Działalność

Pisma w sprawie opłaty reprograficznej (6.02.2015)

Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury skierowało pisma do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz do Stowarzyszenia Autorów ZAiKS w sprawie uwzględnienia rozwiązań związanych z książką elektroniczną w aktualizacji listy urządzeń objętych tzw. opłatą od czystych nośników.

Chodzi o opłaty odprowadzane przez dystrybutorów sprzętu elektronicznego i rozdzielane przez organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi wśród twórców, których utwory są kopiowane w ramach tzw. dozwolonego użytku. Polecamy zapoznanie się z treścią apelu twórców w tej sprawie.

Poniżej publikujemy treść pisma do Minister Kultury. Pismo o podobnej treści wysłaliśmy również do ZAiKS-u jako najbardziej wpływowej organizacji zaangażowanej w tę akcję, która powinna w swej kampanii uwzględnić interesy twórców literackich.

Szanowna Pani
Prof. Małgorzata Omilanowska
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Departament Własności Intelektualnej i Mediów
ul. Krakowskie Przedmieście 15/17
00-071 Warszawa

dot.: Aktualizacji listy urządzeń objętych opłatą reprograficzną

Szanowna Pani Minister,

Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury z zainteresowaniem śledzi doniesienia na temat debaty w sprawie aktualizacji listy urządzeń objętych tzw. opłatą od czystych nośników. W pełni popieramy stanowisko Stowarzyszenia Autorów ZAiKS oraz innych podmiotów podkreślających znaczenie tej opłaty dla kultury w Polsce oraz potrzebę dostosowania owego narzędzia do współczesnej sytuacji na rynku, coraz bardziej zdominowanym przez elektroniczną dystrybucję dóbr kultury.

Dostrzegamy, że debata koncentruje się przede wszystkim na konsumpcji utworów muzycznych oraz na urządzeniach, które ją umożliwiają. Rozumiemy naturalnie, że to właśnie utwory muzyczne są dobrami kultury najczęściej kopiowanymi w ramach dozwolonego użytku. Jako przedstawiciele rynku książki pragniemy jednak zaznaczyć, że różnego typu utwory rzadziej kopiowane zasługują na taką samą uwagę. Rynek książki elektronicznej rozwija się dynamicznie i rozwój ten będzie stale postępował. Powszechnie przyjęty w Polsce sposób dystrybucji e-booków jako plików niezabezpieczonych przed kopiowaniem sprzyja – co cieszy – ich wymianie w ramach dozwolonego użytku. To zaś oznacza, że twórcy literatury, tj. pisarze i tłumacze, w pełni zasługują na uwzględnienie w planach dystrybucji środków z uaktualnionej opłaty reprograficznej. Naturalnie tablety i smartfony, wskazywane przez organizacje zrzeszające twórców jako urządzenia, które powinny się znaleźć na nowej liście, pozwalają również na czytanie książek elektronicznych. Nie można jednak zapominać o tym rodzaju urządzeń, który jest do tego celu bezpośrednio przeznaczony: tzw. czytnikach e-booków. Choć zdajemy sobie sprawę, że książka elektroniczna dopiero znajduje sobie miejsce na rynku wydawniczym, to dynamicznie zyskuje popularność: europejskie prognozy szacują wzrost sprzedaży e-booków na nawet 30% rocznie. Co za tym idzie, urządzenia przeznaczone do ich konsumpcji muszą zostać uwzględnione w dyskusji na temat opłaty reprograficznej, skoro jej celem jest utworzenie listy urządzeń odzwierciedlających teraźniejszość i przyszłość rynku kultury.

Twórcy literatury – pisarze i tłumacze – siłą rzeczy bywają mniej zauważalni niż w przypadku najbardziej widocznych gałęzi kultury popularnej takich jak muzyka. Ich rola w kulturze jest jednak nie mniej ważna. Apelujemy zatem, aby w bieżącej debacie nie pomijać rozwiązań technologicznych dotyczących dystrybucji twórczości literackiej.

Z poważaniem
dr Maciej Ganczar
Prezes Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury