenci dostarczają organizatorowi fragmenty przetłumaczonych utworów, krótkie podsumowanie swojej pracy, zdjęcie i biogram.

Miejsce i daty

Zamek na Wodzie w Wojnowicach stał się w ostatnich latach ważnym miejscem dla rozwoju europejskiej literatury, nauki i kultury. To przestrzeń, w której toczy się dyskusja, powstają nowe idee oraz ważne pozycje literackie i akademickie. Jednocześnie Zamek oferuje odpoczynek od gwaru wielkich miast i atmosferę do spokojnej pracy twórczej,

Tłumacze mogą ubiegać się o dwu- lub czterotygodniowy pobyt w Wojnowicach w lipcu, sierpniu lub wrześniu i październiku 2024 roku.

Jak się zgłosić?

Formularz zgłoszeniowy w języku polskim lub ukraińskim prosimy odsyłać na adres maciej.piotrowski@kew.org.pl

Więcej informacji

Szczegółowe informacje dostępne na stronie Kolegium Europy Wschodniej.

W razie pytań, prosimy o kontakt z koordynatorem programu Maciejem Piotrowskim: maciej.piotrowski@kew.org.pl

Termin składania wniosków: 15 marca 2024

Termin publikacji wyników: 31 marca 2024

***

Rezydencje realizuje Kolegium Europy Wschodniej w ramach trzyletniego programu Archipelagos finansowanego przez Unię Europejską, rozpoczętego w styczniu 2024 roku. Liderem sieci, złożonej z 11 instytucji, jest organizacja ATLAS z Francji. Będziemy odkrywać literacką różnorodność Europy poprzez wzmacnianie nowych głosów – opowieści formułowanych w językach rzadziej używanych w obiegu wydawniczym.

Więcej informacji o sieci Archipelagos: www.archipelagos-eu.org. Archipelagos jest współfinansowany przez Unię Europejską.

– wykład mecenasa Benedykta Baligi „Prawo autorskie – ABC dla tłumaczy” w piątek 1 marca w godz. 13.30–18.00 (dwie przerwy 15 min.), ul. Gołębia 16, sala 42

– wykład redaktor Ewy Bolińskiej-Gostkowskiej (wydawnictwo Znak) „Współpraca z tłumacz-k-ami – perspektywa wydawnictwa” w sobotę 2 marca w godz. 10.00–11.30, Pałac Potockich, Rynek Główny 20

– spotkanie z przedstawiciel-k-ami Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury „Tłumaczenia literackie – hobby czy kariera?” w sobotę 2 marca w godz. 12.00–14.00, Pałac Potockich, Rynek Główny 20. Spotkanie poprowadzi Agnieszka Myśliwy, udział wezmą: Katarzyna Kotyńska (mentorka, j. ukraiński), Tomasz Kwiecień (mentor, j. włoski), Katarzyna Sarek (mentorka, j. chiński), Magdalena Kowalczuk, Anna Maria Mazur.

Na spotkania w ramach weekendu branżowego nie obowiązują zapisy i nie ma też żadnych opłat. Zapraszamy!

Ostateczny program konferencji będzie jeszcze potwierdzony, ale już teraz możemy podzielić się proponowanymi tematami prelekcji:    

• droga przetłumaczonej książki (dlaczego wszyscy uczestnicy łańcucha wydawniczego odgrywają istotne role)     
• być tłumaczonym/tłumaczoną: punkt widzenia pisarza     
• tłumacze na okładkach: europejski raport na temat wzmocnienia sektora tłumaczeń     
• dynamiczny networking: wspieranie różnorodności i obiegu dzieł literackich
• wsparcie finansowe dla branży książkowej i tłumaczeń literackich    
• umieszczenie przekładu literackiego i literatury tłumaczonej w centrum uwagi: jak wzbudzić zainteresowanie czytelnika
• tłumaczenie literackie i „sztuczna inteligencja”: przydatne narzędzie czy fałszywy przyjaciel?     
• gromadzenie danych na temat rynków tłumaczeń literackich i mapowanie możliwości dotacji: wyzwania i korzyści     
• tłumaczenia dla branży audiowizualnej   
• obrona wolności słowa – przekład literacki jako akt polityczny

Komplet najważniejszych informacji jest dostępny w językach francuskim  i angielskim pod poniższymi linkami na stronie CEATL:

EN : https://www.ceatl.eu/achievements/strasbourg-conference
FR : https://www.ceatl.eu/fr/realisations/rencontres-de-strasbourg

Konferencja odbywa się we współpracy i przy wsparciu:
EIBF, ENLIT, FEP-FEE, FIT, FIT Europe, PEN International, Petra-e, RECIT, Traduki, EWC, AVTE, BCBF, CEDRO, WG Wort oraz francuskiego ministerstwa kultury Ministère de la culture, La Copie privée, Sofia oraz CFC.

#LiteraryTranslation

Termin składania wniosków upływa 20 lutego.

Więcej informacji na stronie: https://tartu.kirjandus.ee/en/residency-spring-2024

Dwa tygodnie w Uroczysku Gruszki na skraju Puszczy Białowieskiej spędzą Iliara Szewczenko i Ksenia Cyganczuk z Ukrainy, Monika Skowron STL, Bianka Rolando i Joanna Lech SUL. 

Tygodniowy pobyt w Mansardzie otrzymuje Filip Sporczyk z STL. 

Gratulujemy wszystkim i życzymy owocnego pobytu.

Szczegóły na załączonych obrazkach poniżej oraz na stronie ESLT website w języku angielskim.

Zgłoszenia należy nadsyłać do 30 kwietnia br. 

Na początek o początkach.

Niezasłużone szczęście. Nigdy nie lubiłem uczyć się języków, angielski znam głównie dlatego, że spędziłem młodość w różnych kinach. (Wiek średni też. Spędzę w kinach również starość, jeśli dożyję). Właściwie aż do końca liceum byłem słaby z angielskiego. Na początku studiów zostałem po znajomości zwerbowany przez panią Małgorzatę Burakiewicz (której zawdzięczam nieprawdopodobnie dużo) do roboty w charakterze recenzenta wewnętrznego w Muzie. Dzięki czemu zacząłem więcej czytać po angielsku i dopiero wtedy dobrze poznałem ten język. A potem, gdzieś tak w 2005 roku (nadal okres studiów), pani Małgorzata zaproponowała mnie i mojemu przyjacielowi Łukaszowi Mikołajewskiemu, żebyśmy przetłumaczyli razem książkę Richarda Sennetta Korozja charakteru. Mieliśmy mnóstwo czasu, więc każdy z nas na zmianę tłumaczył jeden fragment. Potem siadaliśmy razem przy komputerze i poprawialiśmy zdanie po zdaniu, dopóki obaj nie uznaliśmy, że jest OK. Kiedy skończyliśmy pierwszą wersję, znowu przeczytaliśmy razem całość. Zdanie po zdaniu. A potem wydarzyła się rzecz najważniejsza: książka trafiła do pani Ryszardy Krzeskiej, która zrobiła redakcję, następnie zaś zaprosiła nas do swojego domu i omówiła z nami wszystkie poprawki, jedną po drugiej. Tak samo zrobiła, kiedy przetłumaczyłem dla Muzy kolejną książkę (tym razem sam). I kolejną. I, jeśli mnie pamięć nie myli, jeszcze pięć następnych. Jeśli ktoś ma choćby odrobinę predyspozycji do tłumaczenia literatury, tego rodzaju praca z panią Ryszardą Krzeską przy ośmiu książkach nauczy go właściwie wszystkiego. Reszta to detale.

Noc czy dzień? Jaki masz system pracy?

Dzień, ewentualnie wieczór, zależnie od innych obowiązków. Dawniej bywało różnie, obecnie nigdy nie pracuję po 22. W ogóle marzy mi się świat, w którym od 22 do 6 rano internet w domach i komórkach jest całkowicie niedostępny, tak jak kiedyś telewizja przerywała nadawanie na noc. Wszystkim nam by to dobrze zrobiło. 

Kanapa czy biurko? Gdzie tłumaczysz?

Biurko, ergonomiczne krzesło, ergonomiczna klawiatura, ergonomiczna mysz. Czasami na mieście, jeśli mam sprawy do załatwienia i trafia się jakieś okienko. Plus w podróży gdzie popadnie.

Słownik elektroniczny czy papierowy?

Elektroniczny. I coraz częściej tylko angielsko-angielski.

Wikipedia czy Narodowa? Skąd czerpiesz informacje?

Wikipedia sprawdza się tylko jako coś w rodzaju wstępnego tropu. Np. jeśli mam w tekście termin “ventral tegmental area”, otwieram anglojęzyczną Wikipedię i zmieniam język na polski. Wychodzi “pole brzuszne nakrywki”. Wtedy trzeba odszukać “pole brzuszne nakrywki” w jakiejś mądrej książce – najlepiej podręczniku neurologii, pod którego polskim wydaniem podpisało się sporo prof. dr. habów – i sprawdzić, czy to poprawny termin i czy faktycznie chodzi o ten sam kawałek mózgu. Słownikom fachowym, np. medycznym, nie ufam, bo nie mają kontekstu, a na braku kontekstu można się nieźle przejechać. Zasadniczo każda tłumaczona książka wymaga wypożyczenia co najmniej kilku mądrych książek i kilku wizyt w bibliotekach. Plus przeczytania kilku książek, z których będę kradł różne pomysły. 

Kiedy się zablokujesz, to…?

Rozpraszam się czymś głupim w internecie, wstaję od komputera i robię coś innego, wstawiam znacznik w tekście i liczę na to, że inspiracja przyjdzie bliżej dedlajnu.

Redaktor to…?

W najlepszym razie współuczestnik spisku przeciwko hiperpoprawności i słownikozie, a także przeciwko bezrefleksyjnemu posłuszeństwu regułom. Najlepiej ktoś taki, jak wspomniana już Ryszarda Krzeska, albo Wojciech Górnaś. Osoby, które świetnie czują język, są otwarte na eksperymentowanie, a przy tym mają ogromną wiedzę na najrozmaitsze tematy, więc potrafią wyłapać również błędy merytoryczne popełnione przez autora lub przeze mnie. Mam szczerą nadzieję, że kiedy rynek książki w Polsce zostanie nieco ucywilizowany – a zwłaszcza nieco odrynkowiony – redaktorzy i redaktorki zyskają lepsze warunki do pracy i do rozwoju zawodowego, żeby takich ideałów i ideałek było więcej.

Od kogo uczysz się przekładu?

Na własnych błędach, a jeszcze chętniej na cudzych. To drugie jest o wiele przyjemniejsze.

Yerba mate czy spirytus? Co daje Ci energię do pracy?

Nie znoszę herbaty. Espresso i woda. To w zupełności wystarczy, przynajmniej jeśli chodzi o ciecze. Poza tym energię do pracy daje mi również świadomość, że jeśli będę się lenił, skończę pod mostem.

Kot czy gekon? Jakie istoty cię w niej wspierają?

Rozumiem, że kot zżył się z tłumaczami, bo Hieronim i lew, ale umówmy się, Felis catus do lwa ma się nijak i w ogóle jest trochę nieporozumieniem. Najchętniej miałbym psa, kundla ze schroniska, ale z różnych nieciekawych powodów tryb życia na to nie pozwala. Może w przyszłości.

Co robisz z egzemplarzami autorskimi?

Oddaję do bibliotek publicznych w mojej dzielnicy. Jeden zachowuję.

Co robisz dla relaksu, czyli Twoje zasady tłumackiego BHP?

Spacery z podcastami lub audiobookami, zajęcia fitness, dużo kina, dużo filmów oglądanych w domu. Zmywanie naczyń przed snem.

Twoja najciekawsza tłumaczeniowa anegdota?

Na randce dziewczyna zaczęła mówić o Saadacie Hassanie Manto. Na co od razu zapytałem: “A, to ten, który napisał Toba Tek Singh?”. Czym niezwykle jej zaimponowałem. Bo tak się złożyło, że opowiadanie to (polecam) zostało przywołane w książce o genetyce, którą skończyłem tłumaczyć parę tygodni wcześniej. Morał jest oczywiście taki, że tłumaczom nie wolno narzekać na konieczność robienia researchu, bo nigdy nie wiadomo, czy i do czego przyda się zdobyta wiedza.

Ważne dla ciebie książki?

Émile Durkheim, Zasady metody socjologicznej.

Gdyby wszyscy mieli przeczytać Twój jeden przekład – to który?

Całkiem zwyczajny kraj Briana Portera Szűcsa, który przetłumaczyłem razem z moją siostrą Anną, bo to świetna książka, pozwalająca spojrzeć na Polskę z interesującego dystansu. A poza tym mamy procent od liczby sprzedanych egzemplarzy, więc gdyby przeczytali go WSZYSCY – czyli, jak rozumiem, 8 miliardów mieszkańców planety – zarobilibyśmy dużo pieniędzy.

Co teraz tłumaczysz, przetłumaczyłaś/przetłumaczyłeś albo właśnie ukazało się w Twoim przekładzie?

Teraz na warsztacie: Sam Wasson, The Path to Paradise. Biografia Francisa Forda Coppoli. Na wydanie czekają m.in. książka Jeffreya Liebermana o schizofrenii, książka Michaela Schulmana o Oscarach, książka Jany Monroe o jej karierze w FBI, eseje Quentina Tarantino o kinie lat siedemdziesiątych, Zmącony obraz Roberta Whitakera, o zbyt powszechnym stosowaniu leków psychotropowych. Parę miesięcy temu ukazała się bardzo dobra książka historyczna Wdowy Antarktydy Anne Fletcher. Więc jest z czego wybierać.

Według hipotezy relatywizmu językowego sposób, w jaki myślimy, a także to, co jest dla nas „do pomyślenia”, może zależeć od języka, w jakim się porozumiewamy. Kim zatem jesteśmy w różnych językach? W przypadku przekładu literackiego migracji ulega cały świat przedstawiony. O tym, jakie zabiegi, decyzje i ryzyko temu towarzyszą, będziemy tym razem rozmawiać z Davidem Frenchem, tłumaczem, dzięki któremu anglojęzyczni czytelnicy mogli wstąpić do powieściowego uniwersum stworzonego przez jednego z najpopularniejszych współczesnych polskich pisarzy, Andrzeja Sapkowskiego. 

David French – urodzony w Londynie tłumacz literacki i filmowy. Absolwent psychologii na uniwersytecie londyńskim oraz lingwistyki na uniwersytecie w Manchesterze oraz Advanced Level (odpowiednik matury) z języka polskiego Polish Saturday School w Manchesterze im. św. Stanisława Kostki. Jako tłumacz literacki przetłumaczył sześć powieści z cyklu „Wiedźmina” Andrzeja Sapkowskiego: „Time of Contempt”, „Baptism of Fire”, „Sword of Destiny”, „The Tower of the Swallow”, „The Lady of the Lake”, „Season of Storms” i trzy książki z gatunku fantastyki historycznej – „Tower of Fools”, „Warriors of God”, i „Light Perpetual” – tak zwana Trylogia Husycka. Jest członkiem Society of Authors. Tłumaczy na język angielski scenariusze filmowe oraz napisy do filmów fabularnych i dokumentalnych. Współpracował z reżyserem Andrzejem Jakimowskim na planie jego filmów, gdzie pracował jako tłumacz scenariusza, voice coach, oraz tłumacz na planie. Pedagog z wieloletnim doświadczeniem w dziedzinie tłumaczenia, między innymi w Nauczycielskim Kolegium Języków Obcych w Cieszynie czy Krakowskiej Wyższej Szkole Europejskiej. Współzałożyciel EUDEC (Europejskie Stowarzyszenie Edukacji Demokratycznej).

Katarzyna Byłów – członkini Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury, językoznawczyni i antropolożka społeczna, stypendystka University of St Andrews (2010-2016), European Mind & Life Summer Research Institute (2015, 2016) i European Varela Awards (2015). Pracowała i prowadziła badania naukowe w Belgii, Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych i Indiach. Tłumaczka książek i artykułów naukowych z dziedziny antropologii społecznej i kulturowej, historii, historii sztuki, sztuki, tekstów o tematyce społecznej oraz powieści. Tłumaczy z języka angielskiego, francuskiego i polskiego (na angielski). Współpracuje m.in. z wrocławskim wydawnictwem Ośrodka Kultury i Sztuki, dwujęzycznym czasopismem „Etnografia” (Uniwersytet Gdański), Wydawnictwem Krytyki Politycznej, GlowBook, Biurem Literackim i Lexington Books. Od 2022 r. współpracuje z Biurem Literackim przy organizacji festiwalu TransPort Literacki, na którym m.in. tłumaczy symultanicznie festiwalowe wydarzenia. Jej wybrane publikacje w języku polskim i angielskim to: „Znachodź” (2024), „Poza czasem”, „Pożałowania godne zwierzę”, „Neuroróżnorodne”, “Encounters Across Difference: Tourism and Overcoming Subalternity in India”, “Mira between A and Ż: painting”, „Baba Jaga: tajemnicza postać słowiańskiego folkloru”, „Generator: Lech Twardowski”.

Informacje szczegółowe na stronie Muzeum Pana Tadeusza.

Link do wydarzenia na Facebooku.

Szanowny Panie Ministrze,

my, niżej podpisani wydawcy i wydawczynie, autorzy i autorki oraz tłumacze i tłumaczki, apelujemy, by stanowisko dyrektorki bądź dyrektora instytucji, która powstanie z planowanego połączenia Instytutu Książki z Instytutem Literatury, zostało obsadzone, zgodnie z art. 16 Ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, w wyniku konkursu – z zachowaniem transparentności jego procedury oraz kryteriów oceny poszczególnych kandydatów – w którym decydujące znaczenie będzie miał przedstawiony przez kandydatów i kandydatki całościowy plan przebudowy instytucji oraz długofalowy program jej działania.

Działalność Instytutu Książki na polu promocji polskiej literatury za granicą, jak również na polu krajowym, jest nam wszystkim bardzo potrzebna. Większość statutowych działań Instytutu Książki służyła polskiemu rynkowi oraz przyczyniła się do zwiększenia rozpoznawalności polskiej literatury za granicą. Dzisiaj, kiedy czytelnictwo niezmiennie utrzymuje się na bardzo niskim poziomie, a sprzedaż książek ciągle spada, działalność instytucji, która jako jedna z nielicznych ma potencjał i środki do wspierania świata książki, jest szczególnie ważna. Transparentność procedury powołania jej władz przyczyni się do budowania wokół niej środowiskowego i społecznego zaufania.

Uważamy, że potrzebny jest głęboki namysł nad strukturą, misją i zadaniami instytucji mającej powstać z połączenia dwóch instytutów. Zależy nam, by tym kluczowym podmiotem działającym na rzecz książek i czytelnictwa kierowały osoby, które będą miały odpowiednie przygotowanie i pomysł na jego długofalowe funkcjonowanie.

Jako ludzie książki od lat aktywnie działający na tym rynku oraz w polu literackim, którym zależy na istnieniu dobrze zarządzanej instytucji służącej nam wszystkim, oferujemy swoje doświadczenie i wiedzę oraz deklarujemy chęć współpracy w procesie opiniowania kandydatur do jej kierownictwa.

Zgodnie z zapisami par. 15 i 16 Ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej głos środowiska nie powinien być pominięty, o co niniejszym apelujemy.

Sekcja Wydawców Niezależnych Polskiej Izby Książki:

Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana

słowo/obraz terytoria

Wydawnictwo Części Proste

Wydawnictwo Dowody

Wydawnictwo Drzazgi

Wydawnictwo Dziwny Pomysł

Wydawnictwo EZOP/Wyszukane

Wydawnictwo Filtry

Wydawnictwo JanKa

Wydawnictwo Karakter

Wydawnictwo Marpress

Wydawnictwo Nisza

Wydawnictwo Ossolineum

Wydawnictwo Pauza

Wydawnictwo Tajfuny

Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury

Stowarzyszenie Unia Literacka

Izabela Sadowska, prezeska zarządu lubimyczytać.pl

Wydawnictwo Widnokrąg

Wydawnictwo Dwie Siostry

Wrocławski Dom Literatury uruchamia nowy program rezydencji literackich skierowany do pisarek i pisarzy oraz tłumaczek i tłumaczy literatury. Nabór rusza 30 stycznia i potrwa do 26 lutego. Wybrana osoba zostanie zaproszona na miesięczne stypendium pisarskie do Wrocławia.

Pobyty rezydencyjne to znakomita okazja, by nad swoim projektem literackim popracować przez miesiąc w pełnym skupieniu i w warunkach sprzyjających twórczym działaniom. Krakowska pisarka Barbara Sadurska tak wspomina swoją rezydencję we Wrocławiu: „Pomyśleć tylko: wstajesz rano, otwierasz okno, robisz kawę i możesz pisać. Nikt ci nie przeszkadza, nikt niczego od ciebie nie chce. We Wrocławiu jesteś wśród ludzi, dla których to, co piszesz, jest najważniejsze. I nagle twoja robota ma sens! Niesamowite? Tak. Taka była rezydencja literacka we Wrocławiu, Mieście Literatury UNESCO”.

Pobyt w ramach rezydencji Wrocławia Miasta Literatury UNESCO został zaplanowany na maj, miesiąc niezwykle bogaty w literackie i kulturalne wydarzenia. Rezydent lub rezydentka otrzyma na czas pobytu samodzielne mieszkanie w centrum miasta oraz stypendium w wysokości 2000 zł netto. Będzie mieć też okazję zaprezentować swoją twórczość podczas otwartego spotkania autorskiego.

„Podczas rezydencji Wrocławski Dom Literatury stał się i moim domem, a czas spędzony we Wrocławiu posłużył do lepszego zrozumienia siebie i dolnośląskości” – wspomina Zbigniew Rokita, laureat Nagrody Literackiej Nike 2021, którego Wrocław Miasto Literatury UNESCO gościł w 2022 roku.

W naborze do programu rezydencji Wrocławia Miasta Literatury UNESCO mogą wziąć udział pisarki i pisarze oraz tłumacze i tłumaczki literatury, również ci mieszkający za granicą. Program skierowany jest do osób po debiucie literackim. Do zgłoszenia należy załączyć biogram wraz z bibliografią oraz krótki opis projektu, nad którym kandydatki i kandydaci pracować podczas wrocławskiej rezydencji.

Swoją kandydaturę należy zgłaszać przez formularz dostępny pod adresem https://tiny.pl/cz658 do 26 lutego 2024 roku. Nazwisko osoby, która otrzyma zaproszenie na rezydencję, zostanie ogłoszone na początku marca.

Rezydencja Wrocławia Miasta Literatury UNESCO to nie jedyny program rezydencyjny, jaki realizuje Wrocławski Dom Literatury. Od kilku lat pisarze i pisarki z Polski mogą starać się o pobyt w czeskim Broumovie organizowany we współpracy z CzechLit – Czeskim Centrum Literackim oraz z Centrum Kulturalnym i Edukacyjnym Klasztoru Broumov. Z kolei autorzy i autorki związani z Wrocławiem lub Dolnym Śląskiem mają szansę spędzić miesiąc w mieszkaniu Wisławy Szymborskiej w Krakowie. Te pobyty Wrocławski Dom Literatury organizuje we współpracy z Fundacją im. Wisławy Szymborskiej. Nabory na oba wyżej wspomniane programy odbędą się w drugim kwartale 2024. We Wrocławiu odbywa się też prestiżowa trzymiesięczna rezydencja dla laureatów Nagrody im. Natalii Gorbaniewskiej (którą przyznają czytelnicy w ramach Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus) – w październiku 2023 zdobyła ją ukraińska pisarska Tamara Duda, którą Wrocław będzie gościł w tym roku.

Dotychczas z różnych odsłon programu rezydencyjnego Wrocławskiego Domu Literatury skorzystali m.in. Anna Adamowicz, Olga Gitkiewicz, Małgorzata Lebda, Barbara Klicka, Jaroslav Rudiš, Oksana Zabużko i Filip Zawada.

PETRA-E (petra-education.eu) zrzesza ponad 30 instytucji zajmujących się szkoleniem tłumaczy literackich w całej Europie oraz poza nią.

Konferencja „Confluences: Literary Translation in the Digital Age” ma służyć przeanalizowaniu współczesnych technik tłumaczenia literackiego w teorii i praktyce. W szczególności skupi się na wyzwaniach i możliwościach, jakie przynoszą najnowsze osiągnięcia cyfrowe, zwłaszcza z punktu widzenia pedagogiki.

Konferencja odbędzie się w 10. rocznicę powstania organizacji PETRA-E i jest skierowana do naukowców i tłumaczy, którzy chcieliby podzielić się swoim spojrzeniem na przekład literacki. Zapraszamy członków organizacji oraz osoby niezrzeszone do udziału w spotkaniu poświęconym technikom przekładu, od tradycyjnych po te wykorzystywane w erze cyfrowej.

Konferencja będzie miała charakter hybrydowy. Prelegenci mogą zaprezentować swoje referaty osobiście lub online. Szczególnie mile widziane są propozycje dotyczące wszystkich aspektów PETRA-E Framework of Reference for the Education and Training of Literary Translators, których zaktualizowana wersja zostanie zaprezentowana podczas konferencji. Abstrakty (300 słów) należy przesyłać na adres info@petra-e.eu do 15 lutego 2024 roku. Więcej informacji na stronie https://petra-education.eu/.

Kurs w kilku sekcjach językowych podzielony jest na moduły, z których każdy ujmuje treści teoretyczne i praktyczne. Wykład połączony z warsztatem stanowi podstawę do zapoznania się ze strategiami stosowanymi przez tłumacza, wyborami stylistycznymi, którymi się kieruje oraz jego sposobem interpretacji tekstów źródłowych i docierania do wrażliwości odbiorczej czytelnika.

Do udziału w drugim module zapraszają:

II. MODUŁ PODSTAWOWY: 26.02 – 29.02.2024 r.

• W sekcji  j. czeskiego: Olga CZERNIKOW – 26 lutego 2024 r. PONIEDZIAŁEK – 17.30-20.30 – Czy niewierność zawsze jest grzechem? O kilku zagwozdkach translatorskich na kilkunastu przykładach
• W sekcji   j. ukraińskiego: Joanna MAJEWSKA-GRABOWSKA –  26 lutego 2024 r. PONIEDZIAŁEK – 17.45-20.45 – Intertekstualność oraz rola znajomości i rozumienia realiów w pracy tłumacza
• W sekcji   j. francuskiego: Joanna WARMUZIŃSKA-ROGÓŻ – 27 lutego 2024 r.  WTOREK – 17.30-20.30 – Przekład feministyczny w teorii i praktyce
• W sekcji   j. niemieckiego: Leszek SZARUGA – 28 lutego 2024 r. ŚRODA – 17.30-20.30 – Wielowarstwowość utworu jako problem przekładowy – na przykładzie wierszy Paula Celana i Rainera Marii Rilkego
• W sekcji  j. północnych (szwedzki): Justyna   CZECHOWSKA – 28 lutego 2024 r. ŚRODA – 17.45-20.45 – Co ma mi do powiedzenia szwedzka literatura?
• W sekcji  j. angielskiego: Elżbieta JANOTA – 29 lutego 2024 r.  CZWARTEK – 17.30-20.30 –  Języki czarnych społeczności w przekładzie na polski

II. MODUŁ DODATKOWY: 22.02.2024 r i 01.03.2024 r.

• W sekcji j. północnych (szwedzki):  Justyna CZECHOWSKA 22 lutego 2024 r. CZWARTEK godz. 17.30-19.00 – Dlaczego Szwedzi „stoją i czekają” albo „leżą i śpią”? O potknięciach.
• W sekcji j. angielskiego Elżbieta JANOTA 22 lutego 2024 CZWARTEK godz. 17.45-19.15 –  Język inkluzywny w przekładzie literackim
• W sekcji j. czeskiego: Olga   CZERNIKOW – 01 marca 2024 r. PIĄTEK – 17.00-18.30 – Archaizacja czy modernizacja? O przekładach literatury XIX i początku XX wieku
• W sekcji  j. ukraińskiego: Joanna MAJEWSKA-GRABOWSKA – 01 marca 2024 r. PIĄTEK – 19.00 -20.30 – Intertekstualność oraz rola znajomości i rozumienia realiów w pracy tłumacza
• W sekcji j. francuskiego: Joanna WARMUZIŃSKA-ROGÓŻ – 01 marca 2024 r. PIĄTEK – 17.15-18.45 – Feminatywy w przekładzie
• W sekcji j. niemieckiego: Leszek SZARUGA – 01 marca 2024 r. PIĄTEK – 18.45-20.15 – Wiersz jako wyimek całokształtu twórczości autora jako wyzwanie dla tłumacza

Spotkania odbywać się będą co kwartał w latach 2023-2025. Można wziąć udział we wszystkich lub w wybranych modułach w dowolnej sekcji językowej.

Szczegółowy program szkoleniowy  na stronie www.tepis.org.pl.

Studentki i studenci mogą skorzystać ze specjalnej promocji cenowej!

Zakup uczestnictwa w e-sklepie TEPIS: https://tepis.org.pl/sklep/

W przypadku pytań prosimy o kontakt:  tepis@tepis.org.pl

Dla osób zainteresowanych przekładem współczesnej literatury bułgarskiej, duńskiej, irlandzkiej, japońskiej, litewskiej, łotewskiej, macedońskiej lub niemieckiej istnieje możliwość udziału w zajęciach Pracowni przekładowych festiwalu TransPort Literacki 29. W programie przewidziano zajęcia i konsultacje indywidualne pod okiem doświadczonych tłumaczek i tłumaczy: Jerzego Jarniewicza (język angielski), Magdaleny Pytlak (bułgarski), Bogusławy Sochańskiej (duński), Anny Zalewskiej (japoński), Dominiki Jagiełki (litewski), Agnieszki Smarzewskiej (łotewski), Doroty Jovanki Ćirlić (macedoński) i Doroty Stroińskiej (niemiecki). W warsztatach udział wezmą także autorki i autorzy z wybranych krajów, których książki ukażą się w serii „Nowy europejski kanon literacki” oraz „Azja”.
O wyborze uczestników będą decydować próbne przekłady poetyckie lub prozatorskie. Propozycje przyjmowane są wyłącznie za pośrednictwem formularza online (link poniżej) do 31 stycznia 2024 roku do godziny 23:59. Każde zgłoszenie powinno składać się z co najmniej trzech wybranych wierszy lub opowiadania albo fragmentu powieści. Ogłoszenie wyników naboru nastąpi między 7 a 21 marca 2024 roku na facebookowym profilu Biura Literackiego oraz przez wiadomość mailową przesłaną na adres ze zgłoszenia. „Pracownie przekładowe” stanowią część festiwalu TransPort Literacki 29, który jest realizowany we współpracy z miastem Kołobrzeg, samorządem Pomorza Zachodniego oraz Unią Europejską w ramach programu Kreatywna Europa.

Więcej szczegółów o pracowniach przekładowych oraz formularz zgłoszeniowy można znaleźć TUTAJ.

W ramach otwartego naboru można zaproponować książkę do nowego projektu translatorskiego, który będzie prezentowany na festiwalu TransPort Literacki w latach 2025–2027. Propozycję wydawniczą można wysłać za pomocą formularza online, w którym należy przedstawić proponowaną przez siebie książkę oraz jej autorkę lub autora, a także wskazać, dlaczego wybrane dzieło powinno być opublikowane przez nasze wydawnictwo, a autor/autorka zaproszeni na festiwal. W ramach niniejszego naboru zgłaszać można wyłącznie opublikowane po raz pierwszy po 2020 roku książki autorek i autorów z następujących języków i krajów: Albania, Armenia, Austria, Belgia, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czarnogóra, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Gruzja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Kosowo, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Macedonia, Malta, Mołdawia, Niemcy, Norwegia, Portugalia, Rumunia, Serbia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Tunezja, Ukraina, Węgry, Włochy. Ponadto zagadnienia, obszar tematyczny i opowiadana historia każdej z książek muszą być osadzone w ostatnich kilku latach. Prawa do polskiego wydania książki mają być wolne i możliwe do pozyskania przez Biuro Literackie.

Każda osoba może przesłać maksymalnie trzy propozycje książkowe w ramach jednego terminu naboru. Zgłoszenia (każdy projekt osobno) przyjmowane są w tej edycji naboru w dwóch terminach. Pierwszy upłynął 30 listopada 2023 roku (publikacje przewidziane na pierwszą połowę 2024 roku). Termin drugiego naboru upływa 31 stycznia 2024 roku – z myślą o osobach, których książki mogą zostać opublikowane w drugiej połowie 2024 roku. Wyniki drugiego naboru znane będą między 7 a 21 marca 2024 roku, a informacja przekazana będzie poprzez wiadomość mailową przesłaną na adres ze zgłoszenia.

Więcej szczegółów oraz formularz online można znaleźć TUTAJ.

Pozostałe informacje na temat innych projektów festiwalowych: TUTAJ.

Connecting Emerging Literary Artists (CELA) to międzynarodowa inicjatywa rozwoju talentów, którą współfinansuje unijny Program Kreatywna Europa. Celem programu jest zapewnienie twórcom literatury z mniejszych rynków językowych Europy równych szans w budowaniu międzynarodowej kariery, docieraniu do międzynarodowej publiczności i rozwijaniu umiejętności zawodowych. Czteroletni projekt łączy początkujących tłumaczy z pisarzami dzięki kursom, próbkom przekładów, programom mentoringowym, prezentacjom i spotkaniom na żywo.

W związku z rozpoczęciem trzeciej edycji projektu CELA (2024-2027) Krakowskie Biuro Festiwalowe w ramach programu Kraków: Miasto Literatury UNESCO poszukuje początkujących tłumaczy z języków: hiszpańskiego, włoskiego, ukraińskiego, niderlandzkiego, serbskiego, słoweńskiego, czeskiego, rumuńskiego, bułgarskiego, którzy wezmą w nim udział.

Szczegółowe informacje dotyczące rekrutacji i projektu znajdują się na stronie.

Zachęcamy do odwiedzenia oficjalnej strony projektu: https://www.cela-europe.com/

Fot. CELA

Organizatorzy zapraszają do składania aplikacji na udział w dziesiątej edycji Polsko-Niemieckich Warsztatów Translatorskich ViceVersa, które odbędą się już po raz trzeci w Literarisches Colloquium Berlin. Warsztaty przeznaczone są dla tłumaczy przekładających literaturę niemieckojęzyczną na polski i polską na niemiecki. Główną częścią warsztatów, wpisujących się w tradycję dwujęzycznych seminariów translatorskich, będzie intensywna dyskusja nad zgłoszonymi fragmentami przekładów, które zostaną uprzednio rozesłane do uczestników. W ramach przygotowań wymagana jest krytyczna lektura wszystkich tekstów – jest ona niezbędna dla pomyślnego przebiegu warsztatów.

Warsztaty poprowadzą polska tłumaczka i niemiecki tłumacz, organizując i moderując pracę w grupie podczas seminarium. Punktem wyjścia do dyskusji będzie zawsze „szczególny problem” oraz możliwości jego rozwiązania, następnie omówimy specyficzne problemy tłumaczenia z języka polskiego na niemiecki i z niemieckiego na polski, by na koniec przedyskutować zasadniczą kwestię jakości przekładu artystycznego. Warsztaty przewidziane są dla dziesięciu uczestników, po pięciu z każdej grupy językowej. Zapraszamy do wzięcia udziału w konkursie zarówno tłumaczy literatury z wieloletnim doświadczeniem zawodowym, jak też tłumaczy młodych, nie mających jeszcze zbyt dużego dorobku twórczego.

Prowadzący warsztaty: Dorota Stroińska i Thomas Weiler

Warunki uczestnictwa: doświadczenie zawodowe (przynajmniej jedna publikacja przekładu drukiem)

Tłumaczone teksty: proza, poezja, eseistyka, dramat, literatura dla dzieci i młodzieży oraz utwory z szeroko rozumianej humanistyki

Czas trwania: od niedzieli 5 maja do soboty 11 maja 2024 roku

Miejsce: Literarisches Colloquium Berlin (LCB), Am Sandwerder 5, 14109 Berlin (www.lcb.de)

Opłata: Udział w warsztatach (w tym nocleg i wyżywienie) jest bezpłatny. Organizatorzy zwracają koszty podróży.

Warsztaty są planowane jako spójna całość, dlatego możliwy jest tylko udział w całym programie zajęć.

Zgłoszenia powinny zawierać:

1. Krótki życiorys wraz z listą publikacji (maksymalnie 1 strona)
2. Około 4 do maksimum 5 stron aktualnego, jeszcze nie ukończonego własnego przekładu. Prosimy o następujące sformatowanie tekstów: odstęp między wierszami przynajmniej 1,5 interlinii, numeracja wierszy na marginesie z lewej strony, szeroki margines po prawej stronie na notatki.
3. Odpowiednie strony tekstu oryginału (numeracja wierszy na marginesie z lewej strony)
4. Krótka charakterystyka autora i dzieła (maksymalnie 1 strona)
5. Krótkie przedstawienie szczególnych trudności w przekładzie danego fragmentu.

Prosimy umieścić na wszystkich dokumentach nazwisko kandydata i wysłać zgłoszenia pocztą elektroniczną (w pliku .pdf) na oba adresy:

Dorota Stroińska:       dorota.stroinska [at] gmail.com

Thomas Weiler:          thweiler [at] posteo.de

Ostateczny termin składania zgłoszeń upływa 1 marca 2024 roku. Uczestnicy i uczestniczki warsztatów zostaną wybrani najprawdopodobniej do  15 marca 2024 roku.

Bliższych informacji udziela:
Deutscher Übersetzerfonds
Anna Schlossbauer | schlossbauer [at] uebersetzerfonds.de

Program realizowany jest w ramach projektu Lit-Quest Europe, który jest wspólną inicjatywą Wydawnictwa Goga (Slo), Sandorf (Cro) i Helsińskiej Agencji Literackiej (Fi).

Program rezydencyjny na rok 2024 jest skierowany do wydawców, agentów literackich oraz wszystkich innych twórców i osób zaangażowane w promocję literatury ze wszystkich kwalifikujących się, w ramach projektu, krajów.

Każda rezydencja będzie trwać 5 dni, a ich terminy rozplanowano między 1 czerwca a 30 listopada 2024 roku.

Wszystkie dokumenty aplikacyjne należy wypełnić w języku angielskim. Termin składania wniosków upływa 15 lutego 2024 roku. Kandydaci zostaną powiadomieni o decyzji pocztą elektroniczną do czwartku 22 lutego 2024 r.

W przypadku pytań zachęcamy do kontaktu z organizatorem pod adresem e-mail: lit-quest@goga.si.

Lista krajów klasyfikujących się do programu oraz więcej informacji o programie TUTAJ

Nominacje w kategorii przekład
(tłumacz/ka _autor/ka_tytuł_wydawnictwo):

• Dorota Dobrew: Ludvík Aškenazy, Dziennik podróży z jamnikiem
  (Wydawnictwo Dwie Siostry)
• Agnieszka Stróżyk: Jakob Wegelius, Esperanza (Wydawnictwo Zakamarki)
• Michał Rusinek: Dr. Seuss, Jak Grinch skradł Święta (Wydawnictwo Kropka)
• Anna Kierejewska: Jörg Mühle, Jak włosy taty wyrwały się w świat  (Wydawnictwo Dwie Siostry)
• Jacek Żuławnik: Rob Harrell, Kowboj Ross. Jak przetrwać szkołę widząc na jedno oko (Wydawnictwo Dwie Siostry)
• Maciejka Mazan: Skye McKenna, Krzewiedźma. Jak zostać czarownicą (Wydawnictwo Nasza Księgarnia)
• Wojciech Charchalis: Jose Mauro de Vasconcelos, Moje drzewko pomarańczowe  (Wydawnictwo Sto Stron)
• Jacek Dehnel: Charles Dickens, Opowieść wigilijna, czyli kolęda prozą (Wydawnictwo Literackie)
• Jarek Westermark: Stuart Gibbs, Szkoła szpiegów (Wydawnictwo Agora dla dzieci)
• Agata Teperek: Eva Franz, Tajemnica Dworu Helmersbruk (Wydawnictwo Widnokrąg)

Wśród nominacji w pozostałych pięciu kategoriach są również liczne przekłady. Z pełną listą nominacji można zapoznać się na stronie plebiscytu Lokomotywa, gdzie również znajduje się formularz głosowania.

Czytelnicy mogą głosować przez dwa tygodnie, od 18 do 31 stycznia.

Stypendium im. Albrechta Lemppa przeznaczone jest dla pisarzy i pisarek z Polski i Niemiec oraz dla niemieckich tłumaczy i tłumaczek literatury polskiej i polskich tłumaczy/ tłumaczek literatury niemieckojęzycznej. Jego celem jest doskonalenie sztuki przekładu i pisania w duchu standardów literackich i translatorskich bliskich Albrechtowi Lemppowi oraz upamiętnienie jego wkładu do polsko-niemieckiej wymiany literackiej.

Program

Na program stypendialny składają się rokrocznie dwa jednomiesięczne pobyty w kraju sąsiada:
1) Jeden miesiąc w domu gościnnym Literarisches Colloquium Berlin dla polskiego pisarza lub tłumacza/ polskiej pisarki lub tłumaczki. Fundatorzy pokrywają koszty podróży i zakwaterowania oraz wypłacają stypendium w wysokości 1200 Euro.
2) Jeden miesiąc w Krakowie, w pokojach Kolegium Tłumaczy Instytutu Książki, dla niemieckiego pisarza lub tłumacza/ niemieckiej pisarki lub tłumaczki. Fundatorzy pokrywają koszty podróży i zakwaterowania oraz wypłacają stypendium w wysokości 1200 Euro.

Terminy i zasady zgłoszeń

Pisarze/ pisarki i tłumacze/ tłumaczki nadsyłają zgłoszenia w wersji elektronicznej drogą e-mailową. W języku polskim lub w języku niemieckim przedstawiają swoje dotychczasowe osiągnięcia zawodowe i plan pracy.

Najbliższy termin nadsyłania zgłoszeń mija 29 lutego 2024 r. O wynikach naboru fundatorzy poinformują na początku kwietnia 2024. Dokładny termin przyjazdu stypendyści/ stypendystki ustalą bezpośrednio z fundatorami.

Jury

Wyboru stypendystów dokona jury. Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, Instytut Książki i Literarisches Colloquium Berlin delegują po jednym członku/ członkini jury. 

Kontakt w sprawie Stypendium im. Albrechta Lemppa

Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej

Kontakt: Joanna Czudec, joanna.czudec@sdpz.org, tel. +48 22 338 62 65

Instytut Książki
Kontakt: Łucja Gawkowska, l.gawkowska@instytutksiazki.pl, tel. +48 22 551 59 14 

Literarisches Colloquium Berlin
Kontakt: Jürgen Jakob Becker, becker@lcb.de, Tel. +49 30 81699625

Więcej informacji o Albrechcie Lemppie i o fundatorach stypendium TUTAJ.

Rezydent/ka będzie miał/miała do dyspozycji Mansardę (przy Dworku Rousseau) w Świnorojach koło Narewki. W Mansardzie znajduje się kuchnia, łazienka, biurko i łóżko, a także taras z widokiem na puszczę. Dojazd oraz wyżywienie we własnym zakresie. Dla niezmotoryzowanych urząd gminy Narewka oferuje dojazd z dworca w Hajnówce.

Więcej informacji można znaleźć TUTAJ.

Zgłoszenia powinny zawierać dane osobowe, krótkie CV oraz opis planowanej pracy. Zgłoszenia należy przesyłać do 5 lutego 2024 r. na adres rezydencjetworcze@gmail.com .

Rezydenci/rezydentki zobowiążą się do przesłania krótkiego sprawozdania z pobytu.

Zapraszamy na stronę: konwencjakrakowska.pl, na której można zapoznać się z treścią dokumentu oraz listą sygnatariuszy i dowiedzieć się, z czym wiąże się Wydawniczy Znak Jakości.

Konwencja została wypracowana w ramach Kongresu Książki przy Festiwalu Conrada. Dokument zawiera spis wspólnych wartości oraz dobrych praktyk porządkujących relacje pomiędzy trzema grupami: wydawcami i wydawczyniami, autorkami i autorami oraz tłumaczami i tłumaczkami.

W wydarzeniu, które zaplanowano w dniach 15-21 lipca 2024 roku, weźmie udział dwanaścioro tłumaczek i tłumaczy współczesnej poezji niemieckojęzycznej z całego świata, co stanie się okazją do wymiany doświadczeń i nawiązania inspirujących kontaktów. Osoby uczestniczące w tym programie będą mogły zapoznać się z najnowszymi tekstami i trendami w poezji niemieckojęzycznej i na niemieckim rynku wydawniczym. JUNIVERS obejmuje też dwudniowe warsztaty tłumaczeniowe – tym razem z poetką Kerstin Preiwuß – oraz wizytę na Berlińskim Festiwalu Poezji.

Organizatorzy pokrywają koszty podróży, uczestnictwa, zakwaterowania i wyżywienia uczestników i uczestniczek.

O uczestnictwo ubiegać się można do 20 stycznia 2024.
Wymagane dokumenty: dane kontaktowe, nota biograficzna z listą publikacji oraz krótki list motywacyjny – w jednym pliku PDF. Zgłoszenia należy przesyłać pocztą elektroniczną na adres maurin@uebersetzerfonds.de (temat maila: Bewerbung JUNIVERS).
Uczestnicy zostaną wybrani do 12 lutego 2024.

Więcej szczegółów: TUTAJ.

O poprzednich edycjach JUNIVERS przeczytać można TUTAJ.

Eelen, zwana też „poetką klimatu”, dostrzega poezję we wszystkim. Utrwala to w filmach, fotografiach, nagraniach i tekstach. Publikowała m.in. w tygodniku „De Groene Amsterdammer” i periodykach literackich „Het Liegend Konijn”, „Deus Ex Machina”. Jej debiutancki tom „Het nodige breken” („Konieczne łamanie”) został wyróżniony nagrodą za debiut, przyznawaną przez Niderlandzkie Stowarzyszenie Literackie, oraz nominowany do PrixFintroPrijs.

Spotkanie „Poetka klimatu – klimat w poezji” poprowadzi Jerzy Koch, tłumacz literatury niderlandzkiej na język polski.

Rozmowa będzie tłumaczona przez Joannę Meesters.

Rośnie liczba wydawnictw regularnie wdrażających taki format okładek. Rok 2023 okazał się pod tym względem przełomowy zwłaszcza dla komiksów tłumaczonych na język polski, co widać na załączonej osobnej liście. Przedstawiamy również zestawienie, w którym znalazł się wybór przekładów reprezentujących inne gatunki literackie. Zachęcamy także do zapoznania się z galerią przykładowych okładek oraz listą wydawnictw, którą sukcesywnie uzupełniamy.

Dziękując naszym wydawcom za współpracę w tym roku, mamy ogromną nadzieję, że w nowym roku liczba książek z nazwiskami tłumaczy i tłumaczek będzie sukcesywnie rosła.

W nadchodzącym roku natomiast niech spełnią się wszystkie nasze nadzieje i niech nie ziszczą się żadne obawy. Niech nasza praca będzie dla nas źródłem satysfakcji i godnego zarobku, niech nasi wydawcy będą naszymi partnerami, niech władze wsłuchują się w głos naszego środowiska, niech każda nowa książka – i tłumaczona, i czytana – będzie dla nas źródłem inspiracji, odkryć i wzruszeń, niech trwa wśród nas duch koleżeństwa i wzajemnego wsparcia, niech nam i wszystkim na świecie będzie dane cieszyć się pokojem i bezpieczeństwem. I obyśmy za rok od tej chwili sobie mogli powiedzieć, że wprawdzie nie ziściło się absolutnie wszystko (bo nigdy tak się nie dzieje), ale że spełniło się to, co najlepsze, a jeśli już los zechciał nas zaskoczyć, to tylko w pozytywny sposób.

Wszystkim naszym współpracownikom i współpracowniczkom oraz czytelniczkom i czytelniczkom życzymy także zadowolenia z naszej pracy i samych dobrych kontaktów z literaturą w przekładzie.

Zarząd i zespół redakcyjny STL

Dane kontaktowe: dskp@dskp-drustvo.si.

Szczegóły w załączonym dokumencie.

Zapraszamy do obejrzenia promocyjnego filmu.

Uroczysko Hruszki oraz Stowarzyszenie na Rzecz Dialogu Tropinka oferują pięć bezpłatnych pobytów dla członków/członkiń Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury i stowarzyszenia Unia Literacka oraz dla twórców/twórczyń z Białorusi, Litwy i Ukrainy. W dniach 1.03 – 15.03.2024 zapraszamy pięć osób do Uroczyska Hruszki na skraju Puszczy Białowieskiej.

Rezydenci będą mieli do dyspozycji mieszkanie składające się z 5 pokoi z łazienką i biurkiem do pracy (1 pokój przystosowany dla osoby na wózku inwalidzkim) oraz wspólnego olbrzymiego salonu z kuchnią. Tuż za posesją Uroczyska zaczyna się Białowieski Park Narodowy. Koszt dojazdu oraz wyżywienia we własnym zakresie. Jeśli podróż odbywać się będzie środkami komunikacji publicznej, organizatorzy zapewnią transport z Hajnówki.
Rezydentowi/rezydentce z Ukrainy organizatorzy oferują zwrot kosztów dojazdu i wyżywienia do kwoty 1000 złotych. Rezydenci/rezydentki zobowiążą się do udziału w zorganizowanym przez Tropinkę wieczorze autorskim w Galerii w Narewce i do przesłania krótkiego sprawozdania z pobytu. Gmina Narewka objęła program rezydencji patronatem i wystąpi jako współorganizator spotkania.
Zgłoszenia powinny zawierać dane osobowe, krótkie cv oraz opis planowanej pracy (w języku polskim, angielskim lub niemieckim). Zgłoszenia należy przesyłać do 31 stycznia 2024 na adres rezydencjetworcze@gmail.com

Uroczysko Hruszki and the Association Stowarzyszenie na Rzecz Dialogu “Tropinka” offer five residencies, free of charge, for members of the Polish Literary Translators Association, the Literary Union, and authors (writers and translators) from Belarus, Lithuania, and Ukraine. Between 1 and 15 March 2024 we invite five people to Hruszki at the edge of the Białowieża Forest. Residents will stay in a beautiful apartment consisting of five bedrooms (one adapted for a person in a wheelchair), each with a bathroom and a writing desk, and a shared living room/kitchen. The cost of transport and catering is not covered. For guests arriving by public transport transfer from Białystok or Hajnówka will be arranged.
The resident from Ukraine is offered 1000 złotych for transport and food costs. Residents will be required to participate in an author’s meeting arranged by Tropinka Association in Narewka Gallery. The residency is set under the auspices of Narewka commune, which is also the co-organizer of the author’s meeting. Applications sent to rezydencjetworcze@gmail.com should include personal details, a short CV and the description of the work planned (all in Polish, English, or German). The deadline for applications is 31 January 2024.

Laestadius, dziennikarka i pisarka, w swojej pierwszej skierowanej do dorosłego czytelnika powieści zajęła się trudną i bolesną historią Saamów, ludzi zamieszkujących północne rejony Szwecji, Norwegii, Finlandii i Rosji. Losy głównej bohaterki, Elsy, stały się przyczynkiem do rozmowy o sytuacji Saamów, o ich nierozerwalnie związanym z przyrodą życiu, o tradycjach, o patriarchacie i emancypacji. O tym, dlaczego nie lubią, gdy nazywa się ich Lapończykami. O reniferach, które traktują niemal jak członków swoich rodzin. O joikach i koltach. O wynaradawianiu, wykorzenianiu tradycji i języka, o próbach zapanowania nad ludźmi i zwierzętami, które szukając pastwisk, nie zważają na granice między państwami.

Powieść, która według słów autorki „powstała z wściekłości”, otrzymała w 2021 roku tytuł książki roku w Szwecji. Możemy oczekiwać jeszcze dwóch tomów, które – jak usłyszeliśmy – będą równie poruszające i budzące wielkie emocje.

Uczestnicy spotkania dowiedzieli się też, jak wyglądała praca tłumaczki nad powieścią, czy trudno jej było się uporać z saamskim słownictwem i jaki jest jej kontakt z autorką.

Spotkanie prowadziła Kinga Piotrowiak-Junkiert.

Wydarzenie z cyklu „Wierni, piękni, niewidzialni” sfinansowano ze środków budżetowych Miasta Poznania. #poznanwspiera

„Historia czytania” to obszerny zbiór esejów naszego ulubionego bibliofila – Alberta Manguela, znanego Państwu z roli współojca monumentalnego „Słownika miejsc wyobrażonych”.To książka o niewyczerpanym bogactwie praktyk czytelniczych. O czytaniu na głos i po cichu. W rozmaitych warunkach. O różnorodności materialnego wymiaru tekstu. O tym, jak niezwykle złożonym doświadczeniem kulturowym jest czytanie. O skomplikowanej, angażującej wszystkie zmysły relacji między czytającym a tekstem. Od Arystotelesa po czasy współczesne, od tabliczek klinowych po ekrany komputerów. Zapraszamy do świata sprawdzeń, zmyśleń i przeinaczeń Alberta Manguela.

Data: Środa 13 grudnia, godz. 18:00

Miejsce: Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, ul. Foksal 17

Natalia Moskal – współwłaścicielka i współzałożycielka wydawnictwa literacko-muzycznego Fame Art, wokalistka, autorka muzyki i tekstów, tłumaczka literatury, producentka teledysków. Magister filologii angielskiej na Uniwersytecie Warszawskim oraz Università degli Studi di Milano. Zarówno w działalności muzycznej, jak i literackiej skupia się na historiach kobiet i ich osiągnięciach. Mieszka w Mediolanie.

Bartosz Wójcik
Studia anglistyczne nie zniechęciły go do literatury. Być może dlatego, że po godzinach interesował się oraturą. Tu i tam publikuje i opowiada, głównie o Karaibach (m.in. Autoportret, Dialog, Dwutygodnik, Dział Zagraniczny, Przekrój, Raport z literatury, Wizje); bywa tłumaczem. W duecie z Olgą Godlewską prowadzi „Podkast Zamorski”.

Spotkanie będzie tłumaczone na polski język migowy.
Tłumaczka PJM: Magdalena Gach

Data: Wtorek 19 grudnia, 18:30

Miejsce: Muzeum Józefa Czechowicza, Lublin, ul. Złota 3

Organizatorzy: Muzeum Józefa Czechowicza i Fame Art Books&Music

Matronat:
Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury (stl.org.pl)
Podkast Zamorski (zamorskie.pl)Autorką identyfikacji graficznej jest Klementyna Epa.Projekt realizowany w ramach stypendium Prezydenta Miasta Lublin.

W budynku nie ma windy. Spotkanie odbywać będzie się na pierwszym piętrze.

Osoby odwiedzające stoisko STL mogły dowiedzieć się, jak powstają przekłady literackie, a także spróbować swoich sił w tradycyjnym Maglu Hieronima, czyli quizie dotyczącym tłumaczeń i różnych aspektów językowych. Na tych, którzy udzielili właściwych odpowiedzi czekały atrakcyjne nagrody – kilkadziesiąt książek przełożonych przez osoby zrzeszone w STL oraz gadżety w postaci zakładek, naklejek i przypinek. Quiz cieszył się bardzo dużą popularnością, był źródłem wielu emocji i pretekstem do ciekawych rozmów. A tak cieszyli się nasi laureaci:

W bogatym programie targów nie zabrakło też licznych wydarzeń towarzyszących, w tym również spotkań z udziałem tłumaczy i tłumaczek.

STL było głównym organizatorem dwóch wydarzeń, które miały miejsce w pierwszym dniu targów. Pierwszym z nich były warsztaty translatorskie dla młodzieży licealnej, które poprowadziła tłumaczka literatury niemieckojęzycznej Ewa Mikulska-Frindo.
Uczestnicy warsztatów mogli zapoznać się z takimi barierami w przekładzie literackim i audiowizualnym jak: odmienność systemów gramatycznych, wybrane strategie tłumaczeniowe, aspekty kulturowe oraz znajomość realiów i kontekstu.

Drugie wydarzenie organizowane przez STL we współpracy z Wydawnictwem Literackim nosiło tytuł „Mroczny świat prozy Lucasa Rijnevelda”. Spotkanie z Jerzym Kochem, tłumaczem literatury niderlandzkiej, niemieckiej i afrikaans, tegorocznym laureatem Nagrody Literackiej Gdynia, poprowadziła Małgorzata Słabicka-Turpeinen. W rozmowie poruszono takie aspekty jak nawiązania kulturowe oraz sposoby radzenia sobie z trudną warstwą emocjonalną wielokrotnie nagradzanych powieści Lucasa Rijnevelda Niepokój przychodzi o zmierzchu i Mój mały zwierzaku. Gość wieczoru opowiedział również o swoich najnowszych przekładach, tłumaczeniu poezji i o specyfice przekładu tekstów z języka niderlandzkiego, afrikaans i niemieckiego.

Podczas targów odbyły się również inne wydarzenia z udziałem osób zrzeszonych w STL. Jednym z nich było sobotnie spotkanie z pisarzami czeskimi : Markiem Šindelką, Janem Štifterem i Vojtěchem Maškiem, tłumaczone przez Annę Radwan-Żbikowską i moderowane przez Mariusza Szczygła.
Drugim takim wydarzeniem było spotkanie poświęcone tomowi „Żyli długo i szczęśliwie, póki nie umarli” – nieznanym baśniom braci Grimm w wyborze i przekładzie Elizy Pieciul-Karmińskiej, przeprowadzone przez wrocławską grimmolożkę, Kamilę Kowalczyk.

Poniżej przedstawiamy dalszą część fotorelacji z Wrocławskich Targów Dobrych Książek. Autorami wszystkich zdjęć są członkowie i członkinie STL.

Do udziału w spotkaniu poświęconemu przekładom literatury ukraińskiej zaproszono dwoje tłumaczy tej literatury – Anetę Kamińską (STL) i Marcina Gaczkowskiego (STL).

W rozmowie, którą poprowadziła Wiktoria Malicka, goście wieczoru opowiadali o wyzwaniach, z jakimi musieli się mierzyć w tym wyjątkowym czasie dramatycznych wydarzeń wojennych za naszą wschodnią granicą. Złożone emocje czasu wojny – trudne doświadczenia, a jednocześnie momenty budujące i przywracające wiarę w człowieczeństwo – stały się motywami przewodnimi twórczości ukraińskich poetów, prozaików, eseistów i publicystów. Ich twórczość stała się znakiem czasów – wyrazem stanu ducha nie tylko autorów, ale całego ukraińskiego społeczeństwa. Goście wieczoru rozmawiali też o literaturze ukraińskiej czasu pokoju, a także o samym procesie tłumaczenia, warsztacie tłumacza i osobliwościach języka ukraińskiego.
Więcej o uczestnikach wydarzenia pisaliśmy w zapowiedzi spotkania.

Zapraszamy do wysłuchania podcastu z nagraniem tej rozmowy: TUTAJ.

Było to piąte i ostatnie spotkanie w ramach tegorocznej edycji cyklu „Tłumacz w muzeum”.

Link do wszystkich podcastów na stronie Muzeum Pana Tadeusza: TUTAJ.

A*dS przełożyło go również na francuski:https://www.a-d-s.ch/…/default/430/Sonderrundbrief_f.pdf

oraz na włoski:https://www.a-d-s.ch/…/default/431/Sonderrundbrief_it.pdf

Znamy nazwiska czwórki młodych tłumaczek, które od stycznia wezmą udział w Programie mentoringowym Translatorium i pod okiem doświadczonych koleżanek i kolegów będą doskonalić przez pół roku swoje umiejętności translatorskie!

Do udziału w programie zgłosiło się 77 osób (11 z chińskiego, 42 z hiszpańskiego, 5 z ukraińskiego i 19 z włoskiego), co świadczy o wielkim zainteresowaniu taką formą kształcenia. Kandydaci nadesłali próbki tłumaczeń, a najlepsi z nich zostali zaproszeni na rozmowę kwalifikacyjną. Do tego drugiego etapu przeszło 16 kandydatów (4 z chińskiego, 5 z hiszpańskiego, 2 z ukraińskiego i 5 z włoskiego).

Translatorium to projekt realizowany przez KBF: KMLU we współpracy z Centrum Badań Przekładoznawczych UJ oraz Stowarzyszeniem Tłumaczy Literatury. Zakłada półroczne szkolenie młodych tłumaczy (którzy opublikowali dotychczas najwyżej jeden przekład). Projekt ma charakter mentoringowy, tzn. od stycznia do końca czerwca 1 młody tłumacz pracuje nad przekładem z języka obcego na polski pod okiem doświadczonego tłumacza. Dodatkowo uczestnicy wezmą udział w wybranych zajęciach CBP UJ oraz w spotkaniach z doświadczonymi tłumaczami.

W trzeciej edycji „Translatorium” mentor(k)ami będzie czworo tłumaczy o uznanym dorobku: Katarzyna Sarek (język chiński), Carlos Marrodán Casas (język hiszpański), Katarzyna Kotyńska (język ukraiński) i Tomasz Kwiecień (język włoski).

Organizatorami programu mentoringowego Translatorium są KBF – operator programu Kraków Miasto Literatury UNESCO, Centrum Badań Przekładoznawczych Uniwersytetu Jagiellońskiego, Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury oraz Narodowe Muzeum Literatury Tajwańskiej, Instytut Cervantesa i Włoski Instytut Kultury w Krakowie.

Język chiński

Laureatka

Zofia Mądry – magistrantka sinologii na Uniwersytecie Jagiellońskim

Finaliści

Piotr Machajek

Justyna Pacześniak

Język hiszpański

Laureatka

Maria Łaś – absolwentka Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych na Uniwersytecie Warszawskim

Finalistki

Klaudia Cierluk

Anna Janeczko

Joanna Nowak

Zuzanna Skoczylas

Język ukraiński

Laureatka

Elżbieta Marszałek – absolwentka ukrainoznawstwa i rosjoznawstwa na Uniwersytecie Jagiellońskim

Finalistka

Małgorzata Kotarba

Język włoski

Laureatka

Marta Pietrykowska – absolwentka lingwistyki stosowanej na Uniwersytecie Warszawskim

Finalistki

Weronika Korzeniecka

Daria Kowalczyk-Cantoro

Hanna Kulińska

Amina Niepsuj-Wood

Mentorzy

Język chiński (literatura tajwańska) – Katarzyna Sarek

Sinolożka, tłumaczka, recenzentka, popularyzatorka wiedzy o Chinach. Pracuje jako adiunktka w Zakładzie Japonistyki i Sinologii UJ, gdzie prowadzi zajęcia z literatury dawnej i współczesnej. Ukończyła archeologię i sinologię na Uniwersytecie Warszawskim, studiowała język chiński na Nanjing Normal University, w Chinach spędziła prawie dziesięć lat studiując i pracując. Przekładała m. in. książki takich autorów jak Yan Lianke, Wang Xiaobo, Can Xue, Shen Fu.

Język hiszpański – Carlos Marrodán Casas

Iberysta, związany w przeszłości z Katedrą Iberystyki UW, działem kultury Ambasady Hiszpanii i wydawnictwem Muza. Na język polski przekładał m.in. powieści Gabriela Garcii Marqueza, Mario Vargasa Llosy, Javiera Mariasa, Roberto Bolaño) i Carmen Martín Gaite Kapturek na Manhattanie. Jest również współautorem przekładów książek Carlosa Ruiz Zafona, W jego dorobku znajdują się również przekłady sztuk teatralnych (m.in. Almodovara, Ramona Valle-Inclana, Federico Garcíi Lorki oraz poezji (między innymi Octavia Paza Kamień słońca) i piosenek (m.in. Lluisa Llacha, Georges’a Brassensa).

Język ukraiński – Katarzyna Kotyńska

Tłumaczka literatury ukraińskiej, ukrainistka, literaturoznawczyni. Autorka kilkudziesięciu przekładów na język polski, ostatnio: Felix Austria Sofii Andruchowycz (2016), Kochankowie Justycji. Powieść parahistoryczna w ośmiu i pół odcinkach Jurija Andruchowycza (2019) i Dom dla Doma Wiktorii Ameliny (2020). Laureatka nagrody dla tłumacza przy Nagrodzie Literackiej Europy Środkowej Angelus za przekład powieści Oksany Zabużko Muzeum porzuconych sekretów (2013).

Język włoski – Tomasz Kwiecień

Studiował w Krakowie i Rzymie, jest autorem ponad sześćdziesięciu przekładów literackich, między innymi esejów Umberta Eco, zbioru krótkich form Andrei Camilleriego, powieści Silvii Avallone, Paola Cognettiego, Roselli Postorino i Goliardy Sapienzy. Z przyjemnością tłumaczy kryminały, thrillery i literaturę niesłusznie klasyfikowaną jako kobieca. Laureat Nagrody Literackiej im. Leopolda Staffa za
przekład Sycylijskich Lwów Stefanii Auci (2023).

W gronie tłumaczy i tłumaczek opowiadań znalazło się wiele osób członkowskich STL. Są to: Karolina Ancerowicz, Justyna Czechowska, Maria Gołębiewska-Bijak, Natalia Kołaczek, Justyna Kwiatkowska, Agata Lubowicka, Sebastian Musielak, Marta Petryk, Katarzyna Tunkiel, Karolina Wojciechowska Zuzanna Zywert.

Rozmowę poprowadzi Karolina Korwin-Piotrowska.

13 grudnia, środa, godz. 19.00
BIG BOOK CAFE DĄBROWSKIEGO, ul. Dąbrowskiego 81
Lub oglądaj LIVE na Facebooku https://www.facebook.com/events/2346434695555362/

Partnerzy wydarzenia: Wydawnictwo Wielka Litera i Ambasada Norwegii.

Zapraszamy do obejrzenia fotorelacji z wydarzeń, które odbyły się w październiku w ramach projektu „Temat lekcji: tłumacz!”

Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury od 2012 roku organizuje lekcje na temat przekładu literackiego skierowane do licealistów. Zajęcia prowadzą doświadczeni tłumacze literatury. 

Tej jesieni w Warszawie odbyło się sześć spotkań, a lekcje prowadzili: Dorota Konowrocka-Sawa, Łukasz Witczak, Agata Teperek, Natalia Mętrak-Ruda oraz Adam Lipszyc.

Przed nami grudniowe wydarzenie z cyklu „Wierni, piękni, niewidzialni”!
W piątek 8 grudnia o godz. 18.00 w księgarni Bookowski w Poznaniu spotkamy się z Natalią Kołaczek, tłumaczką książki Ann-Helén Laestadius „Kradzież” (wydawnictwo Mova).

Rozmowę o tej powieści nagrodzonej w Szwecji tytułem Książki Roku 2021 oraz o przekładzie literatury szwedzkiej poprowadzi Kinga Piotrowiak-Junkiert.

Gdy Elsa miała dziewięć lat, widziała, jak ktoś zabił jej ukochanego młodego renifera i obciął mu uszy. Jako dziecko uciekła w swoje milczenie, jednak ta sytuacja lata później będzie miała ogromny wpływ na jej życie.
Elsa należy do zamieszkującej północną Szwecję rdzennej społeczności Saamów, dla której renifery mają ogromne znaczenie. Szwedzka policja bagatelizuje problem zabijanych i kaleczonych reniferów, nie uznając tych zbrodni za morderstwo, a jedynie kradzież. Jako młoda kobieta Elsa angażuje się w nagłaśnianie problemu. Ma świadomość, że należy do znienawidzone społeczności zamieszkującej północne tereny Szwecji, a hodowla reniferów to dla Szwedów niepotrzebny problem.
Powieść inspirowana prawdziwymi wydarzeniami. [fragment opisu wydawcy]

Fragmenty przekładu dostępne na stronie projektu „Wierni, piękni, niewidzialni”.

Natalia Kołaczek – skandynawistka, tłumaczka i lektorka języka szwedzkiego, adiunktka w Katedrze Skandynawistyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Tłumaczyła książki m.in. Elisabeth Åsbrink, Monsa Kallentofta i Larsa Bergego. Zaangażowana w popularyzację wiedzy o Szwecji i języku szwedzkim, jej książka autorska „I cóż, że o Szwecji” zdobyła Nagrodę Magellana w kategorii „książka podróżnicza”. Członkini OZ STL. W latach 2019-2021 członkini kapituły nagrody Lew Hieronima dla wydawnictwa przyjaznego tłumaczom literackim.

Zachęcamy do obejrzenia zapowiedzi spotkania na naszym kanale YouTube.

Organizatorem cyklu „Wierni, piękni, niewidzialni” jest Zachodni Oddział Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury. Wydarzenie sfinansowano ze środków budżetowych miasta Poznania #poznanwspiera

„Cóż to za motorowerek z chromowaną kierownicą tam w głębi podwórza?” to oparta na autentycznych wydarzeniach opowiastka z lat sześćdziesiątych. Podczas gdy trwa wojna w Algierii, grupa lewicujących paryżan próbuje wypracować reguły, którymi powinna kierować się współczesna sztuka. Jeden z nich, Henio Pollak, jest poborowym w Vincennes i posiada motorowerek z chromowaną kierownicą. Któregoś dnia przychodzi doń kolega o skomplikowanym nazwisku zaczynającym się od „Kara” – „Karacośtam” – i prosi, by go przejechać, co pozwoliłoby mu uniknąć wyjazdu na front do Algerii. Ponieważ wesoła banda intelektualistów ma więcej zdolności do wymyślania sposobów na ulepszanie świata (czemu towarzyszą suto zakrapiane kolacyjki) niż do rozwiązywania praktycznych problemów, sprawy przybierają nieoczekiwany obrót…

Jest to druga z wydanych powieści Pereca, krótko po „Rzeczach”. O ile „Rzeczy” były napisane w klasycznym stylu Flauberta, „Motorowerek| utrzymany jest w konwencji zdecydowanie humorystycznej, w której dostrzec można wpływy prozy Raymonda Queneau. Powieść ta, podobnie jak wydane niedawno „Zniknięcia”, ukazuje się w polskim przekładzie po raz pierwszy od publikacji oryginału w roku 1966.

Georges Perec (ur. 7 marca 1936 w Paryżu, zm. 3 marca 1982 w Ivry-sur-Seine) – francuski prozaik, eseista i filmowiec żydowskiego pochodzenia, zaliczany do grona najważniejszych dwudziestowiecznych twórców literatury. Członek grupy OuLiPo. Jego rodzice zginęli w czasie II wojny światowej; wychowywała go ciotka. Ukończył historię i socjologię na Sorbonie. Kilka lat pracował jako nauczyciel w Tunisie, by w 1962 przyjąć posadę archiwisty jednego z paryskich szpitali. Zawód ten wykonywał do 1979 r. Zmarł na raka płuc w 1982. Ze względu na realizowaną przez Pereca koncepcję literatury, której fundamentem są formalne eksperymenty, niektóre z jego utworów mogą funkcjonować w zasadzie wyłącznie w języku francuskim. Mimo to był często tłumaczony na język polski. Do tej pory ukazały się: „Rzeczy” (tłum. A. Tatarkiewicz, trzy edycje, pierwsza: Książka i Wiedza, Warszawa 1982), „Człowiek, który śpi” (tłum. A. Wasilewska, dwie edycje, pierwsza: Prószyński i S-ka, Warszawa 2003), „Gabinet kolekcjonera” (dwie edycje w przekładzie odpowiednio M. P. Markowskiego i W. Brzozowskiego, pierwsza: Wydawnictwo KR, Warszawa 2003), „Teatr I” (tłum. J. Olczyk, Lokator, Kraków 2010), „O sztuce oraz sposobach usidlenia kierownika działu w celu upomnienia się o podwyżkę” (tłum. W. Brzozowski, W. A. B., Warszawa 2011), „Urodziłem się” (różni tłumacze, Lokator, Kraków 2012), „Pamiętam że” (tłum. K. Zabłocki, Lokator, Kraków 2013), „W albo wspomnienie z dzieciństwa” (tłum. W. Brzozowski, Lokator, Kraków 2014), „Podróż zimowa” (w tomie: Podróże zimowe, tłum. J. Giszczak, Lokator, Kraków 2016), „Przestrzenie” (tłum. A. Daniłowicz-Grudzińska, Lokator, Kraków 2019). „Życie instrukcja obsługi”, jego najważniejsze dzieło, po raz pierwszy ukazało się w Polsce w 2001 r. nakładem Fundacji Literatura Światowa.

Stanisław Waszak – od ponad 30 lat pracuje jako dziennikarz, a od niedawna również wicedyrektor warszawskiego biura Agence France-Presse. Tłumacz i autor przekładów piosenek na język polski, współprowadzący przez trzy lata, z René Koelblenem, zajęcia z przekładu piosenek w Instytucie Romanistyki na Uniwersytecie Warszawskim.

René Koelblen – inżynier, absolwent Ecole Centrale de Paris (wydział matematyki stosowanej). W latach 1983-1985 lektor języka francuskiego na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, od 1986 r. związany z branżą informatyczną. Tłumacz i autor przekładów piosenek (polski-francuski, francuski-polski) współprowadzący przez trzy lata, ze Stanisławem Waszakiem, zajęcia z przekładu piosenek w Instytucie Romanistyki na Uniwersytecie Warszawskim. Przetłumaczył na język polski wywiad-rzekę Jolanty Kurskiej z Adamem Michnikiemi i Bernardem Kouchnerem „Rozmowy w Awinionie”. Nagrodzeni za przekład „Zniknięć” Georges’a Pereca, Nagrodą Prezydenta Miasta Gdańska za im. T. Boya-Żeleńskiego.

Ilustracja do cyklu „Nowa książka”: Jarosław Danilenko

Warsztaty przeprowadzą dwie tłumaczki literackie, autorki i popularyzatorki czytania: Agnieszka Kalus i Joanna Krystyna Radosz.

13:00 – Agnieszka Kalus: Wyginam śmiało słowa, czyli jak tłumaczyć, by dobrze się czytało

14:00 – Joanna Krystyna Radosz: Przewracanie oczami, wzruszanie ramionami – o rozterkach nastolatków w przekładzie

Na warsztaty obowiązują zapisy – indywidualne i grupowe (15 osób max) zgłoszenia na wybrane warsztaty (o 13:00 lub 14:00) prosimy przesyłać pod adres warsztaty_stl@wp.pl, podając imię i nazwisko oraz nr telefonu opiekuna/osoby do kontaktu, a także liczbę uczniów. Prosimy czekać na mailowe potwierdzenie uczestnictwa.

Zapraszamy!

Wierni, piękni, niewidzialni. Cykl spotkań z tłumaczkami i tłumaczami literatury
Sfinansowano ze środków budżetowych Miasta Poznania #poznanwspiera

Czy wiesz, gdzie leży Chochma? I czy to daleko od Macondo? Wspomnienia z lat 90. budzą w Tobie nostalgię czy przyprawiają Cię o dreszcz zażenowania? A czy wyobrażasz sobie, jak wyglądały w Łotwie? 

W sobotę 2 grudnia 2023 o godzinie 18:00 w Księgarni Hiszpańskiej we Wrocławiu przeniesiemy się z Południa na Północ. O szalonych latach 90. w postsowieckiej rzeczywistości, absurdalnym humorze i łotewskiej literaturze opowie Svens Kuzmins, łotewski pisarz i artysta, autor „powieści w opowiadaniach” pod tytułem „Chochma”, która w 2022 roku ukazała się po polsku nakładem Wydawnictwa Marpress. W spotkaniu udział weźmie również tłumaczka książki, Agnieszka Smarzewska, która przedstawi kulisy pracy nad przekładem. Rozmowę poprowadzi Olga Anna Wiewióra, tłumaczka i znawczyni literatury łotewskiej. 

Spotkanie odbędzie się w sobotę, 2 grudnia 2023, o godzinie 18:00 w Księgarni Hiszpańskiej (ul. Karola Szajnochy 5, Wrocław).

Rozmowa w języku łotewskim i polskim. Tłumaczenie konsekutywne z języka łotewskiego: Daniel Łubiński.

Wstęp wolny.

Svens Kuzmins (ur. 1985) – łotewski pisarz, aktor i artysta. Pochodzi z łotewskiej Rzeżycy, z rodziny artystycznych dysydentów. Absolwent Akademii Sztuk Pięknych Łotwy oraz słuchacz kierunków artystycznych w Manchester Metropolitan University. Autor zbioru opowiadań Pilsētas šamaņi (pol. “Szamani miasta”, 2016), powieści Hohma (Chochma, 2019) oraz Dizažio (pol. “Disagio”, 2021), za którą otrzymał Łotewską Nagrodę Literacką. Ponadto współtworzy grupę aktorską Nerten, współpracuje z redakcją czasopisma Rīgas Laiks i od czasu do czasu prowadzi literacki talk show w łotewskim Radio 1. 

Agnieszka Smarzewska (ur. 1987) – tłumaczka literatury litewskiej i łotewskiej, prozaiczka i publicystka, redaktorka „Przeglądu Bałtyckiego”. Ukończyła Bałtystykę na Uniwersytecie Warszawskim oraz Podyplomowe Studia Reklamy w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Należy do Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury. Tomik wierszy Ingi Gaile „Wielkanoc” w jej przekładzie nominowany był do Nagrody Europejski Poeta Wolności 2020. 

Olga Anna Wiewióra (ur. 1980) – pisarka, tłumaczka poezji łotewskiej. Absolwentka polonistyki na Wydziale Filologiczno-Historycznym w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Częstochowie. Rezydentka Międzynarodowego Domu Pisarzy i Tłumaczy w Ventspils na Łotwie (2014, 2019) oraz Translation House Looren w Szwajcarii (2017). W 2020 roku w jej przekładzie ukazała się antologia współczesnej poezji łotewskiej Wszystkie ptaki, co we mnie… (Wydawnictwo Warsztaty Kultury, Lublin 2020), a rok później – tomik wierszy Jurisa Kronbergsa Wilk Jedno Oko (Wydawnictwo Warsztaty Kultury, Lublin 2021).

Organizator: „Przegląd Bałtycki”

Patronat: Konsulat Honorowy Republiki Łotewskiej we Wrocławiu

Zapraszamy!

Podczas cyklicznych spotkań organizowanych on-line w latach 2023-2025 uczestnicy programu będą mogli wzbogacić swoją wiedzę na temat sztuki przekładu literatury pięknej i roli, jaką odgrywa tłumacz, pośrednicząc między autorem tekstu oryginału a odbiorcą. Będą mieć także możliwość zapoznania się z warsztatem pracy uznanych tłumaczy literatury z języków obcych na język polski, a także porównania własnych doświadczeń tłumaczeniowych z doświadczeniem osób wykładających.

Kurs w kilku sekcjach językowych podzielony jest na moduły, z których każdy ujmuje treści teoretyczne i praktyczne. Wykład połączony z warsztatem stanowi podstawę do zapoznania się ze strategiami stosowanymi przez tłumacza, wyborami stylistycznymi, którymi się kieruje oraz jego sposobem interpretacji tekstów źródłowych i docierania do wrażliwości odbiorczej czytelnika. Pierwsze spotkania online odbędą się już w grudniu 2023 r. 

Wystąpią wtedy:

→ W SEKCJI JĘZYKA CZESKIEGO: Zofia Bałdyga – „Tłumaczenie poezji współczesnej na przykładzie wierszy czeskich i słowackich”;

→ W SEKCJI JĘZYKA UKRAIŃSKIEGO: Olga Smolnicka – „Historia ukraińskiego przekładu literackiego od czasów starożytnych do współczesności. Od klasyków do niepublikowanych manuskryptów”;

→ W SEKCJI JĘZYKA FRANCUSKIEGO: Tomasz Swoboda – „Nie taki Proust straszny, jak go malują”;

→ W SEKCJI JĘZYKÓW ORIENTALNYCH (arabski): Marcin Michalski – „Z doświadczeń warsztatowych tłumacza literatury arabskiej”;

→ W SEKCJI JĘZYKA NIEMIECKIEGO: Eliza Pieciul-Karmińska – „O przekładzie klasyki: kanoniczne teksty literatury światowej we współczesnym tłumaczeniu (baśnie braci Grimm, baśnie E.T.A. Hoffmanna)”;

→ W SEKCJI JĘZYKÓW PÓŁNOCNYCH (fiński): Sebastian Musielak – „Wybrane zagadnienia z praktyki tłumacza literackiego”;

→ W SEKCJI JĘZYKA ANGIELSKIEGO: Marian Baranowski – „Przygotowanie do tłumaczenia”.

Spotkania odbywać się będą co kwartał w latach 2023-2025. Można wziąć udział we wszystkich lub w wybranych modułach w dowolnej sekcji językowej.

Szczegółowy program szkoleniowy znajduje się w załączniku oraz na stronie www.tepis.org.pl.

Studentki i studenci mogą skorzystać ze specjalnych zniżek.

Zakup uczestnictwa w e-sklepie TEPIS: https://tepis.org.pl/sklep/

Przypominamy, że zapisy na pojedyncze moduły kończą się na 5 dni przed terminem szkolenia.

Prosimy o podzielenie się tą informacją ze wszystkimi osobami, które mogłyby być zainteresowane.

W przypadku pytańprosimy o kontakt: tepis@tepis.org.pl

Przy zakupie min. 6 modułów (podstawowych lub podstawowych i dodatkowych) – gwarantujemy rabaty!

Aktualny grafik szkoleń grudniowych (z uwzględnieniem przerw technicznych)

Sekcja j. czeskiego/słowackiego – Z. BAŁDYGA – 11 grudnia 2023 – PONIEDZIAŁEK 17.30-20.30 (gr. 1)

Sekcja j. ukraińskiego – O. SMOLNYTSKA –  11 grudnia 2023 – PONIEDZIAŁEK 17.45-20.45 (gr. 2). Wykład odbędzie się w języku ukraińskim.

Sekcja j. francuskiego – T. SWOBODA – 12 grudnia 2023 – WTOREK 17.30-20.30 (gr. 1)

Sekcja j. orientalnych (arabski) – M. MICHALSKI – 12 grudnia 2023 – WTOREK 17.45-20.45  (gr. 2)

Sekcja j. niemieckiego – E. PIECIUL-KARMIŃSKA – 13 grudnia 2023 – ŚRODA 17.30-20.30 (gr. 1)

Sekcja j. północnych (fiński) – S. MUSIELAK – 13 grudnia 2023 – ŚRODA 17.45-20.45  (gr. 2)

Sekcja j. angielskiego – M. BARANOWSKI – 14 grudnia 2023 – CZWARTEK 17.30-20.30

Sekcja j. czeskiego/słowackiego – Z. BAŁDYGA – 15 grudnia 2023 – PIĄTEK 17.00-18.30 (gr. 1)

Sekcja j. ukraińskiego – O. SMOLNYTSKA – 15 grudnia 2023 – PIĄTEK 18.45-20.15 (gr. 1)

Sekcja j. francuskiego – T. SWOBODA – 15 grudnia 2023 – PIĄTEK  17.15-18.45 (gr. 2)

Sekcja j. orientalnych (arabski) – M. MICHALSKI – 15 grudnia 2023 – PIĄTEK  19.00-20.30 (gr. 2)

Sekcja j. niemieckiego – E. PIECIUL-KARMIŃSKA – 16 grudnia 2023 – SOBOTA 11.00-12.30 (gr. 1)

Sekcja j. północnych (fiński) – S. MUSIELAK – 16 grudnia 2023 – SOBOTA 12.45-14.15 (gr. 1)

Sekcja j. angielskiego – M. BARANOWSKI – 16 grudnia 2023 – SOBOTA 11.15-12.45 (gr. 2)

Zapraszamy! 

Zarząd Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury

Szczegółowe informacje są dostępne w poniższych plikach:

Informacja jest również na stronie współorganizatora: https://tepis.org.pl/wp-content/uploads/2023/04/Tlumaczenia-literackie_TEPIS_STL_2023-2025.pdf

OŚWIADCZENIE W SPRAWIE WYKORZYSTANIA SZTUCZNEJ INTELIGENCJI

Europejska Rada Stowarzyszeń Tłumaczy Literatury od jakiegoś czasu przygląda się dynamicznym zmianom w zakresie wykorzystania generatywnej sztucznej inteligencji w sektorze wydawniczym. Jako organizacja prowadzimy własne badania tego tematu i podpisujemy się pod oświadczeniami składanymi przez nasze instytucje partnerskie. Jako że debata wciąż trwa, poniżej przedstawiamy nasze poglądy i żądania.

Każdy twórca jest ważny: nasze żądania natury prawnej

• Przekład literacki opiera się na trzech filarach: autoryzacja, wynagrodzenie, transparentność*

Wszelkie przypadki przekazania treści chronionej prawem własności intelektualnej do użytku komercyjnego, na przykład w celu wytrenowania sztucznej inteligencji, powinny zawsze być przedmiotem negocjacji z autorem. Należy uzyskać zgodę autora na wykorzystanie w ten sposób jego tekstu (opt-in).

 ^*ART: Authorisation, Remuneration, Transparency

• Transparentność w procesie wydawniczym powinna działać w każdą stronę

Wymogi w zakresie transparentności nałożone na podmioty działające w sektorze sztucznej inteligencji powinny być odpowiednio egzekwowane. Jeśli sztuczna inteligencja ma być wykorzystana na którymś z etapów procesu wydawniczego, powinno to być jasno zaznaczone na końcowym produkcie. Każdy uczestnik łańcucha produkcji powinien w tej sytuacji odpowiadać za to, jak korzysta ze sztucznej inteligencji, i być sprawiedliwie wynagrodzony za wykonaną pracę.

• Projekty wydawnicze wykorzystujące generatywną sztuczną inteligencję nie powinny być finansowane ze środków publicznych

Programy publiczne są kluczowe dla naszego sektora: sam rynek nie jest w stanie udźwignąć dynamiki życia kulturalnego w nowoczesnym państwie. Interesy ekonomiczne związane ze sztuczną inteligencją nie wymagają dodatkowego wsparcia.

Każdy język jest ważny: nasza perspektywa zawodowa

• Maszyna nie jest tłumaczem, a zaledwie translatoidem. Nie tłumaczy, lecz generuje materiał tekstowy.

Wykorzystanie sztucznej inteligencji prowadzi do standaryzacji przekładu, zubaża kulturę języka pisanego i język jako taki, między innymi za sprawą efektu primingu (tendencji do sugerowania się pierwszą z opcji podanych przez maszynę) i samoskażenia (pogorszenia jakości wyników, kiedy maszyna uczy się sama od siebie).

• Każdy gatunek zasługuje na przekład przez człowieka

Koncepcja, jakoby niektóre książki lepiej niż inne nadawały się do przetwarzania za pomocą sztucznej inteligencji, otwiera drogę dla niebezpiecznego rozróżnienia między literaturą wysoką a każdym innym tekstem. Takie założenie szkodzi procesowi rozwoju społecznego w drodze czytelnictwa.

• Każdy język zasługuje na przekład przez człowieka

Kwestionujemy koncepcję, jakoby sztuczna inteligencja mogła ułatwić dostęp do języków mniejszościowych. Przestrzegamy raczej przed zagrożeniem, jakie wiąże się z wykorzystaniem języków hegemonicznych jako medium pomostowego. Bez wsparcia tłumaczy wydawcy będą w wyborze importowanych tekstów coraz bardziej uzależnieni od mechanizmów rynkowych.

Każda książka jest ważna: nasze przekonania humanistyczne

• Przekład literacki to nie transkrypcja

Tłumacze literatury przekładają teksty zakorzenione w swoim kontekście kulturowym, społecznym i historycznym i tłumaczą je dla czytelników, którzy również funkcjonują w pewnym kontekście. Przekład wymaga zatem zrozumienia tych kontekstów i umiejętności twórczego pisania. Żadna maszyna nie jest w stanie tego zrobić bez istotnej ludzkiej ingerencji.

• Twórczość czyni nas ludźmi

Wątpić jest rzeczą ludzką. Maszynom wątpliwości są obce. Systemy sztucznej inteligencji oferują rozwiązania „funkcjonalne”, których uzasadnienia nie sposób prześledzić czy zakwestionować. Ludzie powinni mieć prawo do twórczego wysiłku oraz do sprawiedliwego wynagrodzenia, jeśli trudnią się tym zawodowo. Mają też prawo do rozwoju intelektualnego i duchowego, sięgając po efekty czyjejś twórczości.

• Przekład literacki to praca literacka

Twórcze tłumaczenie powinno być uważane za narodowe i międzynarodowe dziedzictwo literackie i jako takie zasługuje na szczególną ochronę. Techniki scrapingu wykorzystywane do trenowania sztucznej inteligencji wyłącznie dla zysków finansowych naruszają nie tylko prawa autorskie, ale też prawo ludzkości do dziedzictwa kulturowego.

Przełożyła Maria Jaszczurowska, 23.11.2023

Tekst oryginalny: https://www.ceatl.eu/wp-content/uploads/2023/11/CEATL-AI-statement-EN.pdf

Rozmowę poprowadzi Mariusz Szczygieł, a tłumaczyć będzie Anna Radwan-Żbikowska.

Spotkanie będzie mieć miejsce w ramach Wrocławskich Targów Dobrych Książek w Sali Cesarskiej Hali Stulecia.

Po dyskusji, od godz. 16:00, autorzy będą podpisywać swoje premierowe książki na stoiskach wydawnictw:

‣ Marek Šindelka, autor powieści Zmęczenie Materiału na stoisku wydawnictwa Afera;

‣ Jan Štifter, autor powieści Kolekcjoner Śniegu na stoisku wydawnictwa Książkowe Klimaty;

‣ Vojtěch Mašek, autor komiksu Siostry Dietlove na stoisku wydawnictwa Centrala.

Wydarzenie jest częścią cyklu Šeptem o czeskiej literaturze, który powstał dzięki wsparciu Czeskiego Centrum Literatury (CzechLit) i Biblioteki Ziemi Morawskiej (Moravská zemská knihovna).

Więcej na temat dodatkowych wydarzeń na plakacie poniżej:

Gośćmi festiwalu będą znakomici tłumacze: Katarzyna Byłów (język angielski), Sebastian Musielak (język fiński) i Julia Różewicz (język czeski). Wspierać ich będzie pomysłodawczyni przedsięwzięcia, Olga Czernikow (język czeski), a także Dobromiła Jankowska, która poprowadzi spotkanie wieńczące cały festiwal.

W ramach warsztatów translatorskich z języka czeskiego i angielskiego uczestnicy będą pracować nad tekstami wybranymi przez prowadzące. Wskazane i mile widziane jest wcześniejsze zapoznanie się z tekstami, można też spróbować je przetłumaczyć.
Na warsztatach z literatury fińskiej uczestnicy wraz z tłumaczem będą rozmawiać o wybranych zagadnieniach (nie tylko translatorskich) powieści Polowanie na małego szczupaka Juhaniego Karili (przeł. Sebastian Musielak). Książka jest dostępna w księgarniach i bibliotekach.

Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny. Aby wziąć udział w warsztatach przekładowych (język czeski i język angielski) i / lub literackich (język fiński), należy zgłosić się mailowo na adres: literaturanieobca@gmail.com

Liczba miejsc ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń.

Program, teksty do tłumaczenia i więcej informacji dostępne na stronie
https://uwr.edu.pl/festiwal-literatura-nieobca/

Łotwa lat dziewięćdziesiątych: wchodzenie w dorosłość, pasje, marzenia, przekonanie, że wszystko zdaje się na wyciągnięcie ręki, muzyka. Jak Danielowi tłumaczyło się taką powieść? Dobrze, swobodnie, jak sam mówi, a pod koniec wręcz „transowo”, sam przecież miał podobne doświadczenia, doznawał podobnych emocji, słuchał zbliżonej muzyki, dojrzewał w tych samych czasach – choć nie TAM, w Jełgawie, tylko TU, w Polsce, w Olsztynie.

Czy w trakcie przekładu napotykał jakieś trudności? Czy współpraca z redaktorką układała się dobrze? W tym miejscu pojawiła się dykteryjka, dotycząca pierwotnego brzmienia wierszyka z rozdziału dwunastego, „Życie jest do niczego bez chłopca kochanego”. Kto był, ten wie!

Rozmowa ewoluowała w wielu ciekawych kierunkach. Daniel wspominał o swoim ojcu: kim był i w jaki sposób wpłynęło to na jego zawodową drogę. Mówił o swoich dotychczasowych przekładach oraz o tym, nad jakimi książkami chciałby pracować w przyszłości. Zdradził, czy kontaktuje się z autorami przekładanych przez siebie książek oraz czy spotyka się z nimi w Polsce albo na Łotwie. Opowiadał o Łotwie lat dziewięćdziesiątych i o tym, czy zachodzące tam wtedy przemiany można porównać z przemianami w Polsce w tym samym okresie. Zgromadzeni w Kahawie goście mieli też okazję wspólnie podyskutować o tym, w jaki sposób przybliżyć Polakom Łotwę i jej kulturę. Jedną z możliwości ilustruje zdjęcie zamieszczone w poniższej krótkiej fotorelacji.

Nad spotkaniem czuwała – i świetnie je moderowała – Natalia Kołaczek.

Daniel Łubiński – jest wykładowcą w Zakładzie Filologii Unikatowych UAM, tłumaczem literatury łotewskiej, grunge’owcem, społecznikiem, radnym. Pisze piosenki, śpiewa solo i w zespole, gra na banjo i na kokle. Organizuje festiwal „Łotwo i przyjemnie”.

Cykl spotkań z tłumaczami „Wierni, piękni, niewidzialni” finansowany jest ze środków budżetowych Miasta Poznania.#poznanwspiera

Dzięki temu odwiedzający stoisko STL będą mogli dowiedzieć się, jak powstają przekłady literackie, a także spróbować swoich sił w tradycyjnym „Maglu Hieronima„. Na tych, którzy udzielą właściwych odpowiedzi na pytana quizu, czekają liczne, atrakcyjne nagrody – książki przełożone przez osoby zrzeszone w STL.

W bogatym programie targów przewidziano też liczne wydarzenia towarzyszące, w tym również spotkania z udziałem tłumaczy i tłumaczek.
Ze szczegółowym programem targów można zapoznać się TUTAJ.

STL jest głównym organizatorem dwóch wydarzeń, które odbędą się w pierwszym dniu targów.
Pierwszym z nich są rozpoczynające się o godzinie 12:00 warsztaty translatorskie dla młodzieży licealnej, które poprowadzi tłumaczka literatury niemieckojęzycznej Ewa Mikulska-Frindo. Uczestnicy warsztatów będą mogli zapoznać się z takimi barierami w przekładzie literackim i audiowizualnym jak: odmienność systemów gramatycznych, wybrane strategie tłumaczeniowe, fałszywi przyjaciele tłumacza, aspekty kulturowe oraz znajomość realiów i kontekstu, jak również najważniejsze zasady w przygotowaniu napisów filmowych.
Warsztaty będą połączeniem wiedzy teoretycznej z praktycznymi przykładami i ćwiczeniami.

Ewa Mikulska-Frindo – literaturoznawczyni, absolwentka germanistyki na Uniwersytecie Wrocławskim i Wiedeńskim, członkini Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury, tłumaczka literacka i audiowizualna, wykładowczyni filologii germańskiej na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu. Przekładała m.in. dla czasopism „Ha!art”, „Tlen literacki”, „Literatura na Świecie”, magazynu „Wizje” oraz wydawnictw „Oficyna Wydawnicza Atut”, „Pascal” i „Znak” autorki i autorów takich jak: H. M. Enzensberger, Gerhard Fritsch, Elisabeth Hauer, Ally Klein, Michelle Marly, Teresa Präauer, Cordula Simon, Carolina Schutti, Alois Vogel i Mario Wirz. Wielokrotna uczestniczka i organizatorka warsztatów przekładowych, jurorka w konkursie na przekład z języka niemieckiego w Międzynarodowym Konkursie Opowiadania. Stypendystka Austriackiego Centrum Wymiany Akademickiej, Austriackiego Urzędu Kanclerskiego dla tłumaczy literatury, Stowarzyszenia „KulturKontakt” i Austriackiego Towarzystwa Literackiego, Europejskiego Programu Rezydencji Instytutu Goethego dla tłumaczy oraz polsko-francusko-niemieckiego programu „Rezydencja tandemowa” Fundacji Genshagen.

Link do wydarzenia na FB: TUTAJ.

Drugie wydarzenie organizowane przez STL we współpracy z Wydawnictwem Literackim nosi tytuł „Mroczny świat prozy Lucasa Rijnevelda” – spotkanie z Jerzym Kochem, tłumaczem literatury niderlandzkiej, niemieckiej i afrikaans, tegorocznym laureatem Nagrody Literackiej Gdynia w kategorii przekład na język polski. W rozmowie, którą poprowadzi tłumaczka literacka, Małgorzata Słabicka-Turpeinen ,
poruszone zostaną takie aspekty jak praca nad stylem i rytmem narracji, nawiązania kulturowe oraz sposoby radzenia sobie z trudną warstwą emocjonalną wielokrotnie nagradzanych powieści Lucasa Rijnevelda Niepokój przychodzi o zmierzchu i Mój mały zwierzaku, opublikowanych przez Wydawnictwo Literackie. Gość wieczoru opowie również o swoich najnowszych przekładach, tłumaczeniu poezji i o specyfice przekładu tekstów z języka niderlandzkiego, afrikaans i niemieckiego.

Jerzy Koch – tłumacz, poeta, niderlandysta i germanista, profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Uniwersytetu Stellenbosch w RPA, w latach 1985–2011 związany z Uniwersytetem Wrocławskim. Jest autorem m.in. monografii o recepcji literatury niderlandzkiej pt. Multatuli (1820-1887) w Polsce (2000), dwóch tomów Historii literatury południowoafrykańskiej (2004, 2012) oraz współredaktorem i autorem historii literatury niderlandzkiej „Widzę rzeki szerokie…” Z dziejów dawnej literatury niderlandzkiej (t. 1) oraz „Widzę rzeki szerokie…” Z dziejów literatury niderlandzkiej XIX i XX wieku (t. 2, 2018). Tłumaczył książki autorów i autorek holenderskich, flamandzkich oraz południowoafrykańskich, m.in. Hugona Clausa, Hermana de Conincka, J. Bernlefa, Miriam Van hee, Stefana Hertmansa, Gerrita Kouwenaara, Harrego Mulischa, Multatulego, Leonarda Nolensa, Felixa Timmermansa oraz z literatury afrikaans Ingrid Jonker, Etienne’a Leroux, Breytena Breytenbacha, Wilmy Stockenström i Antjie Krog. Za dorobek tłumaczeniowy otrzymał nagrodę im. Nijhoffa (1995), a za propagowanie kultury niderlandzkiej w Polsce ANV-Visser-Neerlandiaprijs (2008) oraz nagrodę Ministerstwa Spraw Zagranicznych Królestwa Niderlandów (2009) i belgijski Order Oficerski Leopolda I (2010). W 2022 roku nominowany do Nagrody Literackiej Gdynia za tłumaczenie powieści Niepokój przychodzi o zmierzchu (2021) Lucasa Rijnevelda. Nagrodę tę otrzymał w 2023 roku za przekład kolejnej powieści Rijnevelda Mój mały zwierzaku (2022). Jest autorem dwóch tomów wierszy napisanych w języku afrikaans Pleks van plaas (Kapsztad 2020) oraz Polkadraai (Oudtshoorn 2022). Jerzy Koch jest członkiem Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury.

Małgorzata Słabicka-Turpeinen – tłumaczka i germanistka, członkini Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury, gdzie działa na rzecz medialnej widoczności tłumaczy i tłumaczek. W jej dorobku są m.in. przekłady powieści dolnośląskiego noblisty Gerharta Hauptmanna (Atlantyda, Przygoda mojej młodości), Jörga Berniga (Ziemia niczyja, bezpański czas), literatura dziecięca, w tym m.in. powieści Cornelii Funke (Dwie małe czarownice, Anyżowa Warownia), oraz książki o tematyce historycznej, artystycznej, podróżniczej, antropologicznej i kulturoznawczej, jak np. Obsesja porządku Nielsa Gutschowa czy Kraina zimnolubów Tilmanna Bünza. W 2007 roku przełożone przez nią Obce miasto Gregora Thuma wyróżniono nagrodą miesięcznika „Odra” oraz tytułem Ambasadora Wrocławia. Stypendystka Literarisches Colloquium Berlin. Od wielu lat współpracuje z takimi wydawnictwami jak Nasza Księgarnia, Via Nova, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Wydawnictwo Dolnośląskie, jak również z Niemieckim Instytutem Historycznym oraz instytucjami kulturalnymi, angażując się w projekty polsko-niemieckie, m.in. Stolica Kultury 2016, blog literacki Pisarza Miejskiego czy też warsztaty translatorskie. Doświadczenia te łączy z działalnością dydaktyczną, wykładając m.in. komunikację międzykulturową na dwóch uczelniach niemieckich.

Link do wydarzenia na FB: TUTAJ.

Do zobaczenia w Hali Stulecia na stoisku 156!

Autorstwo fotografii wykorzystanych w materiałach promocyjnych:
Ewa Jezierska (EMF), Anna Rezulak (JK) , Kari Turpeinen (MST)

Więcej informacji na stronie  oraz na Facebooku.

24 lutego 2022 roku zmienił się bieg historii. Dla naszych ukraińskich sąsiadów, którzy żyli w cieniu wojny od 2014 roku, wybuch pełnoekranowej agresji rosyjskiej był końcem świata, jaki znali. Złożone emocje czasu wojny – dramatyczne chwile i trudne doświadczenia, a jednocześnie momenty budujące i przywracające wiarę w człowieczeństwo – stały się motywami przewodnimi twórczości ukraińskich poetów, prozaików, eseistów i publicystów. Ta twórczość stała się znakiem czasów – wyrazem stanu ducha nie tylko autorów, ale całego ukraińskiego społeczeństwa.

Gośćmi kolejnego spotkania z cyklu „Tłumacz w muzeum” w Muzeum Pana Tadeusza będzie dwoje tłumaczy literatury ukraińskiej – Anetą Kamińską i Marcinem Gaczkowskim, którzy opowiedzą nam o wyzwaniach, z jakimi musieli się mierzyć w tym nadzwyczajnym czasie. Porozmawiamy też o ich zachwytach nad literaturą ukraińską czasu pokoju, a także o samym procesie tłumaczenia, warsztacie tłumacza i osobliwościach języka ukraińskiego.

Aneta Kamińska – poetka i tłumaczka poezji ukraińskiej. Autorka książek poetyckich: „zapisz zmiany” (2004), „czary i mary (hipertekst)” (2007), „autoportret z martwą naturą. ostatnie wiersze nazara honczara napisane przez anetę kamińską” (2018, nominacja do Nagrody Nike 2019), „więzy krwi” (2018), „czernowitz czarowidz” (2021), „teraz zaraz” (2022), „wschodniki / zachodniki” (2022) oraz „pokój z widokiem na wojnę” (2023). Wydała wybory przekładów wierszy: Nazara Honczara „Gdybym” (2007), Hałyny Tkaczuk „Ja i inne piękności” (2011), Chrystii Wenhryniuk „Długie oczy” (2013), Borysa Humeniuka „Wiersze z wojny” (2016), Lubow Jakymczuk „Morele Donbasu” (2018), Julii Stachiwskiej „Wszystkie możliwe rzeczy” (2019, nagroda „Literatury na Świecie” za przekład), Wasyla Hołoborodki „Tęcza na murze” (2020, nominacja do ukraińskiej Nagrody Drahomana za przekład), Emmy Andijewskiej „Atrakcje z orbitami i bez” (2021), Kateryny Kałytko „Nikt nas tu nie zna i my – nikogo” (2022; finalistka nagrody Europejski Poeta Wolności), Hałyny Kruk „Żywica” (2022), Julii Musakowskiej „Żelazo” (2022), Iryny Wikyrczak „Algometria” (2022), Ołeha Kocarewa „Ewakuacja” (2022), Ii Kiwy „czarne róże czasu” (2022), Iryny Szuwałowej „niewyrażalne” (2022), Lubow Jakymczuk „Produkcja czułości” (2023), Marianny Kijanowskiej „Fotosynteza”, Łesyka Panasiuka „Rozrzucone twarze” (2023) oraz prozę poetycką Olafa Clemensena „Lato ATO” (2020) oraz trzy autorskie antologie: „Cząstki pomarańczy. Nowa poezja ukraińska” (2011), „30 wierszy zza granicy. Młoda poezja ukraińska” (2012) oraz „Wschód – Zachód. Wiersze z Ukrainy i dla Ukrainy” (2014).

Marcin Gaczkowski – literaturoznawca i historyk, nauczyciel akademicki, publicysta, radiowiec oraz tłumacz literatury ukraińskiej. Jest współtwórcą portalu translatorskiego Rozstaje.art, autorem jego manifestu i „redaktorem moralnym”. Przetłumaczył na język polski m.in. książki poetyckie Wasyla Stusa, Jurija Zawadskiego i Myrosława Łajuka, a także kilka książek prozatorskich. W tegorocznym finale Literackiej Nagrody Europy Środkowo – Wschodniej „Angelus” znalazły się przełożone przez niego powieść „Córeczka” Tamary Dudy oraz reportaż „Świetlana droga” Stanisława Asiejewa. Doktor nauk humanistycznych, autor i redaktor szeregu prac naukowych i popularnych poświęconych historii i kulturze Europy Środkowo – Wschodniej, zwłaszcza Ukrainy. Publikuje m.in. w „Czasie Literatury” i „Polityce”, prowadzi audycje literackie w Polskim Radiu dla Ukrainy.

Prowadząca: dr Wiktoria Malicka – antropolożka i menedżerka kultury, szczególnie zainteresowana współczesną kulturą ukraińską. W latach 2010–2020 mieszkała we Lwowie i pracowała dla Ossolineum jako Pełnomocnik ZNiO we Lwowie. W 2021 roku obroniła pracę doktorską, pt. „Przestrzenie tożsamości współczesnego Lwowa. Miasto w świadomości mieszkańców”. Problematykę tę zgłębia nadal prowadząc zajęcia fakultatywne w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego. Obecnie, już we Wrocławiu, pełni funkcję Pełnomocnik Zakładu Narodowego im. Ossolińskich ds. Współpracy z Zagranicą. Jej ważnym zadaniem pozostaje współpraca z instytucjami ukraińskimi, do których po II wojnie światowej trafiły ossolińskie kolekcje.

Prowadząca: dr Wiktoria Malicka – antropolożka i menedżerka kultury, szczególnie zainteresowana współczesną kulturą ukraińską. W latach 2010–2020 mieszkała we Lwowie i pracowała dla Ossolineum jako Pełnomocnik ZNiO we Lwowie. W 2021 roku obroniła pracę doktorską, pt. „Przestrzenie tożsamości współczesnego Lwowa. Miasto w świadomości mieszkańców”. Problematykę tę zgłębia nadal prowadząc zajęcia fakultatywne w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego. Obecnie, już we Wrocławiu, pełni funkcję Pełnomocnik Zakładu Narodowego im. Ossolińskich ds. Współpracy z Zagranicą. Jej ważnym zadaniem pozostaje współpraca z instytucjami ukraińskimi, do których po II wojnie światowej trafiły ossolińskie kolekcje.

Więcej informacji na temat spotkania i całego cyklu: https://muzeumpanatadeusza.ossolineum.pl/wydarzenia/tlumacze-czasu-wojny-ukraina/?fbclid=IwAR3TuOdwa9vhRumXhM6jgzYdFF1eewQPfP1iKHdH3-AbnIznJoAM3m1J_T0

Program obejmuje cykl spotkań, warsztatów i wykładów dla tłumaczy literatury z języków Europy Środkowej i Wschodniej, w szczególności ukraińskiego, białoruskiego, gruzińskiego i rumuńskiego oraz z języka polskiego na te języki.W planie są warsztaty translatorskie z możliwością prezentacji i omówienia własnego tekstu, spotkania mistrzowskie: dyskusje z udziałem ważnych postaci ze środowisk literackich, studia przypadków: dyskusje z tłumaczami o przekładzie wybranej książki.
Oferta Kolegium Europy Wschodniej obejmuje: zakwaterowanie, program zajęć, opłacenie kosztów dojazdu, dostęp do doskonale wyposażonej biblioteki i oczywiście znakomite towarzystwo.

Uwaga: Zgłoszenia do udziału w seminarium przyjmowane są tylko do 15 listopada! Wyniki zostaną ogłoszone 17 listopada 2023 drogą mailową. Aplikować można za pomocą formularza: TUTAJ.

Przedsięwzięcie jest dofinansowane ze środków otrzymanych od Centrum Mieroszewskiego i Gminy Wrocław.

O rezydencję mogą się ubiegać tłumacze literaccy z zagranicy, którzy przekładają literaturę chorwacką, oraz zagraniczni pisarze, chcący poznać  uroki Zagrzebia.

CLTA współpracuje z instytucjami naukowymi, katedrami filologicznymi na wydziałach nauk humanistycznych i społecznych w Chorwacji, wydawcami, festiwalami i międzynarodowymi programami wymiany rezydentów. Główna część naszej rezydencji ma służyć pracy z tekstem. Inne działania obejmują dyskusje panelowe z tłumaczami i pisarzami, warsztaty i kursy mistrzowskie na Wydziale Nauk Humanistycznych i Społecznych w Zagrzebiu, a także gościnne występy na festiwalach literackich.

Na czas pobytu rezydenci zostaną zakwaterowani w apartamentach ulokowanych w centrum Zagrzebia i otrzymają dzienne diety w wysokości 20 euro.

Termin nadsyłania aplikacji: Cały rok, w zależności od dostępności miejsc.

Czas trwania rezydencji: Od 1 do 4 tygodni.

Opis rezydencji: Pokój z łazienką i dostępem do wspólnej kuchni. W rezydencji może przebywać od 8 do 15 rezydentów w ciągu roku, mieści się ona w centrum Zagrzebia.

Kandydaci: Tłumacze i autorzy, mający przynajmniej jedną publikację na koncie.

Działalność podczas pobytu: Rezydenci dostają zaproszenie do napisania tekstu na bloga, który zostanie opublikowany podczas pobytu albo po nim. Otrzymują także zaproszenia na spotkania literackie, publiczne odczyty i wydarzenia w miejskich bibliotekach oraz zachęcani są do dzielenia się swoją wiedzą ze studentami z chorwackich uniwersytetów.

Procedura składania wniosków: Zgłoszenia zawierające biografię, bibliografię, list motywacyjny wraz z tytułem książki, nad którą kandydat będzie pracował podczas pobytu, prosimy nadsyłać na adres: rezidencija@dhkp.hr

Uczestnicy programu rezydencji są wybierani w drodze specjalnego zaproszenia oraz otwartego naboru. W obu przypadkach decyzje są podejmowane przez Radę Programową Chorwackiego Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury i koordynatora projektu.

Strona internetowa: www.dhkp.hr

Blog rezydencji: www.rezidencija.dhkp.hr

Kontakt: Ursula Burger, Erika Koporčić Sovilj

Projekt został ufundowany przez Chorwackie Ministerstwo Kultury i Mediów.

Nagroda nosząca imię nestora niemieckich tłumaczy i tłumaczek literatury polskiej oraz zasłużonego pośrednika między Polską a Niemcami Karla Dedeciusa (1921-2016) zostanie przyznana 24 maja 2024 roku w Darmstadt.
Laureaci – tłumacz/ka polski/a i tłumacz/ka niemiecki/a – zostaną wyróżnieni za wybitne osiągnięcia translatorskie, a tym samym za pracę na rzecz porozumienia między Polakami i Niemcami. Laureatów nagrody (każda w wysokości 10 tys. euro) wybiera niezależna polsko-niemiecka kapituła. Wyniki konkursu zostaną ogłoszone w kwietniu 2024 roku.

Kandydatów i kandydatki do Nagrody im. Karla Dedeciusa mogą zgłaszać wydawnictwa, autorzy, przedstawiciele z branży i z grona zainteresowanej publiczności. Możliwe są również własne zgłoszenia tłumaczy i tłumaczek.

Zgłoszenia powinny zawierać:

• krótki życiorys;
• wykaz publikacji;
• wybrane fragmenty dorobku translatorskiego (ok. 20 stron tłumaczenia i oryginału).

Termin składania zgłoszeń upływa 14.01.2024 roku.
Adres do korespondencji:

Deutsches Polen-Institut
Karl-Dedecius-Preis
Residenzschloss
D-64283 Darmstadt
Niemcy

Zgłoszenia można wysłać też elektronicznie na adres: dpi@dpi-da.de

Nagroda im. Karla Dedeciusa wręczana jest co dwa lata. Do 2019 roku głównym sponsorem nagrody była Fundacja im. Roberta Boscha. Od roku 2022 nowym mecenasem jest kasa oszczędnościowa Sparkasse Darmstadt, partnerami zaś Willa Decjusza w Krakowie, Europejskie Kolegium Tłumaczy w Straelen i Fundacja im. Karla Dedeciusa przy Uniwersytecie Europejskim Viadrina we Frankfurcie nad Odrą.

Kontakt: Andrzej Kaluza / 0049-6151-420220 / kaluza@dpi-da.de             

www.deutsches-polen-institut.de
www.karl-dedecus-preis.de

Po trzydniowym seminarium w berlińskim LCB zaplanowana jest wizyta na Targach Książki w Lipsku. Zapewnione jest też pokrycie kosztów podróży i zakwaterowania. Osoby zainteresowane uczestnictwem mogą składać wnioski za pośrednictwem portalu aplikacyjnego LCB do 15 listopada 2023. Projekt realizowany jest we współpracy ze szwajcarską fundacją Pro Helvetia, Instytutem Gothego i Fundacją S. Fischera.

Więcej informacji znaleźć można bezpośrednio na stronie LCB.
Link do formularza aplikacyjnego online: tutaj.

Festiwal Conrada ma na celu prezentację literatury światowej, aranżowanie spotkań autorek, autorów, czytelników, tłumaczy, krytyków i wszystkich osób zainteresowanych literaturą. W tym roku Kraków gościł pisarki i pisarzy z Iranu, Indonezji, Korei Południowej czy Stanów Zjednoczonych. W ramach Festiwalu odbyły się spotkania literatur pisanych w różnych językach, nie tylko angielskim.

Istotną częścią Festiwalu jest „Kongres Książki” – który powstaje i działa we współpracy ze Stowarzyszeniem Tłumaczy Literatury oraz Unią Literacką. Jest to cykl spotkań skupiających się na rynku książki, tematy poruszane w ramach spotkań dotyczą między innymi: praw autorskich, kształtu debaty literackiej, roli i miejsca tłumaczy. Udział biorą w nich wydawcy, tłumacze i autorzy. W tym roku w Kongresie Książki udział wzięły osoby członkowskie STL: Jadwiga Jędryas, Rafał Lisowski, Eliza Pieciul-Karmińska i Aga Zano oraz Jerzy Jarniewicz, członek honorowy STL. Pełny program Festiwalu Conrada, w tym Kongresu Książki można znaleźć tutaj: https://stl.org.pl/15-miedzynarodowy-festiwal-literatury-im-josepha-conrada/

Zwieńczeniem Festiwalu jest gala wręczenia Nagrody Conrada. To nagroda za prozatorski debiut roku. Na początku października kapituła ogłasza pięcioro nominowanych, a o zwycięstwie w konkursie decydują zarówno głosy jurorów, jak internautów. Osoba wygrywająca tę nagrodę otrzymuje kwotę 30. tysięcy złotych, rezydencję w Krakowie oraz kampanię promocyjną na łamach „Tygodnika Powszechnego”.

Do tegorocznych nominowanych należą: Mateusz Górniak za powieść Trash Story, Urszula Honek za zbiór opowiadań Białe noce, Paweł Kozioł za powieść Wariant La Plata. Szansę na wygraną miał również członek STL, Krzysztof Umiński, nominowany za Trzy tłumaczki – opowieść o trzech wybitnych tłumaczkach – Marii Skibniewskiej, Joannie Guze i Annie Przedpełskiej-Trzeciakowskiej.

Laureatką tegorocznej edycji została Urszula Honek.

W tym roku na Festiwalu Conrada obradowała Akademia Goncourtów, jury najważniejszej nagrody literackiej Francji i Frankofonii.

KTO
Jesteśmy nieformalną koalicją osób, instytucji i firm, które łączy świadomość, że przyszłość Polski zależy od tego, na ile uda się nam podnieść poziom czytelnictwa.

MARZENIE
Chcemy, by każde dziecko (a następnie dorosły) w Polsce mogło realizować swój pełny potencjał. Liczne badania potwierdzają, że prywatna czynność jaką jest czytanie książek przekłada się na polepszenie szans życiowych jednostki i – co za tym idzie – olbrzymie korzyści społeczne: zwiększenie
liczby obywateli uczestniczących w życiu społecznym i gospodarczym, wzrost potencjału naukowego, ekonomicznego i innowacyjnego kraju.

DZIAŁANIE
Od 2021 roku pracujemy razem, warsztatowo, z nastawieniem na uwzględnienie głosów z różnych stron Polski, sektorów i poziomów hierarchii naszych organizacji. Opracowujemy pomysły na działania, których wprowadzenie będzie skutkowało pożądaną zmianą, czyli przyczyni się do upowszechnienia czytania. Pracujemy nad strategią dla powszechnego czytania; pomysłami na funkcjonowanie książki w szkole, w gminie, w firmie.

PROFESJONALIZM
Wierzymy, że zmiana jest możliwa. Wiemy, że wymaga szerokiej współpracy, mądrego namysłu i efektywności operacyjnej. Dlatego prowadzimy rozmowy w sposób zorganizowany i konstruktywny.
Szukamy rozwiązań merytorycznie uzasadnionych i takich, które będą miały największy wpływ, bo realizują wpływ u źródła problemu.

UCZESTNICY
W pracach inicjatywy „Czytająca Polska” biorą udział:
Instytucje: Biblioteka Narodowa, Narodowe Centrum Kultury, Instytut Książki, Ministerstwo Edukacji i Nauki, Gdyńskie Centrum Kultury, Wrocławski Dom Literatury, KBF, Goyki 3 Art Inkubator; Samorządy i organizacje samorządowe: Gdańsk, Kraków, Strumień, Warszawa, Wrocław, Zakopane, Unia Metropolii Polskich, Rozczytana aglomeracja; Miejskie Biblioteki Publiczne: MBP Zabrze, MBP Wrocław, MBP Choszczno, MBP Dąbrowa Górnicza;
Biznes: Wydawnictwo Mamania, Wydawnictwo Nowa Era, Księgarnia Mamy To; Lubimyczytac.pl;
Fundacje i Stowarzyszenia: Fundacja Powszechnego Czytania, CzasDzieci, Edico, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Festiwal Stolica Języka Polskiego, Szkoła Edukacji UW i PAFW, Polska Izba Książki, Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury; Ośrodki Doskonalenia Nauczycieli: Regionalny Ośrodek Metodyczno-Edukacyjny Metis, Psychologia Edukacyjna, Szkoła Podstawowa nr 33 z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Stanisława Ligonia w
Katowicach.

Prace inicjatywy „Czytająca Polska” koordynują: Fundacja Powszechnego Czytania, Polska Izba Książki, Wrocławski Dom Literatury | Wrocław Miasto Literatury UNESCO i KBF | Kraków Miasto Literatury UNESCO.

Zapraszamy do współpracy osoby, firmy i instytucje!
Napisz do nas: lakomik.kasia@gmail.com

Dla kogo?

Rezydencja to oferta dla łotewskich autorów, łotewskich tłumaczy literatury, zagranicznych tłumaczy literatury pięknej, pisarzy, łotewskich i zagranicznych badaczy, którzy zajmują się literaturą.

Aplikujący muszą mieć opublikowaną w swoim języku przynajmniej jedną książkę w zakresie literatury pięknej – może to być proza, poezja albo dramat. Nie ma żadnych wytycznych dotyczących wieku, rasy, płci czy narodowości.

Co oferujemy?

Rezydent  może aplikować o grant w wysokości 320 euro na czterotygodniowy pobyt. Każdy rezydent ma zagwarantowany pobyt w osobnym pokoju z możliwością korzystania ze wspólnej kuchni i jadalni.

W Domu jest 7 pokoi, dlatego też możemy przyjąć 7 rezydentów. Dwa pokoje przeznaczone są dla par. W każdym pokoju jest Internet, wifi, czajnik elektryczny, pościel. Oddzielne łazienki. Możne korzystać z pralni, sauny i rowerów.

Zachęcamy do przynoszenia książek do naszej biblioteki.

Międzynarodowy Dom Pisarzy i tłumaczy w Windawie ulokowany jest w kulturalnym i historycznym centrum miasta, wybudowany w XVIII wieku. Na terenie obiektu mieszka również kot.

Czego oczekujemy?

Zachęcamy rezydenta do udziału w lokalnych wieczorkach literackich i innych, podobnych wydarzeniach.

Rezydent musi zadbać o ubezpieczenie medyczne. Jest odpowiedzialny za swoje posiłki i za gospodarstwo domowe. Dodatkowi goście mogą zostać za opłatą.

Jak aplikować?

Można aplikować w języku łotewskim bądź angielskim

 Za pomocą strony internetowej: https://www.ventspilshouse.lv/applicationform

Przesłać aplikację na maila (pliki: .doc, .pdf) na adres: ventspilshouse@ventspilshouse.lv.

W razie pytań, prosimy o kontakt pod numerem: +371 26449426  albo mailowo: email ieva.balode@ventspilshouse.lv

Więcej informacji: www.ventspilhouse.lv lub https://www.facebook.com/watch/?v=1431934316857026

Projekt /kontraktu dostępny na życzenie.

Wyniki naboru będą ogłoszone nie później niż 2 miesiące po tym, jak Dom otrzyma aplikację.

Rezydencje finansowane są ze środków State Culture Capital Foundation oraz Ministerstwa Kultury Łotwy.

Oferta w języku angielskim

Podczas wydarzenia realizowanego pod hasłem „Zusammen do celu” uczestnicy i uczestniczki pracowali wspólnie nad fragmentami wybranych przez siebie utworów, których przekładem chcieliby się zająć w przyszłości. W spotkaniu udział wzięli: obydwie inicjatorki projektu – Katarzyna Łakomik i Agata Teperek oraz Mark Ordon, Ewa Mikulska-Frindo, Małgorzata Słabicka-Turpeinen, Małgorzata Gralińska i Kamil Idzikowski. Przez dwa intensywne dni wspólnie zmagali się z przekładami tekstów takich autorów i autorek, jak: Dinçer Güçyeter, Urlike Sterblich, Julia Schoch, Natascha Wodin, Tomer Dotan-Dreyfus, Terézia Mora, Bettina Wilpert.

W sobotnie popołudnie dzięki uprzejmości Instytutu Goethego uczestników warsztatów odwiedziła tłumaczka literatury niemieckojęzycznej, redaktorka i wydawczyni Elżbieta Kalinowska, laureatka „Nagrody promocyjnej Fundacji Sztuki Nadrenii-Westfalii”, autorka przekładów dzieł takich autorów jak Zsuzsa Bank, Elfriede Jelinek czy Wolfgang Bauer. Opowiedziała o najnowszych trendach wydawniczych, o tym, czego polscy wydawcy poszukują na zagranicznych rynkach i o różnych aspektach współpracy między wydawnictwem a tłumaczem.
Następnie na zaproszenie Instytutu Goethego, reprezentowanego przez Elżbietę Jeleń, która kieruje Działem Informacji i Biblioteką w krakowskiej placówce IG, uczestnicy warsztatów udali się do restauracji, gdzie mogli wymienić się wrażeniami, opowiedzieć o swojej pracy jak również podzielić się przekładowymi planami i marzeniami. Dyskutowano też nad różnymi opcjami kontynuacji programu. W drugim dniu warsztatów kontynuowana była praca nad wybranymi tekstami.

Krakowskie warsztaty mają stać się początkiem cyklu regularnych spotkań tłumaczy i tłumaczek języka niemieckiego zrzeszonych w STL.
W tym samym czasie trwał w Krakowie również Międzynarodowy Festiwal Literatury im. Josepha Conrada z licznym udziałem osób członkowskich STL, jak również Międzynarodowe Targi Książki. O naszym udziale w tym drugim wydarzeniu informowaliśmy szerzej wczoraj, a na relację z Festiwalu Conrada zaprasimy już wkrótce.

Autorkami zdjęć wykorzystanych w niniejszym artykule są Katarzyna Łakomik i Małgorzata Słabicka-Turpeinen.

Tegoroczna edycja Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie odbyła się w dniach 26-29 października. Na stoisku Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury przez cztery dni  można było spotkać się z członkami i członkiniami STL, porozmawiać o literaturze i przekładzie oraz dowiedzieć się, jak wygląda praca tłumacza, współpraca z osobami redagującymi przekłady i z wydawnictwami.

Odwiedzający stoisko mogli także spróbować swoich sił w quizie translatorskim, zajrzeć do wybranych przekładów osób dyżurujących i dostać autografy swoich ulubionych tłumaczy i tłumaczek.

W ramach targów miały miejsce również wydarzenia organizowane we współpracy ze Stowarzyszeniem Tłumaczy Literatury. Jednym z nich była dyskusja panelowa: „Atlantyda” W. Szymborskiej: Istnieli albo nie istnieli. Na wyspie albo nie na wyspie. Ocean albo nie ocean połknął ich albo nie”. Światy wymyślone, mityczne i rzeczywiste w literaturze popularnej i jej przekładach. O książkach znanych z ekranizacji Netflixa, wydawniczych hitach, romansach, fantastyce czy kryminałach rozmawiali – Monika Skowron (prowadząca),  Agnieszka Myśliwy, Marta Duda-Gryc i Marek Pawelec. Panel odbył się w sobotę 28 października o godzinie 18.

Poniżej zamieszczamy fotorelację z targów. Wszystkie zdjęcia zostały wykonane przez członkinie i członków STL.

W tym samym czasie odbywały się w Krakowie również Międzynarodowy Festiwal Literatury im. Josepha Conrada z licznym udziałem osób członkowskich STL, jak również warsztaty dla tłumaczy literatury niemieckiej organizowane przez STL we współpracy z Instytutem Goethego i Stowarzyszenie Willa Decjusza. Relacje z tych wydarzeń pojawią się w naszych mediach w najbliższych dniach.

W październiku, już po raz piąty, odbyła się Noc Księgarń. Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury było jednym z partnerów tegorocznej edycji.

W piątek 13 października w pięciu miastach Polski (Katowicach, Poznaniu, Warszawie, Wrocławiu, Cieszynie) odbyły się warsztaty translatorskie, spotkania z tłumaczami oraz rozmowy na temat przekładu.

W Cieszynie, w kawiarnio-księgarni Kornel i Przyjaciele, Mikołaj Łoziński i Monika Skowron porozmawiali o podobieństwach w procesach pisania i tłumaczenia literatury.

W Poznaniu miały miejsce dwa wydarzenia, obydwa odbyły się w księgarni Bookowski. Joanna Krystyna Radosz opowiedziała o różnicach i podobieństwach między językiem polskim, a ukraińskim, a Mariusz Szczygieł i Kinga Piotrowiak-Junkiert podzielili się swoimi refleksjami na temat literatury, jako ponadnarodowego języka wyobraźni.

W Katowicach, w Księgarni Black Woolf tłumaczka Marlena Gruda wyjaśniła, dlaczego Słowenia bywa nazywana „Europą w miniaturze”, „małą Austrią” czy „słowiańską Szwajcarią” opowiedziała o tym, co łączy Polskę i Słowenię oraz o tym, czym Słowenia wyróżnia się na tle innych krajów słowiańskich.

W księgarni Black Woolf gościli również: tłumacz literatury hiszpańskojęzycznej Tomasz Pindel oraz tłumaczka z języków francuskiego i angielskiego Jagoda Ratajczak. Rozmowę, o tym, co motywuje obrońców poprawnej polszczyzny, o emocjach, które wiążą się z mówieniem w obcym języku, o językowych doświadczeniach osób zajmujących się przekładem, nauczaniem, językoznawstwem i literaturą poprowadziły Paulina Rzymanek i Elżbieta Janota, tłumaczki i autorki podkastu o książkach „Już tłumaczę„.

Gościem warszawskiego spotkania w Antykwariacie Zakładka był Krzysztof Cieślik. Uczestnicy warsztatów, pracując nad kilkoma testami, mogli dowiedzieć się między innymi, dlaczego pozornie najprostsze zdania bywają najtrudniejsze do przetłumaczenia.

We wrocławskiej Księgarni Hiszpańskiej Małgorzata Słabicka-Turpeinen opowiedziała o labiryntach i zawiłościach przekładu literackiego oraz o zagrożeniach i możliwościach, jakie może przynieść rozwój sztucznej inteligencji. Uczestnicy mieli okazję uczestniczyć w przygotowanym przez tłumaczkę quizie.

Wszystkie spotkania cieszyły się bardzo dużym zainteresowaniem, a niektóre tak dużym, że trzeba było wprowadzić wcześniejszą rezerwację miejsc.

W kontekście Nocy Księgarń jej koordynatorka z ramienia STL, Agnieszka Myśliwy, udzieliła również wywiadu, w którym opowiedziała o udziale stowarzyszenia w tej akcji, a także o recepcji literatury obcojęzycznej w Polsce. Podcastu można posłuchać tutaj.

Na początek o początkach.

Jak zawsze: rozpoczyna się od tego, że ktoś cię poczęstuje. Nauczyłem się języka litewskiego, co dało pewnym ludziom podstawy by sądzić, że podejmę się innych romantycznych misji. Nie mylili się. Zacząłem przekładać teksty z tego języka, a moją siłą napędową była potrzeba użyteczności i ciekawość. Chciałem przyczynić się do kumulacji wiedzy o kulturze naszych sąsiadów i poszerzyć przy tym własne kompetencje.

Noc czy dzień? Jaki masz system pracy?

Zaraz po podpisaniu umowy: dzień. Tuż przed terminem: trudno odróżnić. Mam nadzieję, że kiedyś nadejdą takie czasy dla tłumaczy, że będziemy mogli zachowywać higienę pracy.

Kanapa czy biurko? Gdzie tłumaczysz?

Biurko. Ze względów zdrowotnych, warsztatowych i kondycyjnych.

Słownik elektroniczny czy papierowy?

Elektroniczne wydają mi się wygodniejsze, ale tłumacze języków egzotycznych nie mają komfortu wyboru i korzystają ze wszystkiego.

Wikipedia czy Narodowa? Skąd czerpiesz informacje?

Wikipedię traktuję co najwyżej jako bardzo niedoskonałe narzędzie wstępnej orientacji w terenie, zaś jego poprawny i wartościowy opis znajduje się jednak gdzie indziej. Także w Narodowej, choć należałoby uściślić, o jaki naród chodzi, bo Litwa to teren mocno zalesiony, nie za dobrze spenetrowany poza jego granicami. Z tej perspektywy ani Wikipedia, ani biblioteki w Polsce nie są wystarczające. Obawiam się, że to ja częściej dostarczam polskim bibliotekom aktualnych informacji o Litwie, niż one mi.

Kiedy się zablokujesz, to…?

Niedawno wydarzyło mi się to po raz pierwszy w życiu. Jeszcze nie wiem…

Redaktor to…?

Miałem przyjemność pracować również z ludźmi, którzy rzeczywiście na to miano zasługują – w tych przypadkach redaktorka i redaktor to, podobnie jak tłumacz, przyjaciele tekstu. Wiele się od nich nauczyłem. Jestem im bardzo wdzięczny, tym bardziej, że ciężko pracują na sławę autorów, rzadko będąc widzialnymi poza środowiskiem.

Od kogo uczysz się przekładu?

Na szczęście nie jestem jeszcze nieomylny, więc uczę się na własnych błędach. Najczęściej uczę się od redaktorek i redaktorów, często od innych tłumaczy. Zdarzało się, niestety, że wbrew własnym interesom przekładu chcieli mnie uczyć autorzy przekładanych tekstów.

Yerba mate czy spirytus? Co daje Ci energię do pracy?

Najlepszą motywacją jest pasja albo potrzeba. W pierwszym przypadku nie trzeba wspomagaczy, w drugim ratowałem się czasem kawą. W innych nie pomoże nic, chyba tylko kary umowne.

Kot czy gekon? Jakie istoty cię w niej wspierają?

We wszystkim wspiera mnie moja wspaniała żona. Uzgodniliśmy jednak, że kiedy tylko pozwolą nam na to warunki, zaprosimy do siebie psa i kota, żeby nieco ją odciążyć i żeby miał mnie kto wyprowadzać.

Co robisz z egzemplarzami autorskimi?

Liczby, z którymi borykają się tłumacze, nigdy nie są zbyt obciążające.

Co robisz dla relaksu, czyli Twoje zasady tłumackiego BHP?

Słucham muzyki, spaceruję, jeżdżę na wycieczki. Oglądam kino klasy ziet. Najpełniej odpoczywam, rozmawiając.

Twoja najciekawsza tłumaczeniowa anegdota?

Czuję, że w mojej karierze jeszcze za wcześnie na niedyskrecje…

Ważne dla ciebie książki?

Najciekawsze to te, których jeszcze nie przeczytałem, a które mogą mnie czegoś nauczyć. Chętnie wertuję wszelkiego rodzaju słowniki języka polskiego. Z uporem studiuję Grębosza. Poczytuję teksty filozoficzne i religijne. Co kilka lat wracam do Borgesa, Kafki i Kubina.

Gdyby wszyscy mieli przeczytać Twój jeden przekład – to który?

Zachęcałbym tych wszystkich do lektury Wileńskiego pokera Ričardasa Gavelisa. Zresztą nie dlatego, że to ja go spolszczyłem, ale dlatego, że to bardzo ważna książka. Może czytelnikom wiele powiedzieć o uzależnieniu od władzy – przede wszystkim to, że wszyscy mamy ten problem (psychologiczny, duchowy, społeczny i medyczny). To nie poradnik, jak go rozwiązać, raczej uświadomienie, które może stać na początku drogi do rozwiązania.

Co teraz tłumaczysz, przetłumaczyłeś albo właśnie ukazało się w Twoim przekładzie?

Tłumaczę obecnie nowelę Laurynasa Katkusa. Wymowną symbolicznie historię przemiany. Nie jest to jednak próba nadania formy buzującemu życiu ani opowieść o degradacji. To metamorfoza na miarę naszych czasów. Dzięki swojej niejednoznaczności rzecz inspiruje do refleksji, nie chcę więc tutaj ograniczać pola widzenia czytelników własnymi interpretacjami.

Tłumaczka Ewa Kochanowska opowie o aktualnej książce „Kobiety Białorusi” niemieckiej autorki Alice Boty, którą niedawno przełożyła w rozmowie z tłumaczką literaturoznawczynią Martą Dybulą Östholm. Gościem specjalnym targów jest Wolna Białoruś.

Na spotkanie zaprasza STL, a zwłaszcza Oddział Południowy, który organizuje spotkanie. Obie rozmówczynie są członkiniami Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury. Wstęp wolny.

W roli gościa specjalnego zaprezentuje się Wolna Białoruś. Wystąpienie niezależnych wydawnictw i autorów białoruskich przygotują Przedstawicielstwo ds. Odrodzenia Narodowego Zjednoczonego Przejściowego Gabinetu Białorusi i Instytut Książki Białoruskiej. Miastem – współgospodarzem Targów są Katowice, organizatorem – Fundacja Historia i Kultura. 

Jak dotrzeć: Targi Książki w Katowicach 2023
Międzynarodowe Centrum Kongresowe w Katowicach
plac Sławika i Antalla 1, wejście od ul. Olimpijskiej”

Link do programu

W dniach 18-19 listopada 2023 roku w Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie odbędzie się Festiwal Literatury Azjatyckiej, który Zarząd STL zdecydował się objąć oficjalnym patronatem.

Jak piszą organizatorzy wydarzenia, Festiwal Literatury Azjatyckiej to hołd dla słowa pisanego, dzięki któremu czytelnik może zagłębić się w odległe geograficznie i kulturowo rejony świata.

Pisarstwo autorów pochodzących z Azji jeszcze nigdy nie było tak dostępne na polskim rynku wydawniczym. Wzrost zainteresowania książką azjatycką spowodował potrzebę stworzenia miejsca kontaktu między czytelnikiem a wydawcą, tłumaczem, czy badaczem na co dzień skupionym na świecie akademickim.

Program Festiwalu przewiduje szereg spotkań i wykładów dotyczących nowości wydawniczych: powieści, literatury klasycznej, literatury faktu, czy opracowań naukowych, jak również rozmowy na ciekawe i intrygujące tematy, od pisarstwa kobiet w Indonezji, mocy literatury koreańskiej, po indyjskie fantasy.

Szczegółowy program wydarzenia dostępny na stronie organizatora.